علت جلو افتادن پریود چیست؟ پریود زودتر از موعد تا چند روز طبیعی است؟

جلو افتادن پریود می‌تواند یک غافلگیری ناخوشایند باشد، به‌ویژه اگر برنامه‌ای برای روزهای آینده داشته باشید. عوامل زیادی باعث قاعدگی زودتر از موعد می‌شوند؛ بنابراین به‌جای نگرانی از اینکه چرا زودتر پریود شده‌اید، باید دنبال دلیل باشید تا در صورت لزوم برای درمان اقدام کنید. علت جلو افتادن پریود در زمان اقدام به بارداری اهمیت بیشتری دارد و یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های زوجینی است که برای داشتن فرزند برنامه‌ریزی کرده‌اند، چون ممکن است تا زمان تخمک‌گذاری بعدی مجبور باشند ۱ ماه صبر کنند. در این شرایط برخی از زنان می‌خواهند بدانند آیا جلو افتادن پریود نشانه آمادگی برای بارداری است یا مشکل دیگری وجود دارد. بنابراین باتوجه‌به اهمیت این موضوع، در این مقاله از مجله سلامت دکترساینا به علت جلو افتادن قاعدگی می‌پردازیم و به مهم‌ترین سؤالات شما پاسخ می‌دهیم.

جلو افتادن پریود تا چند روز طبیعی است؟

اگر قاعدگی شما چند وقت یک بار زودتر از موعد مقرر شروع می‌شود، احتمالا طبیعی است و جای نگرانی نخواهد بود. پریودی ممکن است به‌دلیل تغییر در شیوه زندگی، بیماری و استرس یا ورزش شدید بدنی زودتر از موعد شروع شود. با‌این‌حال ممکن است در برخی از موارد، بدون دلیل، زودتر پریود شوید اما هنوز این موضوع غیرطبیعی و نگران‌کننده نیست. بنابراین اگر ۱ هفته زودتر پریود شده‌اید، نگران نباشید. البته اگر قاعدگی شما برای طولانی‌مدت نامنظم شده است، باید به پزشک متخصص زنان مراجعه کنید.

قاعدگی زودتر از موعد شایع‌تر از چیزی است که تصور می‌کنید. در واقع حدود ۶۹ درصد از زنان چرخه‌های قاعدگی با حدود ۶ روز تفاوت دارند.

در بسیاری از زنان، اگر خون‌ریزی پریود با فاصله ۲۱ روز نسبت به دوره قبلی شروع شود، جلو افتادن پریود رخ داده است اما این درباره تمامی زنان صدق نمی‌کند چون برخی از زنان به‌صورت‌کلی چرخه‌های قاعدگی ۲۱روزه دارند.

اگر چرخه‌های قاعدگی معمولی را بین ۲۱ تا ۳۵ روز در نظر بگیرید، بنابراین داشتن یک ماه سیکل ۳۲روزه و در ماه دیگر سیکل ۲۷روزه اصلا جای نگرانی نخواهد داشت چون این چرخه کاملا طبیعی است.

جدول زیر به‌شکل دقیق‌تری به تشخیص این موضوع کمک می‌کند که جلو افتادن پریود تا چند روز طبیعی است.

جدول تشخیص قاعدگی زودتر از موعد

همان‌طور که می‌بینید، پریودی زودتر از موعد در برخی از چرخه‌ها طبیعی است و جای نگرانی نخواهد بود. بااین‌حال، اگر در بیشتر مواقع پریودهای زودتر از موعد را تجربه می‌کنید یا علائم دیگری همراه آن دارید، باید به پزشک متخصص زنان مراجعه کنید تا علت جلو افتادن پریود بررسی شود.

علت جلو افتادن پریود چیست؟

دلایل مختلفی باعث جلو افتادن قاعدگی می‌شود که ممکن است روی نظم پریودی تأثیر بگذارد. در این شرایط ابتدا باید علت جلو افتادن عادت ماهانه را بررسی کنید چون در برخی موارد، پریودی زودتر از موعد نشانه ابتلا به بیماری است و باید هرچه سریع‌تر برای درمان به پزشک متخصص زنان مراجعه کرد.

