همه‌چیز درباره آزمایش هورمونی و اهمیت آن

آزمایش هورمونی: انواع، شرایط انجام، تفسیر نتایج و هزینه‌ها؛ راهنمای کامل

46 0
آزمایش در محل

مشکلات هورمونی پرسروصدا وارد می‌شوند و از فرق سر تا نوک پا را تحت‌تأثیر قرار می‌دهند. ریزش تارهای مو، پیداشدن آکنه‌ها، بی‌نظمی قاعدگی، رویش موهای زائد و تغییرات وزن ناخواسته نتیجۀ کوچک‌ترین به‌هم‌ریختگی در تعادل هورمون‌هاست. با‌این‌حال پزشک متخصص برای علت‌یابی این موارد یک آزمایش هورمونی جامع را تجویز می‌کند تا با ارزیابی دقیق وضعیت داخلی بدن، به تشخیص صحیح‌تری برسد. نتایج این آزمایش پرده از مشکلات باروری، تنبلی تخمدان و حتی بیماری‌های تیروئید برمی‌دارد و درمان را آسان می‌کند. در ادامه با دکترساینا همراه شوید تا مفصل درباره اهمیت، انواع، کاربردها و تفسیر آزمایش هورمونی صحبت کنیم.

آزمایش هورمونی چیست؟

هورمون‌ها مهم‌ترین پیام‌رسان‌های شیمیایی بدن هستند و تقریبا کنترل همه‌چیز را در دست دارند. تنظیم سوخت‌و‌ساز، تعادل خلق‌و‌خو، کیفیت رشد، قدرت تولیدمثل و حتی سلامت سیستم ایمنی به تعادل هورمون‌ها بستگی دارد. از این‌رو پزشک برای تشخیص نقص‌های باروری، مشکلات چرخه قاعدگی و اطلاع از دوران پیش‌یائسگی آزمایش هورمونی را تجویز می‌کند تا با ارزیابی نتایج آن، به سلامت اندام‌های داخلی و عملکرد آنها پی ببرد. این آزمایش عدم تعادل هورمونی و تأثیر آن بر رشد، خلق‌و‌خو و تولیدمثل را آشکار می‌کند.

آزمایش هورمونی برای تشخیص تعادل هورمون‌ها

انواع آزمایش‌های هورمونی

در این بخش با انواع آزمایش های هورمونی روز سوم پریودی و روزهای بعد (به دستور پزشک) آشنا شوید.

۱. استروژن

استروژن عمدتاً در تخمدان ترشح می‌شود و مسئول تنظیم چرخه قاعدگی، حمایت از باروری، حفظ سلامت استخوان‌ها و ویژگی‌های زنانه است. سه شکل مختلف استروژن که در آزمایشگاه اندازه‌گیری می‌شوند، عبارت‌اند از:

  • استرون (E₁): هورمون زنانه در دوران یائسگی؛
  • استرادیول (E₂): هورمون زنانه قبل از یائسگی و خارج از دوران بارداری؛
  • استریول (E₃): هورمون زنانه در دوران بارداری، که معمولاً در خون یا ادرار مادر بررسی می‌شود.

درصورت بروز مشکلات باروری، بی‌نظمی پریودی، تأخیر پریودی، علائم یائسگی، خون‌ریزی واژینال بعداز یائسگی، نظارت بر درمان‌های باروری و بررسی خون‌ریزی غیرطبیعی رحم، انجام آزمایش هورمونی در روز سوم پریودی برای ارزیابی سطح استروژن واجب است.

