آزمایش آلبومین خون چیست؟ | همه چیز درباره آزمایش albumin

کبد مسئول مستقیم متابولیسم پروتئین‌ها، از‌جمله آلبومین است. اگر اتفاق ناگواری سیستم کلیوی و کبدی را درگیر کند، سطح این پروتئین در خون کم‌و‌زیاد می‌شود و از‌آنجا‌که آلبومین بیشترین میزان پروتئین خون را تشکیل می‌دهد، یک زنگ خطر مهم و حیاتی است. آزمایش albumin برای سنجش میزان آلبومین خون و بررسی عملکرد کبد، کارکرد کلیه، مشکلات تغذیه، التهاب‌ها و عفونت‌ها انجام می‌شود. اگر نگران زردی و رنگ‌پریدگی چهره‌‌تان هستید، با احساس خستگی مزمن دست‌و‌پنجه نرم می‌کنید، کاهش وزن ناخواسته و تپش قلب نگران‌کننده دارید، آزمایش alb چیزهای زیادی را برای پزشک شما روشن می‌کند. بخوانید تا بدانید آلبومین خون چیست و با نقش آلبومین در آزمایش خون، نتایج طبیعی و دلایل کاهش یا افزایش آن آشنا شوید.

آلبومین در آزمایش خون چیست؟

آلبومین (Albumin) یکی از مهم‌ترین پروتئین‌های پلاسمای خون و کبد عهده‌دار سنتز آن است. این پروتئین جلوی نشت قسمت مایع خون از رگ‌ها و عروق خونی را می‌گیرد و احتمال تجمع آن در شکم، ریه و سایر قسمت‌های بدن را از بین می‌برد؛ البته درصورت سلامت کبد! کبد آسیب‌دیده قادر به تولید آلبومین نیست و کلیۀ آسیب‌دیده این پروتئین را از‌طریق ادرار دفع می‌کند. از این‌رو اندازه‌گیری سطح آلبومین در آزمایش خون اغلب می‌تواند گویای سلامت و کارکرد مطلوب یا بیماری این ارگان‌ها باشد. همچنین با توجه به اهمیت این پروتئین در انتقال ویتامین‌ها، داروها و هورمون‌ها به سراسر بدن، بررسی میزان آلبومین می‌تواند اختلالات تغذیه‌ای را آشکار کند.

چرا آزمایش آلبومین انجام می‌شود و اهمیت دارد؟

آزمایش albumin از چند جهت اهمیت ویژه‌ای دارد:

• اطمینان از سلامت کبد و کلیه و عدم ابتلا به بیماری‌های پرخطر کبدی؛
• غربالگری بیماری‌های کبد و کلیه درصورت ابتلا؛
• اطمینان از انتقال مؤثر ویتامین‌ها، آنزیم‌ها، داروها و هورمون‌ها به سراسر بدن و جلوگیری از کمبود مواد مغذی؛
• اطمینان از وضعیت تغذیه بیماران به‌ویژه بیماران بستری؛
• اطمینان از ترمیم بافت‌های آسیب‌دیده و رشد بهتر بدن با انتقال هورمون‌ها و ریزمغذی‌های حیاتی؛
• اطمینان از سلامت غشای رگ‌ها و بافت‌ها و جلوگیری از تجمع مایع خون در ریه‌ها و شکم.

چنانچه پزشک ردپای علائم اختلال کبدی و کلیوی را احساس کند و هیچ توضیح خوبی برای کاهش وزن یا علائم سوءتغذیه بیمار نیابد، آزمایش آلبومین را تجویز می‌کند. این آزمایش همچنین به‌شکل دوره‌ای و در تست‌های چکاپ روتین یا قبل‌از عمل جراحی برای آگاهی از وضعیت بدنی بیمار انجام می‌شود.

چه کسانی باید از آزمایش آلبومین استفاده کنند؟

در حالت ایدئال، آزمایش آلبومین بخشی از چکاپ روتین همه افراد است تا سطح این پروتئین همیشه تحت‌نظارت باشد. این بررسی درصورت داشتن علائم بیماری کبدی یا کلیوی اهمیت بیشتری دارد. اگر اخیرا با این علائم مواجه شده‌اید، هرچه زودتر برای این تست و دیگر آزمایش‌های کبد و کلیه آماده شوید.

علائم مرتبط با اختلال‌های کبد

• حالت تهوع و استفراغ؛
• بی‌اشتهایی یا کم‌اشتهایی؛
• خستگی و ضعف مزمن؛
• زردی پوست و سفیدی چشم (یرقان)؛
• ورم یا درد شکم؛
• ورم قسمت‌های مختلف پا؛
• تیرگی ادرار یا رنگ روشن مدفوع؛
• خارش مکرر.

علائم مرتبط با بیماری‌های کلیوی

• ورم دست و پا؛
• پف پلک؛
• خشکی پوست، خارش یا بی‌حسی؛
• خستگی همیشگی؛
• افزایش یا کاهش ادرار؛
• ادرار خونی یا کف‌آلود؛
• بی‌میلی به غذا و کاهش وزن؛
• گرفتگی عضلات؛
• حالت تهوع و استفراغ؛
• تنگی نفس؛
• مشکلات خواب؛
• گیجی و نداشتن تمرکز.

نحوه انجام آزمایش آلبومین چگونه است؟

آزمایش پروتئین آلبومین ناشتایی نمی‌خواهد؛ فقط لازم است قبل‌از نمونه‌گیری مصرف انسولین، استروئیدهای آنابولیک و داروهای هورمونی را با مشورت پزشک محدود کنید. نمونه این آزمایش از‌طریق خون‌گیری وریدی دریافت می‌شود. تکنسین آزمایشگاه این نمونه را به‌آرامی از رگ بازو می‌گیرد و آن را در محفظه‌ مخصوص نگه می‌دارد. پنج دقیقه بعد خبری از سوزش محل خون‌گیری نیست و می‌توان به‌راحتی به ادامه فعالیت‌های روزمره پرداخت.

