گرفتگی بینی کودکان و نوزادان | علت‌ها، درمان سریع و روش‌های خانگی

323 0
ویزیت

حفره سینوسی پر از عروق و غشاهای مخاطی است که درصورت قرارگرفتن در معرض آلرژن‌ها، عفونت یا سایر خطرات، ملتهب و متورم می‌شود. معمولا در بیشتر کودکان گرفتگی بینی خفیف نگران‌کننده نیست ولی گرفتگی بینی مداوم یا انسداد بینی می‌تواند بر زندگی روزمره کودک تأثیر بگذارد و خطر جدی ایجاد کند. گرفتگی بینی نوزاد می‌تواند به‌شدت بر توانایی تنفس او تأثیر بگذارد زیرا نوزاد مجرا و سوراخ‌های بینی کوچکی دارد. در ادامه با دلایل مختلف گرفتگی بینی کودکان و روش‌های درمان خانگی و پزشکی آن آشنا می‌شویم.  

علت کیپ شدن یا گرفتگی بینی کودکان چیست؟

گرفتگی بینی در کودکان و نوزادان معمولا به‌دلیل عفونت یا آلرژی ایجاد می‌شود. برای درمان گرفتگی بینی ابتدا باید علت آن را مشخص کنیم.

علل شایع گرفتگی بینی در کودکان

عفونت

عفونت‌های ویروسی یا باکتریایی می‌توانند موجب تورم و التهاب در غشای مجرای بینی و آب‌ریزش یا گرفتگی بینی شوند. عفونت‌های مختلفی می‌توانند این مشکل را ایجاد کنند که عبارت‌اند از:

  • سرماخوردگی: گرفتگی بینی یکی از شایع‌ترین علائم سرماخوردگی است. سرماخوردگی عفونتی است که توسط یکی از صدها ویروسی ایجاد می شود که سیستم تنفسی را هدف قرار می‌دهند. سرماخوردگی علاوه‌بر گرفتگی بینی علائم دیگری مانند سرفه، عطسه، تب، تجمع مخاط، خستگی، گلودرد، سردرد و تورم سینوس‌ها را نیز ایجاد می‌کند.
  • آنفولانزا: علت این بیماری نیز عفونتی ویروسی است که گاهی می‌تواند موجب گرفتگی بینی کودکان شود. سایر علائم آنفولانزا عبارت‌اند از تب، درد بدن، خستگی، سرفه خشک، گلودرد، سردرد، بی‌خوابی، بی‌اشتهایی، ناراحتی شکم یا حالت تهوع.
  • سینوزیت: این مشکل اغلب پس از سرماخوردگی ایجاد می‌شود و می‌تواند موجب تورم سینوس‌ها شود و احساس کیپی و گرفتگی را ایجاد کند. سینوزیت علاوه‌بر گرفتگی یا آبریزش بینی می‌تواند موجب درد یا حساسیت در گونه‌ها، چشم‌ها، پیشانی، سر و دندان‌ها شود. سینوزیت همچنین می‌تواند بر حس بویایی کودک تأثیر بگذارد، دمای بدن او را بالا ببرد، موجب بوی بد دهان شود و منجر به تحریک‌پذیری، مشکل در تغذیه و تنفس ازطریق دهان شود. گاهی سینوزیت و سایر عفونت‌های مجاری تنفسی توسط باکتری‌ها ایجاد می‌شوند.  
  • برونشیولیت (Bronchiolitis) یا التهاب نایژک‌ها: این عفونت بر دستگاه تنفسی تحتانی (بخشی از ریه‌ها) اثر می‌گذارد. برونشیولیت در کودکان زیر دو سال بسیار رایج است و می‌تواند منجر به آب‌ریزش بینی شود. برونشیولیت معمولا در ابتدا شبیه سرماخوردگی است ولی پس از مدتی علائمی مانند تب خفیف، سرفه خشک و مداوم، مشکل در تغذیه و تنفس سریع و صدادار (خس‌خس سینه) بروز می‌کنند.