۲. پروژسترون

پروژسترون مسئول آماده‌سازی محیط رحم برای لقاح و بارداری احتمالی است. تعادل این هورمون برای تنظیم قاعدگی و رشد جنین ضروری است و پزشک برای پاسخ به این پرسش‌ها این تست را از شما می‌گیرد:

  • تخمک‌گذاری چه زمانی اتفاق می‌افتد؟ 
  • فاز لوتئال (نیمه دوم چرخه قاعدگی) چطور پیش می‌رود؟
  • آیا خطر مشکلات باروری یا سقط جنین وجود دارد؟
  • آیا بارداری خارج از رحم اتفاق افتاده است؟
  • آیا هورمون‌درمانی برای بارداری خوب پیش می‌رود؟
تشخیص زمان تخمک‌گذاری با بررسی سطح پروژسترون

۳. هورمون تحریک‌کننده فولیکول (FSH)

مغز با ترشح این هورمون، رشد تخمک‌ها در تخمدان را تحریک و به کنترل چرخه قاعدگی کمک می‌کند. اندازه‌گیری این هورمون اطلاعات ارزشمندی در اختیار پزشک می‌گذارد، مثل:

  • قابلیت باروری و ذخیره تخمدان؛
  • تشخیص یائسگی یا یائسگی زودرس؛
  • کیفیت عملکرد غده هیپوفیز؛
  • مشکلات عملکرد تخمدان و سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (خون‌ریزی غیرطبیعی قاعدگی)؛
  • رشد تومور غده هیپوفیز؛
  • رشد کیست‌ تخمدان.

۴. تستوسترون و دهیدرواپی‌آندروسترون (DHEA)

تستوسترون هورمون ضروری برای میل جنسی، شکل‌گیری توده عضلانی و تثبیت خلق‌و‌خو در مردان و زنان است. DHEA نیز یک هورمون آدرنال و پیش‌ساز هورمون‌های جنسی است. پزشک برای ریشه‌یابی این مشکلات نتایج تست تستوسترون و DHEA را بادقت می‌خواند:

  • بی‌نظمی یا ازدست‌رفتن قاعدگی؛
  • بیماری‌های احتمالی تخمدان، (مثل تنبلی یا سرطان تخمدان)؛
  • افزایش وزن بی‌دلیل؛
  • رویش آکنه؛
  • شکل‌گیری صفات مردانه (موی زائد، طاسی، بم‌شدن صدا)
  • ناباروری؛
  • کاهش میل جنسی.
کم‌میلی جنسی از نشانه‌های کمبود تستوسترون

۵. هورمون‌های تیروئید

عملکرد تیروئید به‌شدت تحت‌تأثیر هورمون‌های محرک تیروئید است: T۳ و T۴ و TSH. هورمون T۳ و هورمون T۴ به تنظیم متابولیسم و تثبیت خلق‌و‌خو کمک می‌کنند و TSH ترشح هورمون‌های تیروئید را تحت‌کنترل می‌گیرد. آزمایش هورمونی تیروئید با این اهداف تجویز می‌شود:

  • تشخیص کم‌کاری (هیپوتیروئیدیسم) یا پرکاری تیروئید (هیپرتیروئیدیسم)
  • بررسی علائمی مانند خستگی، تغییرات وزن یا مشکلات خلقی
  • ارزیابی اینکه آیا مشکلات تیروئید بر پریود یا باروری تأثیر می‌گذارند یا خیر

پزشک درصورت مواجهه با علائم کم‌کاری و پرکاری تیروئید، آزمایش هورمونی تیروئید را تجویز می‌کند.

علائم کم‌کاری تیروئیدعلائم پرکاری تیروئید
خستگی -افزایش وزن ناخواسته-پف صورت-عدم تحمل سرما-درد مفاصل و عضلات-یبوست-خشکی پوست و نازکی مو-تعریق کم-قاعدگی‌های شدید یا نامنظم-مشکلات باروری-افسردگی-ضربان قلب آهستهاضطراب-خستگی-احساس سرما یا گرمای مکرر-قاعدگی‌های نامنظم یا سبک-ریزش مو-کاهش یا افزایش وزن ناخواسته-رعشه-تپش قلب-برآمدگی چشم‌ها-بیش‌فعالی

۶. هورمون لوتئینیزه‌کننده

یکی ازمهم‌ترین آزمایش‌های هورمونی تست هورمون لوتئینیزه‌کننده (LH) است: هورمون LH مسئول آزادسازی تخمک. این تست به چند دلیل تجویز می‌شود:

  • ارزیابی قابلیت باروری و بررسی علت ناباروری؛
  • آگاهی از زمان بیشترین احتمال باروری در چرخه قاعدگی؛
  • بررسی علت بی‌نظمی پریودی و تشخیص تنبلی تخمدان؛
  • بررسی عملکرد غده هیپوفیز؛
  • تأیید شروع دوران پیش‌یائسگی.