۱. بلوغ

دوران بلوغ معمولا بین ۸ تا ۱۳سالگی در دختران شروع می‌شود. در این دوره، مواد شیمیایی در بدن تولید می‌شوند که به آن‌ها هورمون‌های تولیدمثل می‌گویند. این هورمون‌ها به‌صورت مستقیم روی چرخه قاعدگی در طول سال‌های باروری تأثیر می‌گذارند. در چند سال اول شروع چرخه قاعدگی در دختران، سطح این هورمون‌ها ممکن است نامتعادل باشد؛ بنابراین ممکن است تعداد روزهای بین پریودها کمتر یا بیشتر از حد متوسط باشد که منجر به جلو افتادن یا عقب افتادن پریود می‌شود.

۲. استرس

استرس شدید همچنین می‌تواند سطح هورمون‌ها را نامتعادل کند که باعث پریودهای نامنظم خواهد شد. این پریودهای نامنظم می‌تواند شامل قاعدگی زودتر از موعد یا دیرتر پریود شدن باشد. بنابراین اگر اضطراب شدیدی را تجربه می‌کنید یا مدتی است رویدادی آسیب‌زا را پشت‌سر گذا‌شته‌اید، ممکن است تعادل هورمونی شما به‌هم ریخته باشد. در این شرایط بهتر است از راهکارهای مدیریت استرس استفاده یا با متخصص مشورت کنید.

۳. نوسانات وزن

پریودهای زودتر از موعد، نامنظم و حتی پریود ازدست‌رفته، اغلب با تغییرات و نوسانات بالای وزن همراه هستند. تحقیقات نشان داده‌اند که چاقی در نوجوانی با احتمال بسیار بیشتری با پریودهای نامنظم ارتباط دارد. پژوهش‌ها همچنین نشان می‌دهند که کاهش وزن قابل‌توجه و ناگهانی می‌تواند همان نتیجه افزایش وزن شدید و ناگهانی را داشته باشد و باعث جلو افتادن پریود یا عقب افتادن آن شود. درست زمانی‌که رژیم غذایی شدیدی را شروع کرده یا جراحی بای‌پس معده انجام داده‌اید یا دچار اختلالات خوردن شده‌اید، پریودهای نامنظم شروع می‌شوند.

۴. تغییر در روال روزانه

براساس تحقیقات، افرادی مانند پرستاران که به‌دلیل شغل خود در شیفت‌های روز و شب کار می‌کنند، اغلب پریودهای نامنظم را تجربه خواهند کرد. تغییر در زمان استراحت شبانه و خواب می‌تواند اثرات مشابهی مانند تغییرات هورمونی و نامنظم شدن پریود داشته باشد. محققان معتقدند که با اختلال در ریتم شبانه‌روزی فعالیت، ترشح هورمون ملاتونین که مسئول خواب است مختل خواهد شد. البته برای تأیید نهایی این موضوع به تحقیقات علمی بیشتری نیاز است.

۵. استفاده از داروهای رقیق کننده خون

مصرف برخی از داروهای ضدانعقاد یا داروهای رقیق‌کننده خون ممکن است باعث تغییراتی در نظم چرخه قاعدگی شده یا حتی خون‌ریزی پریود را شدیدتر کنند. رقیق‌کننده خون به‌صورت طبیعی در طول چرخه قاعدگی ترشح می‌شود تا به نازک شدن پوشش داخلی رحم کمک کند؛ به‌این‌ترتیب، خون از واژن خارج خواهد شد. مصرف داروهای ضدانعقاد خون ممکن است باعث سریع‌تر شدن این فرایند شده و حتی خون‌ریزی را شدیدتر کند.

۶. ابتلا به دیابت 

زمانی‌که دیابت به‌موقع تشخیص داده نشود، قاعدتا به‌خوبی مدیریت نخواهد شد. این موضوع می‌تواند قند خون را به‌صورت مزمن افزایش دهد. دیابت نوع ۱ و نوع ۲ هر دو می‌توانند باعث خون‌ریزی‌های نامنظم یا به‌عبارتی جلو افتادن قاعدگی یا عقب افتادن آن شوند.

۷. مشکلات تیروئید

برخی از تحقیقات نشان داده‌اند که از میان هر ۸ زن، یکی به بیماری تیروئید پُرکار یا تیروئید کم‌کار مبتلا می‌شود. علائم هر زن به کم‌کاری یا پُرکاری تیروئید او بستگی دارد. این بیماری علاوه بر قاعدگی زودرس ممکن است باعث دوره‌های پریود سبک‌تر یا سنگین‌تر از معمول نیز بشود.