هشدار

کسانی که دچار ضعف ایمنی هستند (مانند بیمارانی که شیمی‌درمانی می‌شوند)، در معرض خطر بالاتر ابتلا به عفونت قرار دارند که موجب می‌شود احتمال گرفتگی بینی در آنها بیشتر شود.

علل شایع گرفتگی بینی در کودکان

آلرژی

تب یونجه و سایر آلرژی‌ها نیز می‌توانند موجب گرفتگی بینی کودکان شوند. گرفتگی بینی بسته به اینکه کودک به چه چیزی حساسیت دارد می‌تواند مدت زیادی (گاهی بیش از یک سال) طول بکشد. روشی ساده برای تشخیص اینکه آیا گرفتگی بینی به‌دلیل آلرژی به وجود آمده است (نه سرماخوردگی) این است که رنگ مخاطی را که از بینی کودک بیرون می‌آید بررسی کنیم. اگر مخاط بینی شفاف و آبکی است به احتمال زیاد به‌دلیل آلرژی ایجاد شده است. 

آلرژی‌ها می‌توانند فصلی یا دائمی باشند:

  • آلرژی فصلی: آلرژی‌های فصلی در زمان‌های خاصی در سال رخ می‌دهند که در آنها آلرژن خاصی وجود دارد. عامل آلرژی‌های فصلی می‌تواند گرده گل‌ها، علف‌ها و درختان باشد که اغلب در پاییز و بهار وجود دارند. البته وجود گرده به محل زندگی شما نیز بستگی دارد.
  • آلرژی دائمی: آلرژی‌های دائمی دراثر آلرژن‌هایی ایجاد می‌شوند که در تمام طول سال وجود دارند. این آلرژن‌ها می‌توانند شامل شوره حیوانات خانگی، کپک و کنه گردوغبار باشند.
آلرژي از دلایل گرفتگی بینی کودکان

رینوسینوزیت غیرآلرژیک

واکنش بدن به محرکی در هوا که با عوامل محیطی یا سایر آلرژن‌ها ایجاد نمی‌شود رینوسینوزیت غیرآلرژیک نام دارد. این واکنش می‌تواند دراثر مواد شیمیایی، آلودگی هوا و دود ناشی از آتش یا سیگار ایجاد شود.

انسداد

هرگز این احتمال را نادیده نگیرید که گرفتگی بینی می‌تواند ناشی از واردکردن چیزی در سوراخ بینی کودک کنجکاو باشد. بعضی از کودکان عادت دارند که اشیای کوچکی مانند مهره یا تیله را در گوش و حفره بینی خود فرو کنند. انسداد زمانی ایجاد می‌شود که مجرای بینی در یک یا هر دو طرف مسدود شده باشد. اگر فکر می‌کنید که علت گرفتگی بینی فرزندتان انسداد است حتما به پزشک مراجعه کنید.

سایر دلایل گرفتگی بینی در کودکان

اگرچه آلرژن‌ها و عفونت‌ها علل شایع گرفتگی بینی هستند، موارد دیگری نیز می‌توانند موجب گرفتگی بینی شوند، ازجمله:

  • وضعیت بدن: بعضی از افراد هنگام درازکشیدن در وضعیتی خاص دچار افزایش گرفتگی بینی می‌شوند. در این افراد با تغییر وضعیت بدن می‌توان به تخلیه راحت مخاط جمع‌شده کمک کرد.
  • کاهش جابه‌جایی مخاط: بیماری‌هایی مانند دیسکینزی و فیبروز سیستیک می‌توانند انتقال و دفع مخاط را برای بدن دشوارتر کنند.
  • ناهنجاری‌های ساختاری: ناهنجاری می‌تواند مادرزادی باشد یا براثر ضربه ایجاد شود.

علت گرفتگی بینی در نوزادان

نوزاد معمولا به این دلیل دچار گرفتگی بینی می‌شود که در سوراخ‌های کوچک و مجراهای باریک بینی او مخاط جمع شده است و خودش نمی‌تواند آن را خارج کند. اگر نوزاد مشکل دیگری ندارد احتمالا گرفتگی بینی او هیچ ارتباطی با عفونت ندارد.