۷. سایر هورمون‌ها

بسته به علائم اختلالات هورمونی که گریبان‌گیرتان می‌شود، پزشک تست‌های زیر را به آزمایش هورمونی اضافه می‌کند:

  • پرولاکتین: هورمون مسئول تولید شیر که ترشح بیش‌از‌حد آن منجر به بی‌نظمی قاعدگی یا ناباروری می‌شود.
  • ملاتونین: هورمون مسئول تنظیم چرخه خواب و بیداری که باعث اختلالات خواب می‌شود.
  • سروتونین: هورمون مسئول انتقال تکانه‌ها از سیستم عصبی که بر خلق‌و‌خو تأثیر می‌گذارد.
  • لپتین: هورمون مسئول حفظ وزن که کمبودش بر کنترل میزان غذا و حفظ لاغری تأثیر می‌گذارد.
  • کورتیزول: هورمون ارزیابی عملکرد آدرنال و پاسخ بدن به استرس.
  • انسولین: هورمون ارزیابی متابولیسم گلوکز و مقاومت به انسولین.
  • AMH (هورمون ضدمولرین): نشان‌دهنده ذخیره تخمدان.

علت انجام آزمایش هورمونی

پزشک متخصص زنان زمانی آزمایش هورمونی را تجویز می‌کند که با مشاهده بی‌نظمی قاعدگی، مشکلات پوست و مو، نقص‌های باروری و … به نامتعادل‌بودن هورمون‌ها شک کند. هدف از انجام این آزمایش پی‌بردن به عدم تعادل هورمون‌ها و تشخیص زودهنگام بیماری‌های هورمونی است. در همین راستا، ویزیت آنلاین با متخصص زنان می‌تواند به شما کمک کند تا بدون نیاز به مراجعه حضوری، نتایج آزمایش‌ها و روند درمان را بهتر درک کنید.

۱. بی‌نظمی‌های قاعدگی و مشکلات تخمک‌گذاری

چرخه طبیعی قاعدگی ۲۸روزه و مقدار میانگین آن ۲۱ تا ۳۵ روز است. نوسان هورمون‌ها روند تخمک‌گذاری را مختل می‌کند و زمان‌بندی پریودی را به‌هم می‌زند، سپس باعث قاعدگی طولانی، ازدست‌دادن دوره‌ها یا خون‌ریزی بین دوره‌ها می‌شود. افسردگی، نوسانات خلقی، افزایش وزن، خستگی بی‌دلیل و کم‌میلی جنسی نیز از نشانه‌های مشکلات تخمک‌گذاری است.

بی‌نظمی‌های قاعدگی ناشی از عدم تعادل هورمونی

۲. علائم یائسگی و پیش‌یائسگی

دمدمه‌های یائسگی ترشح استروژن به پایین‌ترین حد ممکن می‌رسد و عملکرد تخمک‌گذاری ضعیف می‌شود. گرگرفتگی، تعریق شبانه، خشکی واژن، کم‌میلی جنسی، مشکلات خواب و نوسانات خلقی از نشانه‌های عدم تعادل هورمون‌ها در دوران پیش‌یائسگی است. در این دوره با انجام آزمایش هورمونی می‌توان تعادل هورمون‌ها را به‌شکل مؤثری حفظ کرد.

