علائم زایمان طبیعی: درد زایمان طبیعی چگونه است؟

زایمان طبیعی یکی از روش‌های تولد جنین است که فواید خاص خودش را دارد. یکی از هیجان‌انگیزترین قسمت‌های این روش زایمان، این است که شما نمی‌دانید دقیقا فرزندتان در چه ساعت و روزی متولد خواهد شد. به عبارت بهتر، زمانی که نشانه‌های آمادگی جنین و بدن مادر برای خروج از رحم خودنمایی کنند، کم‌کم فرایند زایمان طبیعی آغاز می‌شود. اما چه نشانه‌هایی؟ می‌دانید مهم‌ترین نشانه‌هایی که باید به آن‌ها توجه کنید، کدام‌اند؟ در این مقاله تمام نشانه‌های مهم نزدیکی به زمان زایمان را می‌خوانید. با ما همراه باشید.

علائم زایمان طبیعی چیست؟

گرچه ممکن است اطلاعاتی درباره برخی نشانه‌های زایمان طبیعی داشته باشید، در این قسمت از مقاله فهرستی از نشانه‌های مهم و اصلی را با شرح کامل در اختیارتان قرار می‌دهیم.

۱. انقباضات

دلیل اینکه از انقباضات به‌عنوان اولین نشانه یاد کردیم، اهمیت آن است. گرچه در ماه‌های مختلف‌ بارداری انقباضات زیادی از جمله انقباضات براکستون هیکس را تجربه خواهید کرد، انقباضات مربوط به فرارسیدن زایمان با انواع دیگر متفاوت است. انقباضاتی مانند براکستون هیکس آن دسته از انقباضات هستند که در اواسط و ماه آخر بارداری رخ می‌دهند و دلیل آن نیز آماده‌کردن تدریجی بدن برای زایمان است.

می‌پرسید چطور انقباضات مختص زایمان را از بقیه تشخیص دهیم؟ این انقباضات با شدت کم شروع و کم‌کم تشدید می‌شوند. یکی دیگر از ویژگی‌های این نوع انقباضات، به اصطلاح ساده‌تر، گرفتن و ول‌کردن است.  یعنی در بازه‌ای با شروع انقباضات رحم سفت و پس از گذشت چند دقیقه، شل می‌شود، به عبارتی می‌گیرد و ول می‌کند. هرچه به زمان زایمان نزدیک‌تر شوید، فاصله انقباضات کوتاه‌تر و مدت‌زمان گرفتگی‌ها بیشتر می‌شود.

۲. پاره شدن کیسه آب

پاره‌شدن کیسه آب یکی دیگر از مهم‌ترین و رایج‌ترین نشانه‌های نزدیکی به زمان زایمان و تولد نوزاد است. منظور از کیسه آب همان غشایی است که جنین را احاطه کرده است و آب نیز همان مایع آمنیوتیک است که مقدار آن در هر سونوگرافی به‌دقت بررسی می‌شود. با پاره‌شدن غشا، آب دور جنین به بیرون نشت و مادر را از نزدیکی به زمان زایمان مطلع می‌کند. معمولا پاره‌شدن کیسه آب در ادامه سایر نشانه‌ها مانند شروع انقباضات و دردهای زایمان رخ می‌دهد.

مقدار نشت مایع آمنیوتیک در زنان مختلف متفاوت است: گاهی نشت مایع در حد چند قطره است و گاهی مایع با شدت از رحم به بیرون می‌ریزد. همه زنان باردار این نشانه را تجربه نمی‌کنند و ممکن است فقط در برخی از زنان رخ دهد.

پس از پاره‌شدن کیسه آب، پزشک یا ماما نهایت تلاشش را می‌کند تا هرچه زودتر مادر زایمان کند و جنین از داخل رحم بیرون بیاید.

۳. ترشحات مخاطی واژینال

از زمان شروع بارداری زن، پلاکی مخاطی در دهانه رحم قرار می‌گیرد تا از جنین دربرابر هرگونه عفونت واژینال محافظت کند. این پلاک در زمان نزدیکی به زایمان، از دهانه رحم خارج می‌شود و خروج خود را با ترشحات مخاطی صورتی، قهوه‌ای یا قرمزرنگ نشان می‌دهد. در واقع باز و شل‌شدن دهانه رحم است که باعث می‌شود پلاک مخاطی هم شل شود و از روی دهانه رحم به بیرون بیفتد. گرچه این نشانه نیز فقط در برخی از زنان رخ می‌دهد، مشاهده آن شما را به نزدیک‌بودن زمان زایمانتان مطمئن‌تر می‌کند. همان‌طور که گفتیم، ممکن است این ترشحات با رگه‌هایی از خون همراه باشند و رنگ قرمز به خود بگیرند. با دیدن رگه‌های خون روی ترشحات مخاطی مضطرب نشوید و به آن فقط به‌چشم یکی از علائم زایمان طبیعی نگاه کنید.