نوزادان با تنفس دود سیگار، آلاینده‌ها، ویروس‌ها و سایر عوامل تحریک‌کننده دچار گرفتگی بینی می‌شوند. بدن آنها مخاط بیشتری را در بینی و مجاری هوایی تولید می‌کند تا این مواد تحریک‌کننده را به دام بیندازد و از بین ببرد. قرارگرفتن در معرض هوای خشک و سایر شرایط آب‌وهوایی نیز می‌تواند موجب تولید مخاط اضافی و گرفتگی بینی شود.

دلایل احتمالی گرفتگی بینی نوزاد عبارت‌اند از:

  • تنفس در هوای خشک؛
  • تغییرات آب‌وهوا؛
  • عفونت‌های ویروسی مانند سرماخوردگی؛
  • تنفس در هوای آلوده؛
  • انحراف تیغه بینی؛
  • آلرژی.

گرفتگی بینی در نوزادان نارس بیشتر از نوزادان ترم کامل ایجاد می‌شود.

علت گرفتگی بینی در نوزادان

علائم گرفتگی بینی نوزادان چیست؟

نوزادان بیشتر از کودکان دچار گرفتگی بینی می‌شوند زیرا مجرای بینی آنها کوچک است و هنوز بالغ نشده است. وقتی نوزادی گرفتگی بینی دارد ممکن است که متوجه علائم زیر شوید:

  • تنفس صدادار یا سریع؛
  • خروپف هنگام خواب؛
  • مشکل خفیف هنگام تغذیه؛
  • کیپ شدن بینی؛
  • سرفه؛
  • آب‌ریزش بینی؛
  • بالاکشیدن بینی.

چرا کودک همیشه گرفتگی بینی دارد؟

آب‌ریزش بینی و عطسه‌کردن در کودکان خردسال رایج است زیرا سیستم ایمنی آنها درحال‌رشد است و این مسئله آنها را در برابر میکروب‌ها آسیب‌پذیرتر می‌کند. مدارس و مهدکوک‌ها نیز زمینه مساعدی را برای انتقال سرماخوردگی و آنفولانزا ایجاد می‌کنند. ولی در بعضی از کودکان گرفتگی بینی هرگز از بین نمی‌رود و همیشگی است. این مسئله دلایل زیادی دارد که در ادامه توضیح می‌دهیم.

هیپرتروفی آدنوئید (Adenoid Hypertrophy)

آدنوئیدها دسته‌هایی از بافت لنفاوی هستند که در پشت سقف دهان، جایی که مجرای بینی به گلو متصل می‌شود، قرار دارند. آدنوئیدها یکی از چهار مجموعه لوزه‌های بدن هستند. وظیفه آنها فیلترکردن هوای ورودی برای جلوگیری از ورود میکروب‌ها و شروع یک پاسخ ایمنی اولیه هنگام شناسایی مهاجمان است.

در برخی از کودکان آدنوئیدها به‌طورمزمن توسط باکتری‌ها عفونی شده یا به‌طور دائمی با آلرژن‌ها ملتهب می‌شوند. این موجب تورم آدنوئيدها یا هیپرتروفی می‌شود و جریان هوای میان بینی و نای در گلو را مسدود می‌کند. هیپرتروفی آدنوئید می‌تواند احساسی شبیه گرفتگی بینی را ایجاد کند.

سایر علائم هیپرتروفی آدنوئید عبارت‌اند از:

  • عادت‌داشتن به تنفس دهانی؛
  • خروپف کردن؛
  • عفونت مکرر گوش؛
  • مشکل در بلع؛
  • گلودرد مکرر؛
  • آپنه انسدادی خواب.
هیپرتروفی آدنوئید در کودکان

انحراف تیغه بینی

تیغه بینی ترکیبی از استخوان و غضروف است و بینی را به دو قسمت تقسیم می‌کند. برآورد می‌شود که در دست‌کم ۸۰درصد از افراد تیغه بینی اندکی کج باشد ولی بعضی از افراد انحراف شدیدتری دارند.