حتما بخوانید

آزمایش یائسگی چیست و چرا اهمیت دارد؟ + نحوه تفسیر آزمایش

یائسگی فرایندی بیولوژیکی است که در آن تخمدان‌ها آزادکردن تخمک‌های بالغ را متوقف می‌کنند و بدن استروژن و پروژسترون کمتری تولید می‌کند. یائسگی بین سنین ۴۰ تا ۶۰سالگی شروع می‌شود ولی معمولا شروع آن در حدود سن ۵۱سالگی است. اگر بیش از ۶ ماه پریود نشده‌اید، احتمالا یائسگی شما شروع…

۳. ناباروری و مشکلات بارداری

آزمایش هورمونی اولین تجویز پزشک برای زوج‌های نابارور است. تفسیر نتایج این آزمایش نشان می‌دهد بدن مادر برای تخمک‌گذاری و آماده‌سازی رحم برای بارداری آماده است یا خیر. بنابراین نقص‌های منجر به ناباروری آشکار می‌شوند و انتخاب اقدام درمانی راحت‌تر و مؤثر‌تر خواهد بود. همچنین این آزمایش نقش کلیدی در تعیین ذخیره تخمدان، نظارت بر رشد فولیکول و زمان‌بندی مناسب برای انتقال جنین ایفا می‌کند. از این‌رو یک گام ضروری در بارداری با IVF است.

۴. مشکلات پوست و مو

خیلی وقت‌ها تنها علت چربی پوست، رویش آکنه، ریزش مو یا حتی رشد غیرطبیعی مو اختلال هورمونی است. سطح بالای تستوسترون و افزایش آندروژن باعث رشد موی فراوان و رویش آکنه‌ها می‌شود و این موضوع در برگه آزمایش هورمونی به‌وضوح قابل‌مشاهده است. به‌همین‌خاطر پزشک برای ریشه‌یابی جوش‌ها و دیگر مشکلات پوست و مو از جمله علت ریزش مو ، نسخۀ این آزمایش را می‌نویسد.

مشکلات پوستی ناشی از اختلال هورمونی

۵. تغییرات وزن و مشکلات متابولیک

افزایش یا کاهش وزن بی‌دلیل می‌تواند به‌خاطر هورمون‌های نامتعادل باشد. هورمون‌های تیروئید نقش مهم و مؤثری در کنترل وزن دارند و اگر متعادل نباشند، سوخت‌و‌ساز بند آهسته‌تر و شیب افزایش وزن تند‌تر خواهد بود. از‌طرفی تیروئید پرکار نیز تپش قلب، تحریک‌پذیری و کاهش وزن بیش‌از‌حد را به‌همراه دارد.

پزشک به‌محض مشاهده علائم کم‌کاری تیروئید، پرکاری تیروئید، تیروئیدیت هاشیموتو یا بیماری گریوز، آزمایش هورمونی را تجویز خواهد کرد. این علائم عبارت‌اند از:

  • یبوست یا اسهال؛
  • احساس سرما؛
  • تغییرات خلق‌و‌خو؛
  • افزایش وزن بی‌دلیل؛
  • احساس خستگی شدید؛
  • ضربان قلب آهسته یا نامنظم؛
  • تحریک‌پذیری؛
  • مشکلات خواب.

۶. عملکرد غده فوق کلیوی

یکی دیگر از دلایل مهم آزمایش هورمونی بررسی عملکرد غدد فوق کلیوی و ارزیابی هورمون‌هایی مثل کورتیزول، DHEA-S و آلدوسترون است. بررسی این هورمون‌ها پرده از علت بلوغ دیررس یا الگوهای رشد غیرطبیعی برمی‌دارد و به تشخیص زودهنگام نارسایی آدرنال، خستگی آدرنال یا سندرم کوشینگ کمک می‌کند.

آزمایش هورمونی برای تشخیص تنبلی تخمدان (PCOS)

می‌رسیم به اینکه در تشخیص تنبلی تخمدان، نقش آزمایش هورمونی چگونه است. در واقع هیچ آزمایشی به‌تنهایی تنبلی تخمدان را تأیید یا رد نمی‌کند و تشخیص دقیق این اختلال باید برمبنای مجموعه‌ای از یافته‌ها و ارزیابی‌ دقیق علائم بالینی، سوابق خانوادگی و نتایج سونوگرافی باشد. با‌این‌حال آزمایش هورمونی یکی از راه‌های مطمئن برای تشخیص زودهنگام و اقدام به‌موقع برای درمان بیماری تخمدان پلی کیستیک( بیماریPCOS) است.یکی از پیامدهای شایع تنبلی تخمدان، بروز اضافه‌وزن و چاقی است که می‌تواند روند درمان و کنترل علائم را دشوارتر کند.

