آیا حمام در پریودی خطرناک است؟ باورهای غلط و حقایق علمی

بحث حمام‌رفتن در زمان پریود همیشه برای خانم‌ها دغدغه بوده است. یکی می‌گوید برو، یکی می‌گوید نرو. تصور کنید در زمان پریود که به‌دلیل تغییرات هورمونی اعصاب برای آدم نمی‌ماند، بلاتکلیف حمام‌رفتن هم باشی! ما به شما حق می‌دهیم. به همین دلیل در این مطلب می‌خواهیم یک بار برای همیشه پرونده حمام در پریودی را ببندیم و راحت‌تان کنیم! هرچه تاکنون شنیده‌اید دور بریزید و با خیال راحت دوش بگیرید؛ چون نه‌تنها خطرناک نیست، مزایایی هم دارد. چگونه ممکن است؟ این مقاله به شما خواهد گفت.

باورهای نادرست عجیب و غریب درباره حمام در پریودی

اول یک‌سری از باورهای نادرست را درباره حمام در پریودی بخوانید. اینها همان چیزهایی هستند که احتمالا از مادر یا مادربزرگتان شنیده‌اید:

• حمام‌رفتن در پریود هم برای قاعدگی و هم برای باروری شما پیامدهای منفی دارد؛
• اگر موهایتان را در زمان پریود بشویید، می‌ریزند یا فر می‌شوند؛
• باید حتما در اولین روز پریود موهایتان را بشویید؛
• نباید در دوران قاعدگی در وان یا استخر به‌طور کامل غوطه‌ور شوید؛
• حمام در پریودی خونریزی را شدید می‌کند؛
• حمام‌کردن پریود را قطع می‌کند.

همه موارد فوق کاملا بی‌اساس هستند و هیچ پایه علمی ندارند.

آیا حمام کردن در دوران پریودی بی‌خطر است؟

بله، برخلاف آنچه از قدیم می‌گفتند، حمام‌کردن در وان یا دوش‌گرفتن در زمان پریود هیچ خطری برای فرد ندارد، خون‌ریزی را متوقف نمی‌کند و تا آنجا که شواهد نشان می‌دهند، در تشدید خون‌ریزی هم تأثیر خاصی ندارد.

چرا گفته می‌شود که در دوران قاعدگی نباید به حمام رفت؟

این موضوع در گذشته ریشه دارد و به‌تدریج نسل به نسل به ما منتقل شده است، بدون اینکه بدانیم منطقی هست یا نه. تقریبا همه فرهنگ‌ها درگیر آن هستند و فقط به کشور ما مربوط نمی‌شود. به احتمال خیلی زیاد، ریشه این باورهای نادرست به زمانی برمی‌گردد که حمام در خانه‌ها وجود نداشت و افراد باید به حمام‌های عمومی مراجعه می‌کردند. حمام عمومی هم مانند گرمابه‌های امروزی نبود که اتاقک‌های جداگانه داشته باشد. در نتیجه، همه دور هم در یک محوطه، آن هم کف حمام، می‌نشستند و از یک خزینه آب مشترک استفاده می‌کردند. بعد از اتمام شست‌وشو وارد خزینه آب می‌شدند و تصور کنید اگر در آن میان کسی پریود بود، چه شرایط ناخوشایندی به وجود می‌آمد.

برخی فرهنگ‌ها هم این فرایند بیولوژیکی بدن را کثیف یا شرم‌آور می‌دانستند. به همین دلیل، بر این باور بودند که اگر کسی که پریود است به حمام برود، به عفونت مبتلا می‌شود یا اینکه دیگران و محیط را کثیف و آلوده می‌کند.

اگر وضعیت حمام‌های آن دوران را مقایسه کنیم، شاید دلیل آنها پذیرفتنی باشد؛ اما بقیه هیچ منطقی پشت خود ندارند. خون پریود نه کثیف است و نه سمی! بنابراین، نگران نباشید و دوش بگیرید.