۴. حرکت کم جنین

شمردن حرکات جنین یکی از کارهایی است که باید مادران در ماه آخر انجام‌ دهند. البته منظورمان شمردن دقیق و تمرکز بر روی تعداد خاصی از حرکات در طول تمام هفته‌ها و روزهای ماه آخر نیست؛ همین‌که در روزهای نزدیک به زمان تخمینی زایمان حواستان به حرکات طبیعی جنین و تعداد تکان‌ها باشد، کافی‌ است. درصورتی‌که به‌نظرتان تعداد تکان‌های جنین کمتر از حد طبیعی بود، به مراکز درمانی مراجعه کنید تا ارزیابی‌های لازم برای بررسی سلامت جنین انجام شود و از نزدیک‌بودن یا نبودن به زمان زایمان مطمئن شوید.

۵. درد شکم و کمر

دردهای شکمی و کمردردهای شدید نیز از علائم زایمان طبیعی محسوب می‌شوند. این درد ناشی از فشار جنین برای خروج از رحم است. برخی از زنان باردار این دردها را به شکل درد در قسمت‌های پایینی شکم و برخی به شکل ناراحتی معده هم تجربه می‌کنند.

۶. خستگی

روزهای پایانی بارداری با نوعی خستگی و کلافگی همراه است. این خستگی ناشی از تحمل وزن جنین و فشار او به عضلات لگن و کمر است. گرچه این خستگی احساس رایج مختص هفته‌ها و روزهای پایانی بارداری محسوب می‌شود، درصورتی‌که با سایر نشانه‌های مهم زایمان طبیعی همراه شود، یعنی زمان زایمان شما و تولد فرزند دلبندتان فرا رسیده است.

۷. گشادشدن دهانه رحم

گشاد یا بازشدن دهانه رحم نشانه مشخص دیگری است که از زایمان قریب‌الوقوع شما خبر می‌دهد. وقتی با شروع علائم زایمان به مراکز پزشکی مراجعه می‌کنید، معمولا برای تشخیص اینکه زمان زایمان فرا رسیده یا خیر، دهانه رحم معاینه می‌شود. با بازشدن تدریجی و سانت‌به‌سانت دهانه رحم به لحظه زایمان نزدیک و نزدیک‌تر می‌شوید. بازشدن دهانه رحم به معنای آماده‌شدن بدن برای خروج جنین از داخل رحم است.

۸. نازک‌شدن دهانه رحم

تغییرات دهانه رحم مشخص‌ترین علائم شروع زایمان محسوب می‌شوند. نازک‌شدن دهانه رحم هم مانند باز و گشادشدن آن، به معاینه ماما یا پزشک زنان نیاز دارد. پزشک یا ماما پس از معاینه واژینال، از نازک‌شدن یا نشدن دهانه رحم خبر می‌دهند.

۹. احساس افتادن نوزاد

در ساعات منتهی به زایمان، معمولا جنین را در قسمتی پایین‌تر از همیشه احساس می‌کنید، گویا هر آن ممکن است به بیرون بیفتد. علل پایین‌راندن جنین به‌سمت پایین، همان انقباضاتی است که بدن مادر را برای زایمان آماده می‌کند. نزدیک‌تر شدن سر جنین به‌سمت دهانه رحم و بازشدن تدریجی این ورودی، نشانه آمادگی جنین برای ورود به دنیای ناشناخته است. برخی اوقات جنین به‌قدری پایین می‌خزد که ماما با معاینه، سر او را در قسمت ورودی رحم مشاهده می‌کند. پس اگر احساس می‌کنید هر آن ممکن است جنین داخل شکمتان به بیرون بیفتد، یعنی در نزدیک‌ترین زمان مانده به زایمان قرار دارید و هر آن ممکن است نوزاد دلبندتان با دنیای امن داخل رحم خداحافظی کند و آماده ورود به این دنیای پر از هیاهو شود.