حتما بخوانید

تنبلی تخمدان یا تخمدان پلی کیستیک (PCOS): علائم، عوارض و درمان

اتفاقات آزاردهنده‌ای مثل بی‌نظمی قاعدگی، افزایش وزن و رویش غیرطبیعی موهای زائد درد مشترک بسیاری از خانم‌هاست. این علائم زنگ هشدار یک اختلال هورمونی مزمن به نام تنبلی تخمدان هستند: اختلالی که درمان قطعی ندارد اما با برخی روش‌های درمانی می‌توان عوارض ناخوشایند آن را کنترل کرد. در این مقاله از مجله…

آزمایش هورمونی برای تشخیص تنبلی تخمدان

شرایط انجام آزمایش هورمونی

هر فعالیتی که باعث نوسان هورمون‌ها شود، بر دقت آزمایش اثر منفی می‌گذارد. بنابراین برای دستیابی به دقیق‌ترین نتایج، توجه به عواملی مثل زمان تست‌، رعایت ناشتایی و شدت فعالیت‌ها ضروری است. 

آزمایش هورمونی در روز سوم پریود

سومین روز پریودی اوج تغییرات هورمونی است و بهتر است آزمایش‌های ارزیابی باروری را به این روز موکول کنید. شرایط آزمایش هورمونی روز سوم پریودی فرق خاصی با شرایط آزمایش هورمونی برای جوش ندارد و عبارت‌ است از:

  • رعایت ناشتایی برای آزمایش هورمونی روز سوم پریود لازم و یک شرط مهم برای دستیابی به نتایج دقیق است. باید ۱۲ ساعت برای آزمایش هورمونی روز سوم پریود ناشتا باشید و چیزی غیر از آب نخورید!
  • قید فعالیت‌های فیزیکی شدید و سنگین را بزنید و ۱۲ ساعت قبل‌از تست به ماهیچه‌ها استراحت دهید.
  • از مصرف خوراکی‌های محرک مثل چای، قهوه، آبمیوه و استعمال دخانیات خودداری کنید. 
  • ترجیحا آزمایش هورمونی در روز سوم پریودی را در ساعات اولیه روز (بین ۸ تا ۱۰ صبح) انجام دهید.
  • یکی از مهم‌ترین شرایط آزمایش هورمونی روز سوم پریود گزارش داروهای مصرفی به پزشک و قطع مصرف آنها درصورت نیاز است، به‌خصوص قرص‌های ضدبارداری، داروهای تیروئید و ضدافسردگی.
  • سعی کنید از تنش‌ها و محرک‌های استرس دور بمانید. اندکی بی‌خوابی و عصبانیت با نوسان کورتیزول نتیجه آزمایش را تغییر می‌دهد.

آزمایش هورمونی در روز پنجم پریود

گاهی وقت‌ها از این‌و‌ آن می‌شنوید یا پزشک توصیه می‌کند که آزمایش هورمونی روز پنجم پریود انجام شود. شاید بپرسید فرق تست هورمونی روز پنجم پریود با آزمایش هورمونی روز سوم پریود چیست؟!

آزمایش هورمونی روز سوم تا پنجم پریود از‌نظر شرایط و آمادگی فرق چندانی ندارند. رعایت ناشتایی ۱۲ساعته، اعلام داروهای مصرفی به پزشک و قطع مصرف داروهای محرک، عدم تحریک پستان (برای تست پرولاکتین)، خودداری از ورزش‌ سنگین، دوری از استرس و استراحت کافی روز قبل‌از آزمایش برای دستیابی به نتایج دقیق و درست در تست روز پنجم پریودی الزامی است.

آزمایش هورمونی در روز پنجم پریود

تفسیر نتایج آزمایش هورمونی

تفسیر آزمایش هورمونی روز سوم پریودی بیانگر ذخیره تخمدانی و عملکرد تخمدان‌ها، اختلالات هورمونی مرتبط با پرولاکتین، نارسایی زودرس تخمدان، ارزیابی احتمال باروری، تشخیص مشکلات مرتبط با حاملگی و … است.

