آزمایش پروژسترون: انواع، تفسیر نتایج، کاربردها و تأثیرات آن؛ راهنمای کامل

17 0
آزمایش در محل

آزمایش پروژسترون نوعی آزمایش خون است که میزان هورمون پروژسترون در سرم خون را اندازه می‌گیرد. هرچند این هورمون در هر دو جنس مرد و زن وجود دارد، اما بیشتر به‌عنوان هورمون زنانه شناخته می‌شود و میزان آن طی روزهای خاصی از چرخه قاعدگی یا بارداری ارزیابی می‌شود. با توجه به شرایط هر فرد، میزان پایین یا بالا بودن پروژسترون می‌تواند مهم باشد. در این مطلب بیشتر با آزمایش پروژسترون و اهمیت این آزمایش آشنا می‌شویم. تا انتهای مطلب با ما همراه باشید.

حتما بخوانید

آزمایش هورمونی: انواع، شرایط انجام، تفسیر نتایج و هزینه‌ها؛ راهنمای کامل

مشکلات هورمونی پرسروصدا وارد می‌شوند و از فرق سر تا نوک پا را تحت‌تأثیر قرار می‌دهند. ریزش تارهای مو، پیداشدن آکنه‌ها، بی‌نظمی قاعدگی، رویش موهای زائد و تغییرات وزن ناخواسته نتیجۀ کوچک‌ترین به‌هم‌ریختگی در تعادل هورمون‌هاست. با‌این‌حال پزشک متخصص برای علت‌یابی این موارد یک آزمایش هورمونی جامع را تجویز می‌کند…

آزمایش پروژسترون چیست؟

پروژسترون یکی از هورمون‌های مهم بدن است. آزمایش پروژسترون (Progesterone Test) نوعی آزمایش خون است که میزان این هورمون در خون را اندازه‌‌گیری می‌کند. این آزمایش که با اسامی آزمایش پروژسترون سرم و PGSN هم شناخته می‌شود، ممکن است برای شناسایی مشکلات باروری و سایر مشکلات سلامتی استفاده شود. میزان پروژسترون در محدوده‌ای مشخص می‌تواند نشان‌دهنده تخمک‌گذاری باشد. این آزمایش باید بین ۱۸ تا ۲۴ روز بعد از اولین روز قاعدگی یا ۷ روز قبل از قاعدگی بعدی انجام شود.

آزمایش پروژسترون به‌تنهایی برای تشخیص یک مشکل خاص کافی نیست، اما نتیجه آن در کنار سایر آزمایش‌ها می‌تواند مفید باشد. علاوه بر آزمایش خون، در بعضی موارد از تست ادرار خانگی برای بررسی میزان پروژسترون استفاده می‌شود تا زمان تخمک‌گذاری و بیشترین احتمال بارداری تشخیص داده شود. همچنین، این آزمایش می‌تواند به تشخیص بعضی مشکلات غدد فوق کلیه کمک کند. این غده ممکن است موجب افزایش سطح پروژسترون در زنان و مردان شود.

همچنین میتوایند آزمایش پروژسترون را بدون مراجعه حضوری در منزل یا محل کار در سریع ترین زمان ممکن با خدمات آزمایش در محل دکتر ساینا انجام دهید.

پروژسترون چه نقشی در بدن دارد؟

پروژسترون هورمونی است که توسط بدن تولید می‌شود. هرچند همه افراد پروژسترون تولید می‌کنند، اما معمولا این هورمون در تخمدان‌ها ساخته می‌شود. به همین دلیل خانم‌ها معمولا سطح بالاتری از پروژسترون را دارند.

پروژسترون هورمونی است که به تنظیم دوره قاعدگی شما کمک می‌کند. معمولا هر ماه میزان پروژسترون در زمان تخمک‌گذاری افزایش می‌یابد و بدن آماده بارداری می‌شود. اگر باردار نشوید، سطح پروژسترون کم شده و موجب شروع قاعدگی می‌شود. اما اگر باردار شوید، سطح پروژسترون همچنان افزایش می‌یابد و در دوران بارداری تقریبا به ده برابر مقدار طبیعی آن می‌رسد. در واقع، این هورمون به حفظ بارداری کمک می‌کند؛ به همین دلیل در دوران بارداری اهمیت زیادی دارد. این هورمون بدن شما را برای حمایت از تخمک لقاح‌یافته (بارورشده) آماده می‌کند. علاوه‌بر‌این، پروژسترون در تولید اسپرم (اسپرماتوژنز) در اندام‌های تناسلی مردانه هم نقش دارد.