۱۰. لکه‌بینی و خون‌ریزی

با اینکه لکه‌بینی و خون‌ریزی در هفته‌های اول یا اواسط بارداری نوعی نشانه خطر محسوب می‌شود، مشاهده لکه‌بینی محدود در روزهای پایانی بارداری طبیعی تلقی می‌شود. البته مراقب باشید اگر خون‌ریزی بیشتر از چند لکه محدود باشد، باید برای اطمینان از سلامت جنین به پزشک مراجعه کنید.

سطح درد زایمان طبیعی چقدر است؟

دردهای مربوط به زایمان طبیعی در افراد مختلف متفاوت است. برخی زنان دردهای شدیدی تجربه می‌کنند و برخی دیگر به‌خاطر آمادگی بدنی بیشتر و تمرینات منظم در ماه آخر، این مرحله را با شدت درد کمتری پشت سر می‌گذرانند. علاوه بر آمادگی فیزیکی بدن، عوامل دیگری مانند آمادگی روحی برای پذیرش شرایط، همراهی همسر و اطرافیان و محیط زایمان نیز در تجربه درد و آستانه تحمل آن در زنان مختلف متفاوت است.

تجربه درد مرتبط با زایمان یک پدیده پیچیده است که اغلب به‌عنوان چالش‌برانگیزترین و شدیدترین تجربه‌ای توصیف می‌شود که یک زن ممکن است تجربه کند. بااین‌حال، تفاوت‌های زیادی در برداشت زنان از این درد وجود دارد. درد زایمان به‌دلیل نتیجه مثبتش یعنی ورود نوزاد به این دنیا در عین طاقت‌فرسابودن، دل‌نشین و قابل‌تحمل است. جالب است بدانید که همه زنان مایل به انجام زایمان‌های بدون درد نیستنند و بسیاری از زنان مایل‌اند تمام احساسات مربوط به زایمان ازجمله دردش را تجربه کنند.

درد زایمان چگونه است؟ چه احساسی دارد؟

درد زایمان به‌عنوان «نوعی درد حاد» تعریف شده است، اما برخلاف سایر دردهای حاد که معمولاً با آسیب همراه هستند، درد زایمان بخشی از یک فرایند فیزیولوژیکی طبیعی است.

این درد پیچیده مانند گرفتگی شدید در ناحیه کمر، کشاله ران و شکم احساس می‌شود. جالب است بدانید که شنیدن تجربه شروع درد زایمان از زبان زنان مختلف، روایت‌های متفاوتی به همراه دارد. در نهایت، به نظر می‌رسد نزدیک‌ترین روشی که می‌توانیم به درک پیچیدگی‌های تجربه یک زن از درد زایمان برسیم، گوش‌دادن به داستان درد اوست: به کلماتی که خودش انتخاب کرده است تا تجربه این درد پیچیده و منحصربه‌فرد را توصیف کند.

درد زایمان طبیعی به چه علت است؟

دلیل دردی که یک زن در مدت زمان زایمان طبیعی احساس می‌کند، انقباضات شدید ماهیچه‌های رحم و فشار بر دهانه رحم است. در واقع عضلات رحم با همین انقباضات دردناک، جنین را از داخل رحم به‌سمت دهانه رحم و سپس بیرون از بدن می‌کشانند. علت برخی دردهایی که هم زن در طی زایمان متحمل می‌شود، فشار سر نوزاد بر روی مثانه و کشیده‌شدن کانال زایمان و واژن است. گرچه مرحله عبور نوزاد از کانال زایمان، دردناک‌ترین مرحله زایمان طبیعی محسوب می‌شود، خوب است بدانید که تمام این دردها گذراست و با تولد نوزاد، این دردها خاموش شده و به فراموشی سپرده می‌شوند.

درد زایمان طبیعی شبیه به چه دردی است؟

اولین سؤال بسیاری از زنان درباره زایمان طبیعی معمولا این است که «درد زايمان چگونه است». برخی از زنان درد زایمان را به درد شدید قاعدگی تشبیه می‌کنند. گرچه این درد در ابتدا و با شروع انقباضات تا حدودی شبیه به گرفتگی‌های کمر و شکم در طول دوره قاعدگی است، با نزدیک‌ترشدن به زمان زایمان بسیار شدیدتر می‌شوند.

سوالات متداول