۸. ورزش شدید

ورزش شدید می‌تواند باعث پریودهای نامنظم شده یا حتی پریود شما را به‌صورت کامل متوقف کند. جلو افتادن پریود معمولا برای ورزشکارانی رخ می‌دهد که چندین ساعت در روز تمرین‌های شدید دارند.

لازم است بدانید، ورزش فقط زمانی روی دوره‌های قاعدگی شما تأثیر می‌گذارد که کالری بیشتری نسبت به آنچه دریافت کرده‌اید، بسوزانید. بدون انرژی کافی، بدن شما مقدار هورمون‌های تولیدمثلی را که برای تخمک‌گذاری به آن نیاز دارید تولید نخواهد کرد.

۹. قرارداشتن در دوران پیش‌یائسگی

پیش‌یائسگی به دوران گذار به یائسگی اشاره دارد. این دوره از اواسط تا اواخر دهه پنجم زندگی شروع شده و معمولا حدود ۴ سال نیز طول می‌کشد. سطح هورمون‌ها در این مدت به‌شدت نوسان دارند و ممکن است برای ماه‌ها تخمک‌گذاری نکنید. با عدم تعادل هورمون‌ها، قاعدگی‌های نامنظم را خواهید داشت که این امر می‌تواند باعث قاعدگی زودتر از موعد یا عقب افتادن پریود شود.

پیش از یائسگی یا دوره گذار به آن معمولا بین ۴۷ تا ۵۱سالگی شروع می‌شود. در این سنین، بسیاری از زنان با داشتن نوسان در هورمون‌ها به‌ویژه هورمون‌های استروژن و هورمون محرک فولیکول (FSH)، چند روز زودتر از دوره‌های معمول پریود خواهند شد.

۱۰. مصرف قرص ضدبارداری یا کنترل بارداری هورمونی

هورمون‌های موجود در داروهای کنترل بارداری هورمونی به‌صورت مستقیم روی تخمک‌گذاری و قاعدگی تأثیر می‌گذارند. اگر قرص ضدبارداری مصرف می‌کنید، زمان پریودی بعدی شما به زمان شروع چرخه و همین‌طور به اینکه آیا یک هفته قرص یادآور یا دارونما مصرف کرده‌اید یا نه، بستگی دارد.

این موضوع درباره محصولات پیشگیری از بارداری دیگر نیز صدق می‌کند. از دیگر گزینه‌های کنترل بارداری هورمونی می‌توان به دستگا‌ه‌های داخل‌رحمی یا IUD اشاره کرده که می‌توانند باعث بی‌نظمی قاعدگی در چند ماه اول شوند.

۱۱. تنبلی تخمدان یا سندرم تخمدان پلی‌کیستیک

تنبلی تخمدان یا سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS) نوعی بیماری شایع در زنان است که به‌دلیل عدم تعادل هورمونی به‌وجود می‌آید. از هر ۱۰ زن تقریبا ۱ نفر در سنین باروری با این بیماری دست‌وپنجه نرم می‌کند. جالب است بدانید، بسیاری از زنان تا زمانی که برای بارداری اقدام نکرده‌ باشند نمی‌دانند که به PCOS مبتلا هستند. تنبلی تخمدان در بسیاری از زنان به‌صورت مشخص باعث عقب افتادن پریود و در برخی از زنان باعث جلو افتادن پریود می‌شود.

۱۲. بیماری‌های مقاربتی

برخی از بیماری‌های مقاربتی مانند کلامیدیا، سیفلیس و سوزاک می‌توانند باعث خون‌ریزی واژینال و لکه‌بینی بین دوره‌های قاعدگی شوند. باید بدانید که این عفونت‌های مقاربتی همواره با علائمی مشخص همراه نیستند اما بیشتر زنان ممکن است علائم زیر را داشته باشند.

• ترشحات زردرنگ از واژن یا مجاری ادرار؛
• تکرر ادرار؛
• درد هنگام رابطه جنسی؛
• درد هنگام ادرار؛
• خون‌ریزی یا ترشح مقعدی؛
• پریودهای نامنظم.

از آنجا که بیماری‌های مقاربتی بسیار شایع هستند، بسیاری از زنان پس از ابتلا به این بیماری‌ها ممکن است جلو افتادن قاعدگی یا عقب افتادن آن را تجربه کنند که همان پریودهای نامنظم هستند.