انحراف تیغه بینی می‌تواند جریان هوا و تخلیه مخاط بینی را محدود کند. بعضی از افراد با انحراف تیغه بینی به دنیا می‌آیند ولی بعضی پس از حوادثی مانند شکستگی بینی دچار انحراف تیغه بینی می‌شوند. شایع‌ترین علامت انحراف تیغه بینی این است که یک طرف بینی بیشتر از طرف دیگر دچار گرفتگی می‌شود.

سایر علائم انحراف تیغه بینی عبارت‌اند از:

  • عفونت‌های مزمن سینوسی؛
  • مشکل در تنفس در یک سوراخ بینی؛
  • خروپف کردن؛
  • سردرد و حساسیت صورت ناشی از گرفتگی؛
  • خون‌ریزی بینی؛
  • آپنه خواب.

آترزی کوآن (Choanal Atresia)

مجرای بینی تا زمان تولد کامل می‌شود. این موجب می‌شود که پس از تولد و در نخستین لحظات زندگی بتوانیم نفس بکشیم. ولی گاهی مسیر هوایی کودک درست شکل نمی‌گیرد و با بافت نرم یا حتی استخوانی، باریک یا مسدود می‌شود. به این وضعیت آترزی کوآن می‌گویند.

در بیشتر کودکان مبتلا به آترزی کوآن فقط یک طرف راه هوایی مسدود شده است. این مشکل معمولا مدت کوتاهی پس از تولد تشخیص داده می‌شود ولی ممکن است که آترزی کوآن خفیف تا پس از به خانه بردن نوزاد مشخص نشود. در این موارد والدین متوجه می‌شوند که فرزندشان با دهان باز بهتر نفس می‌کشد یا ترشحات بینی همیشه از یک طرف تخلیه می‌شود.

علائم شایع آترزی کوآن عبارت‌اند از:

  • جمع‌شدن قفسه سینه هنگام نفس‌کشیدن با بینی؛
  • مشکل در شیرخوردن و تنفس هم‌زمان؛
  • وجود سایر نقایص مادرزادی شامل نقایص قلبی؛
  • مشاهده نقایص صورت که ناحیه بینی را فشرده یا کوتاه می‌کند، ازجمله سندرم تریچر کالینز (Treacher Collins syndrome).
علائم شایع آترزی کوآن در کودکان

علت گرفتگی بینی کودک در شب چیست؟

در بسیاری از کودکان گرفتگی بینی در شب بدتر می‌شود. این مسئله به این دلیل است که خوابیدن به پشت موجب تجمع مخاط در پشت گلوی آنها می‌شود. به‌علاوه سیستم ایمنی آنها معمولا در شب فعال‌تر است که می‌تواند هرگونه تورمی را افزایش دهد.

روش‌های درمان گرفتگی بینی در کودکان چیست؟

درمان گرفتگی بینی به علت اصلی و شدت آن بستگی دارد. برای درمان ابتدا باید بدانیم که علت گرفتگی بینی چیست. هنگامی که گرفتگی ناشی از تجمع مایعات، تورم و احتقان بیش از حد باشد برای درمان درمان گرفتگی بینی کودکان از روش‌هایی مانند مصرف آنتی‌هیستامین‌های داخل بینی یا اسپری‌های کورتیکواستروئید داخل بینی، آنتی‌هیستامین‌های خوراکی و شست‌وشوی بینی برای پاک‌سازی حفره سینوس استفاده می‌شود.

اگر عفونت موجب گرفتگی بینی شده باشد ابتدا باید مشخص شود که عفونت ویروسی است یا باکتریایی. بیشتر ویروس‌های سرماخوردگی پس از دو هفته ناپدید می‌شوند؛ بنابراین فقط باید به کودک کمک کنید که احساس بهتری داشته باشد و بهتر نفس بکشد. ولی در عفونت‌های باکتریایی ممکن است که فرزندتان به آنتی‌بیوتیک نیاز داشته باشد. بنابراین باید به پزشک مراجعه کنید.