نقش پروژسترون در بدن زنان و مردان

سایر نقش‌های پروژسترون

پروژسترون علاوه بر باروری، نقش‌های دیگری هم دارد، ازجمله:

  • تنظیم قند خون؛
  • ساخت توده استخوانی؛
  • تنظیم فعالیت مغز؛
  • کمک به توسعه هوش و عملکردهای بدن؛
  • کمک به تبدیل چربی به انرژی؛
  • تنظیم تولید هورمون تیروئید؛
  • کمک به بازیابی میل جنسی؛
  • تعادل روحی و روانی؛
  • کمک به روند لخته‌شدن خون؛
  • کمک به آغاز خواب.

چرا آزمایش پروژسترون انجام می‌شود؟

نتیجه آزمایش پروژسترون برای تشخیص و مدیریت مشکلات احتمالی باروری بسیار مهم است. در واقع میزان پایین یا غیرطبیعی پروژسترون ممکن است مشکلات مختلفی به همراه داشته باشد. ممکن است پزشک برای موارد آزمایش پروژسترون تجویز کند، ازجمله:

  • پیدا کردن علت ناباروری در زمانی‌که قصد بارداری دارید؛
  • بررسی وجود یا عدم وجود تخمک‌گذاری و زمان آن؛
  • بررسی اثر درمان‌های مربوط به باروری؛
  • بررسی احتمال سقط جنین در دوران بارداری (از دست دادن بارداری قبل از هفته ۲۰)؛
  • کنترل و بررسی بارداری پرخطر؛
  • تشخیص بارداری خارج رحمی (زمانی‌که تخمک لقاح‌یافته در جایی خارج از رحم مثل لوله‌های فالوپ، دهانه رحم یا حفره شکمی لانه‌گزینی می‌کند)؛
  • تشخیص سرطان تخمدان یا مشکلات غده فوق کلیه (غده فوق کلیه مقادیر کمی پروژسترون تولید می‌کنند و سطح بالای پروژسترون می‌تواند نشانه‌ای از اختلال در این غده در زنان و مردان باشد).

حتما بخوانید

مهم‌ترین نکات و اقدامات قبل از بارداری

اقدامات قبل از بارداری مجموعه نکاتی است که والدین باید پیش از اقدام به فرزندآوری در نظر داشته باشند تا خود را از لحاظ روحی و جسمی آماده کنند، فرآیند بارداری به‌خوبی انجام شود و از یک سری مشکلات و بیماری‌های احتمالی نوزاد جلوگیری شود. در این مقاله از مجله…

انواع آزمایش پروژسترون

انواع مختلفی آزمایش‌ پروژسترون وجود دارد که هر کدام کاربرد خاصی دارد، ازجمله:

  • آزمایش خون پروژسترون: میزان پروژسترون در خون را اندازه می‌گیرد. این موضوع برای بررسی وضعیت تخمدان‌ها، تشخیص تخمک‌گذاری، پیگیری بارداری، ارزیابی مشکلات ناباروری و بررسی سلامت چرخه قاعدگی استفاده می‌شود. این آزمایش معمولا در روزهای مشخصی از چرخه قاعدگی (مثلا روز ۲۱ یا ۷ روز بعد از تخمک‌گذاری) انجام می‌شود.
  • آزمایش ادرار پروژسترون: متابولیت‌های پروژسترون را در ادرار نشان می‌دهد. این آزمایش برای پیگیری تخمک‌گذاری در شرایطی که آزمایش خون ممکن نیست یا برای بررسی روند بارداری انجام می‌شود. این آزمایش معمولا کمتر از آزمایش خون انجام می‌شود.
  • پروژسترون در مایع فولیکولی: میزان پروژسترون در مایع اطراف تخمک (فولیکول) اندازه می‌گیرد. این آزمایش برای ارزیابی کیفیت فولیکول و احتمال موفقیت تخمک‌گذاری در بعضی از روش‌های کمک باروری مهم است.
  • آزمایش‌های تکمیلی مرتبط (مانند نسبت استروژن به پروژسترون): در بعضی شرایط ممکن است پزشک نسبت هورمون‌های مختلف مانند استروژن و پروژسترون را بررسی کند تا تصویر کامل‌تری از وضعیت هورمونی بدن داشته باشد.
آزمایش پروژسترون-انواع آزمایش پروژسترون