در جدول زیر، اطلاعات دقیق مربوط به تفسیر آزمایش هورمونی روز سوم پریود و روزهای دیگر را بخوانید.

نام هورمونرنج نرمالعلل احتمالی افزایشعلل احتمالی کاهش
استروژن (pg/mL)فاز فولیکولی: ۱۹٫۵ تا ۱۴۴٫۲ فاز تخمک‌گذاری: ۶۴٫۹ تا ۳۵۶٫۷فاز لوتئال: ۵۵٫۸ تا ۲۱۴٫۲یائسگی: ۳۲٫۲ یا کمترتومور تخمدان، کیست‌ مولد استروژن، بلوغ زودرس، هورمون‌درمانییائسگی، پیش‌یائسگی، نارسایی زودرس تخمدان، اختلالات خوردن، ورزش سنگین
پروژسترون(ng/mL)فاز فولیکولی: کمتر از ۱میانه سیکل: ۵ تا ۲۰سه‌ماهه اول بارداری: ۱۱٫۲ تا ۹۰سه‌ماهه دوم بارداری: ۲۵٫۶ تا ۸۹٫۴سه‌ماهه سوم بارداری: ۴۸ تا ۳۰۰یائسگی: کمتر از ۱بارداری، کیست‌ تخمدانعدم تخمک‌گذاری، نقص فاز لوتئال، خطر سقط جنین در بارداری
FSH(mIU/mL)فاز فولیکولی: ۳٫۵ تا ۱۲٫۵فاز تخمک‌گذاری: ۴٫۷ تا ۲۱٫۵فاز لوتئال: ۱٫۷ تا ۷٫۷یائسگی: ۲۵٫۸ تا ۱۳۴٫۸یائسگی، نارسایی زودرس تخمدان، ذخیره کم تخمداناختلال عملکرد هیپوفیز یا آمنوره هیپوتالاموس
LH(IU/mL)فاز فولیکولی: ۱٫۶۸ تا ۱۵میانه سیکل: ۲۱٫۹ تا ۵۶٫۶فاز لوتئال: ۰٫۶۱ تا ۱۶٫۳پس‌از یائسگی: ۱۴٫۲ تا ۵۲٫۳تنبلی تخمدانمشکلات هیپوفیز یا هیپوتالاموس
تستوسترون(ng/dL)در خانم‌ها: ۰٫۵ تا ۲٫۴در آقایان: ۱۵ تا ۷۰در خانم‌ها: تنبلی تخمدان، اختلالات آدرنال یا تومورهای ترشح‌کننده آندروژندر آقایان: خستگی، میل جنسی کم، اختلال نعوظ، تحلیل‌رفتن عضلات
DHEA-S(mg/dL)۱۸-۱۹ سالگی: ۱۴۵ تا ۳۹۵ ۲۰-۲۹ سالگی: ۶۵ تا ۳۸۰ ۳۰-۳۹ سالگی: ۴۵ تا ۲۷۰۴۰-۴۹ سالگی: ۳۲ تا ۲۴۰۵۰-۵۹ سالگی: ۲۶ تا ۲۰۰۶۰-۶۹ سالگی: ۱۳ تا ۱۳۰پرکاری غدد فوق کلیوی (هیپرپلازی آدرنال)، شکل‌گیری تومورهانارسایی آدرنال، پیری
TSH(mIU/L)زنان غیرباردار: ۰٫۵ تا ۵سه‌ماهه اول بارداری: ۰٫۱ تا ۲٫۵سه‌ماهه دوم بارداری: ۰٫۲ تا ۳سه‌ماهه سوم بارداری: ۰٫۳ تا ۳٫۵کم کاری تیروئید (هیپوتیروئیدیسم)پرکاری تیروئید (هیپرتیروئیدیسم)

(ng/dL)