تشخیص و درمان گرفتگی دائمی بینی

پزشک متخصص گوش و حلق و بینی همه علائم کودک را بررسی می‌کند و سؤالاتی می‌پرسد تا متوجه شود که آیا علائم او الگویی دارند یا خیر. پس از معاینه ممکن است که پزشک آزمایش‌هایی را توصیه کند. آزمایش‌های رایج شامل تست آلرژی، آندوسکوپی بینی، تصویربرداری اشعه ایکس و سی‌تی‌اسکن است.

پس از مشخص‌شدن علت گرفتگی بینی درصورت امکان درمان‌های غیرتهاجمی در اولویت قرار می‌گیرند. در مواردی مانند آلرژی و انحراف تیغه بینی داروهای آنتی‌هیستامین، ضداحتقان و ضدالتهاب تجویز می‌شود. در کودکان مبتلا به آلرژی شدید که به دارو  پاسخ نمی‌دهند ممکن است که واکسن‌های آلرژی توصیه شود. در موارد هیپرتروفی آدنوئید، انحراف شدید تیغه بینی و آترزی کوآن نیز ممکن است که پزشک برای برداشتن عامل انسداد جراحی را توصیه کند.

جراحی می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

  • بریدن جسم خارجی با ابزار و تجهیزات تخصصی؛
  • سوزاندن یا برداشتن شاخک‌های بینی برای کاهش علائم آلرژی و بهبود جریان هوا؛
  • سپتوپلاستی که روشی اصلاحی است که برای اصلاح انحراف تیغه بینی انجام می‌شود؛
  • جراحی آندوسکوپی سینوس با استفاده از ابزارهای کوچک برای رفع انسداد؛
  • آدنوئیدکتومی برای برداشتن آدنوئیدهای بزرگ‌شده یا عفونی؛
  • برداشتن کیست مسدودکننده مجرای بینی.

روش‌های مدیریت و درمان خانگی گرفتگی بینی در کودکان چیست؟

هیچ درمان ساده‌ای برای خود گرفتگی بینی وجود ندارد ولی درمان‌های خانگی می‌توانند موجب شوند که فرزندتان احساس بهتری داشته باشد. برای نمونه می‌توانید از محلول‌های نمکی یا سالین یا دستگاه‌های رطوبت‌سازی استفاده کنید که رفع گرفتگی بینی کودکان کمک می‌کنند.

۱. اسپری یا قطره سالین

سالین به رقیق‌کردن مخاطی که بینی کودک را مسدود کرده کمک می‌کند و رفع گرفتگی را برای کودک آسان‌تر می‌کند. می‌توانید اسپری یا قطره سالین را از داروخانه محل زندگی خود تهیه کنید و از داروساز درمورد نحوه استفاده از آن بپرسید. ولی توجه داشته باشید که زیاده‌روی در استفاده از سالین می‌تواند موجب اندکی درد در پوست اطراف بینی شود.

نکات مهم در استفاده از اسپری یا قطره سالین:

  • هنگام استفاده از قطره یا اسپری سر کودک را عقب ببرید. از او بخواهید که به پشت دراز بکشد و سرش را به عقب کج کند.
  • صبر کنید تا محلول سالین اثر کند. پس از استفاده از قطره یا اسپری از کودک بخواهید که چند دقیقه دراز بکشد تا محلول سالین از بینی او خارج نشود.
  • اگر مقداری از محلول وارد چشم کودک شد نگران نشوید زیرا این محلول‌ها بسیار ملایم هستند و نباید آسیبی به چشم وارد کنند.