مزایای حمام کردن در دوران پریود چیست؟

باتوجه‌به آنچه گفتیم، حمام‌کردن نه‌تنها اشکالی ندارد بلکه مزایای فوق‌العاده‌ای هم به شما ارائه می‌دهد. برخی از مزایای حمام در پریودی عبارت است از:

بهداشت و پاکیزگی

حمام‌کردن در دوران پریود می‌تواند به جلوگیری از تحریک پوست و عفونت‌هایی ازجمله عفونت‌های مخمری ولوواژینال، واژینوز باکتریایی (BV) و عفونت‌های دستگاه ادراری کمک کند. علاوه بر آن، بهداشت و پاکیزگی ناحیه واژن حفظ می‌شود و از بوی بد جلوگیری می‌کند.

آرامش

حمام آب گرم می‌تواند به ذهن و بدن شما آرامش دهد. البته به‌شرطی که آب گرم باشد نه داغ و مدت آن هم خیلی طولانی نباشد. هرچند دوش‌گرفتن هم آرامش‌بخش است، به‌طور کلی استراحت در وان حمام گزینه بهتری است. بااین‌حال، شاید نشستن در آبی که خون در آن جاری شده است برایتان ناراحت‌کننده باشد. ابتدا بگذارید این مایعی را که به آن می‌گوییم خون، مایع قاعدگی بنامیم؛ زیرا این مایع فقط خون نیست و ترکیبی از سایر ترشحات واژن و سلول‌های پوشش رحم است. بنابراین، نه کثیف است و نه آن‌قدر زیاد است که در آب فراوان خود را نشان دهد. این بخشی از آناتومی بدن شماست؛ بنابراین چیزی برای استرس وجود ندارد.

اگر به‌خاطر ابتلا به منوراژی پریودتان سنگین است، شاید دوش آب‌گرم برای شما گزینه راحت‌تری باشد.

تسکین درد و گرفتگی

گرمادرمانی همیشه یکی از بهترین روش‌ها برای رفع گرفتگی عضلات بوده است. خودتان هم احتمالا از کیسه آب‌گرم یا حوله داغ برای رفع دردهای ناحیه شکم به‌شکل موضعی استفاده می‌کنید. گرمای موضعی می‌تواند ماهیچه‌های منقبض‌شده شکم را شل کند و تنش را کاهش دهد. رفع تنش به بهبود سردرد و کمردرد ناشی از پریود کمک می‌کند. علاوه بر آن، گرما می‌تواند گردش خون را در لگن بهبود بخشد که نتیجه آن، کاهش احتباس خون و مایعات است. حمام آب‌گرم هم دقیقا همان خاصیت گرمای موضعی را خواهد داشت.

تأثیر بر خلق‌وخو

حمام‌کردن باعث آرامش می‌شود و سطح استرس را کاهش می‌دهد. در نتیجه، وقتی به‌دلیل پریود احساس تحریک‌پذیری و عصبانیت می‌کنید، دوش آب‌گرم یا غوطه‌ورشدن در وان می‌تواند حال خوبی به شما بدهد. احتمالا دلیل آن به افزایش سروتونین یا هورمون محرک شادی برمی‌گردد. بنابراین دوش بگیرید یا در آب استراحت کنید تا تأثیر آن را بر خلق‌وخوی خود ببینید.

بهبود کیفیت خواب

معمولا در روزهای نزدیک به پریود ممکن است احساس کنید خوابتان مختل شده است. دردهای قاعدگی هم این وضعیت را بدتر می‌کنند. در نتیجه، حمام آب‌گرم می‌تواند با تنظیم دمای بدن و آرامش‌دادن از نظر جسمی و ذهنی، کیفیت خوابتان را بهتر کند. البته این موضوع در روزهای عادی هم صادق است و اغلب اوقات دوش آب‌گرم باعث می‌شود مثل یک بچه راحت بخوابیم.