(µg/dL)
۵ تا ۱۲۸۰ تا ۲۲۰پرکاری تیروئیدکم کاری تیروئید 
پرولاکتین (ng/mL)آقایان: کمتر از ۲۰
زنان غیرباردار: کمتر از ۲۵زنان باردار: ۸۰ تا ۴۰۰
استرس، تومورهای هیپوفیز، مصرف برخی از داروهااختلال عملکرد هیپوفیز
کورتیزول(mcg/dL)۶ تا ۸ صبح: ۱۰ تا ۲۰۴ بعدازظهر: ۳ تا ۱۰سندرم کوشینگ، استرس یا تومورهای خاصبیماری آدیسون، نارسایی آدرنال

تفسیر نتایج آزمایش هورمونی برای جوش صورت

در آزمایش هورمونی جوش صورت این هورمون‌ها اندازه‌گیری و تفسیر می‌شوند:

  • تستوسترون: درصورت افزایش این هورمون آکنه‌ها در قالب جوش سرسفید و سرسیاه ظاهر می‌شوند.
  • دی‌هیدروتستوسترون: مقادیر زیاد این هورمون موجب تحریک غدد چربی پوست می‌شود و رویش آکنه‌های هورمونی را به‌دنبال دارد.
  • آندروژن DHEA-S: افزایش آن باعث تولید بیش‌از‌حد آندروژن‌ و رویش آکنه می‌شود.
  • پرولاکتین: افزایش پرولاکتین در آزمایش هورمونی برای جوش صورت به‌معنای تحریک غدد چربی‌ساز، انسداد منافذ پوست و ایجاد جوش است.
  • هورمون‌های تیروئیدی: نوسان هورمون‌های تیروئیدی در آزمایش هورمونی برای جوش به معنای کم‌کاری یا پرکاری تیروئید است، مسئله‌ای که می‌تواند زمینه‌ساز جوش غیرالتهابی و ریزش مو باشد.

انواع آزمایش های هورمونی برای جوش صورت شامل این موارد و سایر هورمون‌های مهم مثل LH و FSH خواهد بود. بهتر است تفسیر آزمایش هورمونی برای جوش و ریزش مو را از زبان پزشک بشنوید. دکتر ساینا امکان تفسیر آنلاین نتایج این آزمایش‌ها را نیز فراهم کرده‌ تا سریع‌تر به پاسخ تخصصی برسید.

تفسیر نتایج آزمایش هورمونی برای موهای زائد

علت اصلی رویش موی زائد به‌هم‌خوردن تعادل هورمون‌های جنسی زنانه و مردانه است؛ به‌این‌خاطر در آزمایش هورمونی برای موی زائد ارزیابی هورمون‌های جنسی در کنار هورمون‌های تیروئیدی اهمیت ویژه دارد. 

  • تستوسترون و DHT: افزایش بیش‌از‌حد این هورمون‌ها احتملا حاکی از تنبلی تخمدان و زمینه‌ساز رشد موی زائد در نواحی غیرعادی است.
  • LH و FSH: تغییر نسبت LH به FSH و افزایش بیش‌از‌حد آن بر تخمک‌گذاری تأثیر می‌گذارد و به رشد غیرعادی موی زائد می‌انجامد.
  • هورمون‌های تیروئید: نوسان هورمون‌های مرتبط با تیروئید و ابتلا به تیروئید پرکار معمولا با افزایش رشد موی زائد همراه خواهد بود.
  • پرولاکتین: افزایش این هورمون باعث تولید بیشتر آندروژن و هیرسوتیسم (مردمویی) در زنان می‌شود.
تفسیر نتایج آزمایش هورمونی

هزینه آزمایش خون هورمونی

هزینه آزمایش هورمونی برای جوش صورت، ریزش مو، موی زائد و دیگر علائم آزاردهنده به‌هم‌ریختگی هورمونی دغدغۀ مهم بسیاری از افراد است. 

هزینه آزمایش هورمونی در وهلۀ اول به نوع هورمون‌های مورد بررسی در آزمایش بستگی دارد. این یعنی هزینه آزمایش هورمونی برای جوش می‌تواند با تست هورمونی برای ریزش مو، موی زائد، ناباروری و … متفاوت باشد.