۲. سایر روش‌های درمان خانگی گرفتگی بینی کودکان

  • با پوار یا ساکشن بینی می‌توانید مقداری از مخاط را بیرون بیاورید تا کودک راحت‌تر نفس بکشد.
  • ااز بخور، پماد و آبنبات منتول استفاده کنید. بخور، پماد و آبنبات منتول رایحه‌هایی آرامش‌بخش مانند اکالیپتوس و نعناع را ایجاد می‌کنند و به کودک کمک می‌کنند که راحت‌تر نفس بکشد.
  • دوش آب گرم با بخار یا استفاده از دستگاه بخور گرم می‌تواند به شل‌شدن مخاط بینی و خروج راحت‌تر آن کمک کند.
  • می‌توانید از داروهای بدون نسخه آنتی‌هیستامین یا ضداحتقان برای درمان گرفتگی بینی کودکان استفاده کنید.
  • برای تخلیه مایعات هنگام خواب سر کودک را بالا ببرید.
  • از دستگاه‌های رطوبت‌ساز استفاده کنید. یک دستگاه رطوبت‌ساز را در اتاق خواب کودک بگذارید تا رطوبت هوا را افزایش دهد. این کار به مرطوب‌شدن مجرای بینی کودک کمک می‌کند.
استفاده از دستگاه بخور برای درمان گرفتگی کودکان

درمان‌های خانگی گرفتگی بینی نوزاد

با ساکشن بینی یا سرنگ بینی می‌توانید مخاط داخل بینی را با مکیدن خارج کنید و گرفتگی بینی نوزاد را برطرف کنید. می‌توانید ساکشن بینی را از داروخانه‌ها یا فروشگاه‌های آنلاین تهیه کنید.

کارهای دیگری که می‌توانید برای گرفتگی بینی نوزاد خود انجام دهید عبارت‌اند از:

  • حمام گرم می‌تواند به رفع گرفتگی و پرت‌شدن حواس کودک کمک کند.
  • تغذیه منظم نوزاد را ادامه دهید و مراقب پوشک خیس باشید.
  • یک یا دو قطره آب نمک یا محلول سالین را با سرنگی کوچک وارد سوراخ بینی نوزاد کنید.
  • با دستگاه رطوبت‌ساز یا دستگاه بخور گرم بخار گرم یا سرد ایجاد کنید.
  • به‌آرامی پل بینی، پیشانی، شقیقه‌ها و استخوان‌های گونه نوزاد را ماساژ دهید.
  • با جاروکشیدن موی حیوانات خانگی، روشن‌نکردن شمع و سیگارنکشیدن آلرژن‌ها یا آلاینده‌های احتمالی را از هوای خانه حذف کنید.
  • به‌ویژه قبل از تغذیه نوزاد از ساکشن ملایم برای پاک‌سازی مجرای بینی استفاده کنید.
  • مخاط اضافی را با دستمال یا پارچه نرم پاک کنید.  

هشدار

هرگز به نوزاد داروی سرماخوردگی یا آنفولانزا ندهید. اگر گرفتگی بینی نوزاد شدید است یا علائم نگران‌کننده دیگری وجود دارد به پزشک مراجعه کنید.

استفاده از ساکشن ملایم برای پاک‌سازی مجرای بینی نوزاد در هنگام گرفتگی بینی

چگونه می‌توان از گرفتگی بینی کودک پیشگیری کرد؟

اگرچه گرفتگی بینی در کودکان و نوزادان بسیار رایج است پیشگیری از گرفتگی بینی یا کاهش آن غیرممکن نیست. با انجام اقدامات پیشگیرانه زیر می‌توانید احتمال گرفتگی بینی کودکان و نوزادان را تا حد زیادی کاهش دهید.

کاهش آلودگی در هوا

ساده‌ترین کار برای جلوگیری از گرفتگی بینی کودک این است که محیط زندگی تمیزی را برای کودک فراهم کنید تا مطمئن شوید که کودک اجسام خارجی بزرگ مانند کرک را به داخل حفره بینی خود استنشاق نمی‌کند. اتاق را باید به‌طورمرتب با جاروبرقی تمیز کنید تا از گردوغبار شناور در هوا جلوگیری کنید. برای داشتن هوای تازه نیز مرتب هوا را تهویه کنید.