حمام کردن در چه روزهایی از پریودی مجاز است؟

همه روز! از روز اول پریودی تا آخرین روز آن می‌توانید روزی دو بار هم به حمام بروید. این باورهای نادرست را که روز اول پریودی نباید حمام رفت یا در سه روز اول پریود حمام‌کردن خطرناک است دور بریزید. اگر پریودتان در روزهای اول سنگین است و خودتان حوصله دوش‌گرفتن ندارید، بگذارید برای روزهای آخر. بااین‌حال، این به‌معنای مجازنبودن حمام در روزهای خاصی از پریود نیست.

چقدر مجازیم در حمام بمانیم؟

زمان حمام هر چه کوتاه‌تر باشد بهتر است. اغلب ۱۵ دقیقه در وان نشستن کافی است. به‌ویژه اگر از افرادی هستید که در زمان پریود دچار سبکی سر و سرگیجه می‌شوید، ممکن است به‌دلیل گرما و خون‌ریزی این مشکل تشدید شود. بنابراین سریع در حد یک ربع دوش بگیرید و خارج شوید.

چگونه در زمان پریودی حمام کنیم؟

حمام در پریودی تقریبا مانند حمام در روزهای عادی است با این تفاوت که یک‌سری نکات اضافی را باید مد نظر قرار دهید. مراحل زیر به شما کمک می‌کنند که بدانید چطور باید وقتی پریود هستید حمام کنید:

۱. پد، تامپون یا کاپ قاعدگی را قبل از حمام بردارید

بهتر است محصولات قاعدگی را قبل از ورود به حمام بردارید. البته اگر احساس می‌کنید تحمل آن را ندارید که وقتی در وان نشسته‌اید یا ایستاده دوش می‌گیرید خون از شما جاری شود، می‌توانید تامپون بگذارید. اگر مدت‌زمان حمام کوتاه باشد و بعد از خروج از حمام تامپون را تعویض کنید، معمولا مشکلی پیش نمی‌آید. متأسفانه برخی افراد فراموش می‌کنند تامپون را تعویض کنند. تامپون آب حمام را به خود جذب می‌کند و به همین دلیل ممکن است باعث عفونت در واژن، رحم و لوله‌های فالوپ شود. این می‌تواند پیامدهای خطرناکی مانند سندروم شوک سمی یا ایجاد آبسه در داخل لگن به همراه داشته باشد.

۲. وان را تمیز و ضدعفونی کنید

اگر در وان می‌نشینید، هم قبل از ورود و هم بعد از خروج، وان را به‌طور کامل تمیز و ضدعفونی کنید. حتما از قبل ناحیه تناسلی و شرمگاهی را بشویید تا اگر خون یا باکتری به پوست و موهای آن ناحیه چسبیده است پاک شود وگرنه همین آلودگی‌ها را وارد آب وان می‌کنید که ممکن است به دهانه رحم که در زمان پریودی بازتر است راه پیدا کنند.

۳. از محصولات معطر و شیمیایی خودداری کنید

در آب وان محصولاتی مانند بمب حمام یا حمام حبابی که هر دو دارای عطر و رنگ و مواد شیمیایی هستند استفاده نکنید. برای شستن واژن آب ساده کافی است. هر محصول شیمیایی ممکن است باعث تحریک واژن و ایجاد آلرژی و عفونت شوند.

۴. واژن را از جلو به‌سمت عقب بشویید

برای شستن ناحیه واژن مانند همیشه از سمت واژن به مقعد بشویید نه برعکس. در این صورت باکتری‌های آن ناحیه به داخل واژن راه پیدا نمی‌کنند.