موضوع مهم بعدی پوشش بیمه و نوع آزمایشگاه شماست. طبیعتا در مراکز خصوصی هزینه انجام آزمایش هورمونی به‌دلیل خدمات بیشتر، روند سریع‌تر، استفاده از دستگاه‌های به‌روزتر و نتایج دقیق‌تر گران‌تر از مراکز دولتی خواهد بود. همچنین اگر بیمه‌ای با قابلیت پوشش تست‌ هورمون داشته باشید، مبلغی از هزینه آزمایش کسر می‌شود و پرداخت آن بر عهدۀ شرکت بیمه خواهد بود.

خبر خوب این‌که با خدمات آزمایش در محل دکتر ساینا، نمونه‌گیر به منزل یا محل کار شما اعزام می‌شود و دیگر نیازی به حضور در آزمایشگاه ندارید. دکتر ساینا با بهترین آزمایشگاه‌ها قرارداد دارد و امکان استفاده از همه بیمه‌های پایه و تکمیلی را برای کاربران فراهم کرده است.

کلام آخر دکترساینا

به‌هم‌خوردن تعادل هورمون‌ها زمینه‌ساز انواع‌و‌اقسام مشکلات جسمی و روحی جزئی و جدی است و نباید نسبت به آن بی‌توجه بود. حال که با انجام گاه‌به‌گاه آزمایش هورمونی می‌توان نظارت دقیق و مستمر بر تعادل هورمون‌ها داشت، چرا با کم‌توجهی عواقب خطرناکی مثل تنبلی تخمدان و ناباروری را به جان بخریم؟
اگر با وجود علائم به‌هم‌ریختگی هورمونی فرصت مراجعه به آزمایشگاه را ندارید، با خدمات تست در منزل دکترساینا و انجام انواع آزمایش هورمونی در خانه خود، آرامش‌بخش جسم و روح خود باشید. برای کسب اطلاعات مفید درباره اهمیت این آزمایش و آمادگی قبل‌از انجام آن، یک جلسه مشاوره آنلاین سریع و بی‌دردسر با پزشکان متخصص دکترساینا داشته باشید تا آگاهانه درست‌ترین تصمیم را بگیرید.

سؤالات متداول

۱. آیا باید برای آزمایش هورمونی ناشتا باشیم؟

بله. خوردنی‌ها و آشامیدنی‌ها بر نتیجه تست‌های هورمونی تأثیر می‌گذارند و از دقت آن کم می‌کنند؛ بنابراین (طبق دستور پزشک و آزمایشگاه) بهتر است ۸ تا ۱۲ ساعت قبل‌از آزمایش هورمونی ناشتا باشید و چیزی نخورید که سطح هورمون‌ها را تغییر دهد.

۲. آیا آزمایش هورمونی برای جوش صورت مفید است؟

بله. پزشک با خواندن نتایج آزمایش هورمونی علت جوش صورت را تشخیص می‌دهد و متناسب با آن، بهترین راه درمان را انتخاب می‌کند. برای مثال می‌فهمد که آکنه‌ها به‌دلیل تغییرات تستوسترون، DHEA-S، پرولاکتین و هورمون‌های تیروئیدی هستند یا سندرم کوشینگ (کورتیزول بالا) عامل اصلی آنهاست.

۳. شرایط آزمایش هورمونی در روز سوم پریود چیست؟

شرط اصلی این آزمایش رعایت ۱۲ ساعت ناشتایی کامل (نوشیدن آب مجاز) است. دستورالعمل‌های دقیق در مورد پرهیز از فعالیت‌های بدنی سنگین در طول ناشتایی، عدم مصرف دارو، انجام آزمایش در ساعات اولیه صبح و پرهیز از مواد محرک مثل چای، قهوه، آبمیوه، آدامس و سیگار را پزشک و آزمایشگاه در اختیارتان می‌گذارند.

اطلاعات این مقاله صرفاً برای افزایش آگاهی شماست. به‌هیچ‌عنوان بدون مشورت با پزشک اقدام به خوددرمانی نکنید.