۱۳. اندومتریوز

زنان زمانی به بیماری اندومتریوز مبتلا می‌شوند که بافت آندومتر مانندی در خارج از رحم آن‌ها و در مناطقی مانند تخمدان‌ها، شکم و روده شروع به رشد کند. حدود ۱۱ درصد از زنان بین ۱۵ تا ۴۴ سال به این بیماری مبتلا می‌شوند و ممکن است قاعدگی زودتر از موعد داشته یا به‌عبارتی زودتر از چرخه قاعدگی همیشگی خون‌ریزی داشته باشند.

۱۴. خون‌ریزی لانه‌گزینی

خون‌ریزی خفیف یا لکه‌بینی معمولا زمانی رخ می‌دهد که تخمک بارور شده به دیواره رحم می‌چسبد. این وضعیت در بیشتر مواقع حدود ۱ تا ۲ هفته بعد از لقاح و چند روز زودتر از دوره‌های معمول رخ خواهد داد.

خون‌ریزی لانه‌گزینی بسیار تیره‌تر از دوره معمولی پریود به‌ نظر می‌رسد چون این خون برای مدت طولانی‌تری در رحم باقی مانده است. طبق آمار، این خون‌ریزی در ۱۵ تا ۲۵ درصد از بارداری‌ها رخ می‌دهد. زنانی که قبل از شروع پریودی متوجه خون‌ریزی خفیف می‌شوند بهتر است پس از قطع خون‌ریزی برای انجام تست بارداری اقدام کنند.

۱۵. سقط جنین

سقط جنین با علائمی مانند لکه‌بینی، خون‌ریزی شدید واژن، ترشحات لخته‌مانند از واژن، درد شکم و کمر همراه است. پزشکان متخصص زنان می‌گویند که بین ۱۰ تا ۱۵ درصد از بارداری‌های تأییدشده به سقط جنین ختم خواهد شد. سقط جنین در مراحل اولیه، قبل از هفته هشتم بارداری شروع می‌شود؛ پس در این شرایط ممکن است پریودی زودتر از موعد را تجربه کنید که در واقع همان خون‌ریزی مداوم از واژن است. البته همراه با خون‌ریزی واژن علائم دیگر پریودی مانند گرفتگی شدید و دردهای عضلانی و حتی ترشحات بدبو از واژن را نیز خواهید داشت.

آیا تغییر فصل باعث جلو افتادن پریود می‌شود؟

تغییر فصل‌ها روی خلق‌وخو، متابولیسم بدن و دوره‌های قاعدگی تأثیر می‌گذارد. حتی ممکن است میزان درد پریودی در برخی از فصل‌های سال بیشتر باشد. تحقیقات نشان داده‌اند که کمبود ویتامین D ناشی از قرار نگرفتن در مقابل نور خورشید می‌تواند روی دوره‌های قاعدگی تأثیر بگذارد. هوای سردتر و نور کمتر روی سلامت کلی تأثیر می‌گذارد؛ پس تغییر فصل و فرارسیدن زمستان می‌تواند قاعدگی زودتر از موعد را به همراه داشته باشد.

با تغییر فصل ممکن است علائم زیر را تجربه می‌کنید.

• جلو افتادن قاعدگی؛
• عقب افتادن پریود؛
• دوره‌های طولانی‌تر؛
• عدم تعادل هورمونی؛
• علائم شدیدتر PMS؛
• درد پریودی شدیدتر.

علت جلو افتادن پریود در زمان اقدام به بارداری چیست؟

خیلی از زنان به‌دنبال جواب این سؤال هستند که آیا جلو افتادن پریود نشانه آمادگی برای بارداری است. نکته مهم اینکه در برخی موارد خون‌ریزی شبیه به پریودی سبک در واقع همان خون‌ریزی لانه‌گزینی است؛ بنابراین فقط استرس، تغییرات سبک زندگی، بیماری‌های مقاربتی، تنبلی تخمدان و دیگر مواردی که بررسی شدند دلیل پریودی زودتر از موعد نیستند.

اگر قبلا باردار شده‌اید، احتمال اینکه قاعدگی داشته باشید کم است. به‌صورت کلی، اکثر زنان خون‌ریزی لانه‌گزینی را تجربه می‌کنند که شبیه یک دوره پریود سبک است؛ در نتیجه، این خون‌ریزی به‌مفهوم جلو افتادن پریود در زمان اقدام به بارداری نیست.