۵. فقط ناحیه بیرونی واژن را تمیز کنید

واژن یک اندام خودتمیزکننده است؛ یعنی خودش را از داخل تمیز می‌کند و نیازی به تمیزکردن شما نیست. شما فقط قسمت بیرونی واژن را با آب ساده بشویید. در غیر این صورت ممکن است تعادل pH واژن را به هم بزنید؛ چیزی که احتمال عفونت را افزایش می‌دهد.

۶. از وان خارج شوید و دوش بگیرید

اگر در وان نشسته‌اید، بعد از حدود یک‌ربع از آب خارج شوید و به‌سرعت دوش بگیرید. آب جاری باقی‌ماندهٔ کف صابون، سلول‌های مرده پوست، چربی پوست و باکتری‌ها را می‌شوید و از روی بدنتان پاک می‌کند. از سردوش برای تمیزکردن ناحیه واژن استفاده کنید اما آن را مستقیم به‌سمت واژن نگه ندارید.

نکات بعد از استحمام در پریودی چیست؟

بعد از پایان استحمام به نکات زیر توجه کنید:

به‌آرامی ناحیه واژن را خشک کنید

بعد از دوش‌گرفتن نهایی، باید ناحیه تناسلی را خشک کنید. این کار را به‌صورت تهاجمی انجام ندهید. یک حوله تمیز بردارید و خیلی آرام ناحیه بیرونی واژن را خشک کنید. اگر جریان ناگهانی و شدید خون اتفاق افتاد، می‌توانید دوباره ناحیه واژن را آب بکشید. اگر فرز باشید قبل از اینکه خونریزی آغاز شود کار را تمام کرده‌اید.

نکته: از یک حوله دستی و کوچک جدا از حوله حمام خود استفاده کنید. در این صورت اگر لک خون روی آن بیفتد، مجبور نیستید حوله حمام بزرگ خود را در لباسشویی بیندازید.

از محصولات قاعدگی تمیز استفاده کنید

در مرحله بعد باید پد، تامپون یا کاپ تمیز بگذارید. اگر با تامپون یا کاپ حمام کرده بودید، باید آنها را تعویض کنید. تامپون آب حمام را به خود جذب می‌کند و ممکن است باعث عفونت واژن شود. کاپ هم باید با آب و صابون شسته و خشک شود.

آیا حمام کردن موجب توقف خونریزی در پریود می شود؟

برخی بر این باورند که دوش‌گرفتن با آب گرم خونریزی را شدیدتر می‌کند. برعکس، برخی می‌گویند که این کار پریود را متوقف می‌کند.

هیچ شواهد علمی مبنی بر اینکه حمام‌کردن بر افزایش یا کاهش جریان خون تأثیر می‌گذارد وجود ندارد. حتی اگر در وان غوطه‌ور باشید، باز هم رحم شما به ریزش خون و بافت ادامه می‌دهد. شاید چون خون در آب رقیق می‌شود و نمی‌توانید آن را ببینید فکر می‌کنید خونریزی‌تان متوقف شده است. همچنین، گرما باعث افزایش گردش خون در بدن می‌شود؛ ولی شواهدی وجود ندارد که خونریزی هم در آب گرم شدیدتر می‌شود یا خیر.

چرا نشستن کف حمام یا وان در دوره پریودی مضر است؟

نشستن کف حمام یا وان به این دلیل ممکن است مضر باشد که دهانه رحم در زمان قاعدگی کاملا باز است و عفونت‌ها راحت‌تر به داخل رحم راه پیدا می‌کنند. البته برخی می‌گویند اگر وان را کامل بشویید و ضدعفونی کنید مشکلی ندارد، ولی برخی هم می‌گویند بعید است بتوان وان را به‌طور کامل از باکتری‌ها پاک کرد. بااین‌حال، اگر تمایل دارید در وان غوطه‌ور شوید، حتما از پاکی آن مطمئن شوید و بیشتر از ۱۵ دقیقه در آب نمانید. بعد از خروج از وان هم به‌سرعت دوش بگیرید.

سؤالات متداول