تمیزکردن پوسته بینی

ازآنجاکه بدن نوزاد حساس است به‌راحتی پوسته‌های بینی به حفره بینی می‌چسبند. والدین باید همیشه بررسی کنند که آیا پوسته‌ای در بینی کودک وجود دارد یا خیر و به‌موقع آن را تمیز کنند تا از گرفتگی بینی نوزاد جلوگیری کنند.

جلوگیری از سرماخوردگی

  • با رژیم غذایی شامل روغن کبد ماهی، ویتامین‌ها و پروتئین سیستم ایمنی کودک را تقویت کنید.
  • توجه کنید که اختلاف دمای محیط زندگی نوزاد خیلی زیاد نباشد. اگر هوا خیلی گرم یا سرد باشد نوزاد به‌راحتی سرما می‌خورد.
  • در هوای بد کودک را از خانه بیرون نبرید.
  • کودک را از خانه بیرون ببرید تا بازی کند و توانایی‌اش در مقابله با تغییرات آب‌وهوایی افزایش یابد و کمتر دچار سرماخوردگی شود.  

جلوگیری از التهاب غشای مخاطی بینی

بدن نوزاد بسیار حساس‌تر از بزرگسالان است. بسیاری از محرک‌ها مانند کنه گردوغبار، آلودگی، غذاهای پرادویه و غیره برای بزرگسالان مشکلی ایجاد نمی‌کنند ولی برای نوزادان مشکل‌ساز هستند. بنابراین باید به نکات زیر توجه کنید:

  • فرزندتان را از مواد حساسیت‌زا (مانند پر، پشم حیوانات، کنه گردوغبار، گردوغبار و گرده گل) دور نگه دارید. بدون تحریک آلرژن‌ها حفره بینی نوزاد ملتهب نمی‌شود.
  • به کودک غذاهای پرادویه ندهید.
  • دست‌های کودک را مرتب بشویید، بهداشت را رعایت کنید و از انتقال باکتری‌های روی دست‌ها به مجاری تنفسی و ایجاد التهاب خودداری کنید.
  • اگر کودک آلرژی دارد با راهنمایی پزشک از داروهای ضدحساسیت استفاده کنید.

چه زمانی از پزشک کمک بگیریم؟

پزشک متخصص اطفال می‌تواند علت ریشه‌ای گرفتگی مانند عفونت باکتریایی یا عفونت تنفسی را تشخیص دهد و داروهای لازم را تجویز کند. پزشک می‌تواند داروهایی را برای رقیق‌کردن مخاط، آنتی‌بیوتیک‌هایی را برای درمان عفونت و اسپرس بینی کورتیکواستروئید را برای کاهش التهاب تجویز کند.

اگر درمان‌های خانگی مؤثر نیستند یا علائم زیر را مشاهده می‌کنید، باید به پزشک مراجعه کنید:

  • کودک به‌سختی نفس می‌کشد.
  • کودک پس از غذاخوردن سرفه می‌کند یا احساس خفگی دارد.
  • کودک سرفه می‌کند و هنگام سرفه رنگ پوستش تغییر می‌کند مثلا آبی می‌شود.
  • کودک تنگی نفس دارد.
  • کودک نمی‌تواند صحبت کند یا غذا بخورد.
  • چیزی در بینی یا گلوی کودک گیر کرده است.
مراجعه به پزشک هنگام گرفتگی شدید بینی در کودکان و نوزادان

مراجعه به پزشک برای گرفتگی بینی نوزاد

بیشتر موارد گرفتگی بینی نوزادان جزئی هستند و پس از چند روز برطرف می‌شوند. اگر گرفتگی بینی شدید است یا مدتی طولانی ادامه می‌یابد، به‌ویژه اگر نگران توانایی نوزاد در تنفس هستید، به پزشک مراجعه کنید.همچنین می‌توانید از خدمات ویزیت آنلاین ۲۴ ساعته دکتر ساینا استفاده کنید تا در سریع‌ترین زمان و بدون نیاز به مراجعه حضوری، نگرانی‌های خود درباره گرفتگی بینی نوزاد را با پزشکان متخصص در میان بگذارید.