آیا جلو افتادن پریود نشانه بارداری است؟

در هفته‌های اول بارداری، برخی از زنان خون‌ریزی‌های بسیار کمی مانند پریود سبک یا لکه‌بینی را تجربه می‌کنند. در این شرایط، زنان تصور می‌کنند که پریود آن‌ها جلو افتاده است. البته در کنار خون‌ریزی لانه‌گزینی باید علائم دیگر بارداری را نیز داشته باشید.

چه زمانی از پزشک کمک بگیریم؟

اگر در ۱ یا ۲ چرخه قاعدگی، جلو افتادن عادت ماهانه را تجربه کرده‌اید، جای نگرانی نیست؛ اما قاعدگی نامنظم مزمن می‌تواند نشانه‌ای از ابتلا به بیماری جدی باشد. بهتر است قبل از مراجعه به پزشک این موضوع را در نظر داشته باشید که آیا جلو افتادن پریود آمادگی رحم برای بارداری است چون ممکن است قبل از آن رابطه جنسی داشته باشید. اما در شرایطی که از لحاظ جنسی فعال نیستید و بیشتر از ۲ دوره قاعدگی شما زودتر از موعد معمول شروع شده است یا علائم دیگری را تجربه می‌کنید، باید به پزشک متخصص زنان مراجعه کنید.

راهکارهای مدیریت جلو افتادن پریود

برای درمان و مدیریت قاعدگی زودتر از موعد و منظم کردن پریود باید از پزشک متخصص زنان کمک بگیرید تا او علت اصلی آن را شناسایی و در صورت لزوم برای درمان اقدام کند. البته روش درمانی پزشک متخصص زنان برای جلو افتادن عادت ماهانه، گزینه‌های درمانی برای شرایط خاص هستند اما اگر قاعدگی شما گاهی زودتر از موعد اتفاق افتاده و علائم دیگری در کنار آن ندارید، معمولا نگران‌کننده نیست و با راهکارهای زیر می‌توانید آن را مدیریت کنید.

• رژیم غذایی متعادل و سالم داشته باشید و غذاهایی مانند کربوهیدرات‌های پیچیده، گوشت بدون چربی و فیبر را در برنامه غذایی خود قرار دهید تا باعث بهبود حساسیت به انسولین در  بدن شما شود.
• روزانه بین ۳۰ دقیقه تا ۶۰ دقیقه ورزش کنید تا اختلال در تخمک‌گذاری بهبود پیدا کند.
• استرس خود را با ورزش، خواب کافی و مدیتیشن کنترل کرده یا به روانشناس مراجعه کنید. 
• سعی کنید شب‌ها ۸ ساعت کامل بخوابید و خواب عمیق داشته باشید.
• در صورت امکان شب‌ها بیدار نمانید تا دچار اختلال خواب و اثرات منفی آن نشوید.
• چرخه‌های قاعدگی خود را بررسی کنید تا الگوی جلو افتادن پریود مشخص شود. این اطلاعات به پزشک متخصص زنان در تشخیص و درمان کمک خواهد کرد.

تفاوت بین جلو افتادن پریود و خون‌ریزی غیر طبیعی

خون‌ریزی غیرطبیعی واژینال یا لکه‌بینی خارج از دوره پریود به‌دلیل برخی از اختلالات شایع رخ می‌دهد که به شرح زیر هستند:

• پلی‌منوره یا اختلال در سیکل قاعدگی کمتر از ۲۱ روز؛
• الیگومنوره یا چرخه قاعدگی بین ۳۸ تا ۹۰ روز؛
• آمنوره یا متوقف شدن قاعدگی برای ۹۰ روز یا حتی بیشتر؛
• متروراژی یا پریود طولانی‌تر از ۷ روز یا لکه‌بینی بین‌قاعدگی‌؛
• خون‌ریزی رحم به‌دلیل رشد توده، استرس، تغییر داروها، سقط جنین، خشکی واژن، عدم تعادل هورمونی و سرطان.

باتوجه‌به دلایل خون‌ریزی غیرطبیعی واژن که در بالا بررسی شدند، مشخص می‌شود که پریود زودتر از موعد ممکن است ۱ یا ۲ دوره ادامه داشته باشد اما خون‌ریزی غیرطبیعی طولانی‌تر و حتی متفاوت است. از طرفی، رنگ خون نیز می‌تواند متفاوت باشد. خون لکه‌بینی که بین دوره‌ها دیده می‌شود اغلب تیره‌تر از خون پریود زودتر از موعد است.

سؤالات متداول