نتایج و تفسیر آزمایش albumin چگونه است؟

فاکتور albumin در برگه آزمایش با واحد گرم‌بر‌دسی‌لیتر (g/dL) اعلام می‌شود و محدوده مرجع آن در آزمایشگاه‌های مختلف متفاوت است. بنابراین بهتر است نتیجه آزمایش را با محدوده نرمالی که همان آزمایشگاه اعلام کرده، مقایسه کنید. از‌آنجا‌که محدوده طبیعی آلبومین در بدن کودکان و مادران باردار متفاوت است، اطلاعات دقیق درباره محدوده نرمال این پروتئین را از پزشک بپرسید.

• آلبومین بیشتر از محدوده نرمال (بیشتر از ۵٫۴ g/dL): نشانۀ کم‌آبی بدن، التهاب مزمن، اسهال شدید و یا دریافت بیش‌از‌حد پروتئین؛
• آلبومین در محدوده نرمال (۳٫۴ تا ۵٫۴ g/dL): نشانۀ عملکرد صحیح کبد، سلامت کلیه‌ها و وضعیت تغذیه‌ای سالم، نبود نقص در فرایند تولید و دفع آلبومین؛
• آلبومین کمتر از محدوده نرمال (کمتر از ۳٫۴ g/dL): احتمال ابتلا به بیماری‌های کبد (سیروز، هپاتیت، کبد چرب و غیره)، بیماری‌های کلیوی، مشکلات گوارش، تیروئید، عفونت و یا سوءتغذیه.

در دکترساینا می‌توانید بدون نیاز به مراجعه حضوری تفسیر آنلاین آزمایش خود را دریافت کنید و با بهترین پزشکان متخصص مشورت کنید.

نرمال نبودن آلبومین در آزمایش خون نشانه چیست؟

سؤال پرتکرار بیماران بعداز دریافت نتایج تست این است که دلیل نتایج غیرطبیعی آلبومین خون چیست؟ باید بدانید که افت‌و‌خیز سطح آلبومین خون دلایل متعدد دارد و تشخیص قطعی بعداز انجام چند تست تکمیلی و تأییدی انجام می‌شود. 

طبیعی‌نبودن سطح آلبومین خون لزوما به‌معنای بیماری، درگیری با شرایط پزشکی خاص و ضرورت درمان نیست. تغییر سطح این پروتئین گاه به‌دلیل مصرف داروهای انسولینی، هورمونی و … است که مستقیم بر سطح آلبومین تأثیر‌ می‌گذارند.

عوارض بالا و پایین بودن آلبومین در خون چیست؟

نیمی از کل پروتئین پلاسمای خون از نوع آلبومین است؛ از‌این‌رو کاهش این پروتئین ارزشمند تأثیر چشمگیری بر غلظت کل پروتئین‌های خون می‌گذارد، ولی افزایش آن چندان مشکل‌ساز نیست.

اگر سطح این پروتئین به‌طرز قابل‌اعتنایی کاهش یابد، یعنی اگر کبد قادر به تولید این پروتئین نباشد یا اختلال کلیه باعث دفع آن شود، زنگ هیپوآلبومینمی در بدن به صدا درمی‌آید و این نقطه شروع نشت مایع از عروق خونی به بافت‌های مجاور است. در نتیجه بدن در معرض بیماری‌هایی مثل ذات‌الریه، پلورال افیوژن، آسیت شکمی یا آتروفی عضلات قرار می‌گیرد. از‌طرفی انتقال هورمون‌ها و مواد مغذی در بدن به مشکل می‌خورد و بدن قدرت (جسمی) انجام یک‌سری وظایف را از دست می‌دهد.

اگر سطح این پروتئین در بدن افزایش یابد، چندان جای نگرانی نیست؛ افزایش این پروتئین پلاسمایی معمولا ناشی از کم‌آبی شدید بدن، عفونت‌های ویروسی، التهاب مزمن و دریافت پروتئین زیاد از‌طریق تغذیه است و راحت‌تر می‌توان آن را کنترل کرد. اگر افزایش قابل‌توجه باشد، پزشک برای بررسی دقیق‌تر تست‌‌های تکمیلی و مرتبط با آزمایش آلبومین را تجویز می‌کند.

تست‌های مربوط با آزمایش albumin چیست؟

شاید بپرسید ضرورت انجام تست‌های مرتبط با آلبومین خون چیست؟! مگر آلبومین به‌تنهایی برای تشخیص کافی نیست؟! در پاسخ باید گفت پزشک صرفا با مشاهده افزایش یا کاهش آلبومین خون نمی‌تواند نوع بیماری را تشخیص دهد و برای تشخیص قاطعانه نیازمند نتایج آزمایش‌های تکمیلی است. به‌همین‌خاطر این تست معمولا در کنار چند آزمایش کبدی و کلیوی تجویز می‌شود. پزشک با بررسی وضعیت سلامت و علائم ظاهری بیمار، این تست‌ها را تجویز می‌کند:

• تست‌های AST و ALT برای بررسی آنزیم‌های کبد و اطمینان از عملکرد مطلوب این عضو، تشخیص نارسایی کبد و مشکلات صفراوی؛
• تست‌های BUN، اوره و Creatinine برای بررسی سلامت کلیه و عملکرد مطلوب آن.

سؤالات متداول