درصورت مشاهده مشکلات تنفسی مانند موارد زیر به پزشک مراجعه کنید یا فورا نوزاد را به بخش اورژانس ببرید:

  • نرخ تنفس بیش از ۶۰ نفس در دقیقه که در تغذیه یا خواب نوزاد اختلال ایجاد می‌کند. نوزادان به‌طورطبیعی سریع‌تر از کودکان نفس می‌کشند که نرخ آن معمولا ۴۰ نفس در دقیقه یا ۲۰ تا ۴۰ نفس در دقیقه هنگام خواب است.
  • تنفس سریع یا سخت که تغذیه نوزاد را مشکل کرده است.
  • گشادشدن سوراخ‌های بینی که نشان می‌دهد نوزاد درحال تقلا برای واردکردن هوا به درون بینی خود است.
  • انقباض قفسه سینه که در آن پوست روی دنده‌های کودک در هر نفس به‌سمت داخل کشیده می‌شود.
  • نوزاد پس از هر نفس ناله یا خرخر می‌کند.
  • رنگ پوست نوزاد به‌ویژه در اطراف لب‌ها یا سوراخ‌های بینی آبی شده است.

اگر نوزاد پوشک خود را خیس نمی‌کند، استفراغ می‌کند یا تب دارد، حتما به پزشک مراجعه کنید.

کلام آخر دکترساینا

گرفتگی بینی خفیف تا متوسط در کودکان و نوزادان شایع است و معمولا پس از چند روز بهبود می‌یابد. ولی اگر درمورد توانایی کودک برای تنفس نگران هستید، کودک تب کرده است یا گرفتگی بینی بر توانایی او برای تغذیه یا خواب اختلال ایجاد کرده است باید به پزشک مراجعه کنید. پزشک می‌تواند علت گرفتگی بینی را تشخیص دهد و درصورت لزوم داروهای مناسب را تجویز کند.
اگر نگران گرفتگی بینی فرزندتان هستید در دکترساینا همیشه می‌توانید با بهترین متخصصان اطفال کشور ارتباط برقرار کنید و از توصیه‌ها و راهنمایی‌های آنها استفاده کنید.

سؤالات متداول

۱. آیا گرفتگی بینی در کودکان خطرناک است؟

معمولا گرفتگی بینی در کودکان خطرناک نیست و پس از مدتی برطرف می‌شود ولی اگر با علائمی مانند مشکلات تنفسی، تب یا مشکل در غذاخوردن همراه است می‌تواند خطرناک باشد و باید به پزشک مراجعه کنید.

۲. روغن زیتون برای گرفتگی بینی نوزاد کاربرد دارد؟

روغن زیتون می‌تواند به برطرف‌شدن گرفتگی بینی نوزاد کمک کند. برای این کار می‌توانید یک قطره روغن زیتون را داخل سوراخ بینی نوزاد بریزید. روغن زیتون مرطوب‌کننده‌ای طبیعی است که موجب مرطوب‌شدن بافت درون بینی و نرم‌شدن گرفتگی آن می‌شود.

۳. گرفتگی بینی چقدر طول می‌کشد؟

اگر گرفتگی بینی ناشی از سرماخوردگی باشد معمولا در عرض ۵ تا ۷ روز بهبود می‌یابد ولی در کودکان کوچک تا ۲ هفته طول می‌کشد. اگر عفونت زمینه‌ای ناشی از سینوزیت یا برونشیولیت عامل گرفتگی بینی در کودکان یا نوزادان باشد، معمولا ظرف دو تا سه هفته و اگر آنفولانزا عامل آن باشد در حدود یک هفته از بین می‌رود. اگر کوچولوی شما دچار آلرژی شده باشد ممکن است که چندین ماه دچار گرفتگی بینی باشد.

اطلاعات این مقاله صرفاً برای افزایش آگاهی شماست. به‌هیچ‌عنوان بدون مشورت با پزشک اقدام به خوددرمانی نکنید.