آزمایش پروژسترون در پریودی

تخمک‌گذاری (زمانی که تخمدان تخمک آزاد می‌کند) حدودا در میانه چرخه قاعدگی اتفاق می‌افتد. جسم زرد از فولیکول خالی از تخمک تشکیل می‌شود و شروع به تولید پروژسترون می‌کند. جسم زرد غده‌ای موقت است که در صورت لقاح، به حمایت از آغاز بارداری کمک می‌کند. پروژسترون با ضخیم کردن پوشش رحم، محیط مناسبی برای کاشت تخمک بارور شده فراهم می‌کند.
اگر تخمک بارور نشود (باردار نشوید)، جسم زرد از بین می‌رود و سطح پروژسترون کاهش می‌یابد. کاهش پروژسترون باعث نازک‌شدن و ریختن پوشش رحم می‌شود و قاعدگی آغاز می‌شود.

آزمایش پروژسترون در بارداری

اگر تخمک توسط اسپرم بارور شود و لقاح رخ دهد، جسم زرد تجزیه نمی‌شود و به تولید پروژسترون ادامه می‌دهد. پوشش رحم ضخیم و سرشار از رگ‌های خونی است که تغذیه جنین را فراهم می‌کند. بعد از تشکیل جفت، تولید پروژسترون توسط جفت انجام می‌شود. در طول بارداری، سطح پروژسترون در هر کدام از سه‌ماهه‌های بارداری افزایش می‌یابد و در سه‌ماهه سوم (هفته‌های ۲۸ تا ۴۰ بارداری) به بالاترین میزان خود می‌رسد. سطح پروژسترون در سال‌های نزدیک به یائسگی که تخمک‌گذاری متوقف می‌شود، کاهش می‌یابد.

آزمایش پروژسترون-آزمایش پروژسترون در بارداری

پروژسترون بالا از تخمک‌گذاری در دوران بارداری جلوگیری می‌کند. همچنین انقباضات رحم را سرکوب می‌کند تا از زایمان زودرس جلوگیری شود. پروژسترون در دوران بارداری مانع از تولید شیر می‌شود. هنگام زایمان، سطح پروژسترون کاهش می‌یابد که این کاهش موجب تحریک تولید شیر می‌شود. از آنجایی که پروژسترون در حفظ مراحل اولیه بارداری بسیار مهم است، پایین‌بودن آن ممکن است باروری را سخت کند و خطر سقط جنین را افزایش دهد. کمبود پروژسترون می‌تواند مشکلات بارداری یا علائم شبیه یائسگی ایجاد کند. به همین دلیل، اگر در باردار شدن مشکل دارید، ممکن است پزشک برایتان آزمایش پروژسترون تجویز کند.

این آزمایش برای بررسی موارد مختلفی کاربرد دارد، ازجمله:

  • آماده‌سازی رحم جهت لانه‌گزینی جنین؛
  • حفظ محیط پایدار در رحم؛
  • جلوگیری از انقباضات زودرس رحم.

پروژسترون در دوران پیش‌یائسگی

وقتی وارد مرحله انتقال به یائسگی می‌شوید، تخمدان‌های شما دیگر هورمون‌های استروژن و پروژسترون را در سطح بالایی تولید نمی‌کنند. تغییرات این هورمون‌ها می‌تواند باعث بروز علائم ناخوشایند شود، ازجمله:

  • گرگرفتگی؛
  • تعریق شبانه یا احساس سرما؛
  • خشکی واژن؛
  • ناراحتی هنگام رابطه جنسی.

ممکن است پزشک برای کاهش علائم یائسگی درمان هورمونی استروژن و پروژسترون (EPT) یا همان درمان ترکیبی را توصیه کند.

پروژسترون در مردان

پروژسترون فقط هورمون زنانه نیست. پروژسترون یکی از هورمونی مهمی است که توسط بیضه‌ها تولید می‌شود و بر سلامت مردان از جمله تولید تستوسترون، عملکرد اسپرم و کیفیت خواب اثر می‌گذارد. مقادیر کمتر پروژسترون توسط غدد فوق کلیه، مغز و سلول‌های گلیا تولید می‌شود. کاهش سطح پروژسترون در مردان می‌تواند در باروری، سیستم ایمنی، متابولیسم و سلامت کلی بدن از جمله سیستم‌های قلبی‌عروقی، عصبی و اسکلتی مردان اثر بگذارد. افزایش سطح پروژسترون با ابتلا به دیابت نوع ۲ در مردان و زنان یائسه مرتبط است. تعادل سطح پروژسترون در حفظ سلامت کلی اهمیت دارد.

آزمایش پروژسترون-پروژسترون در مردان

روش انجام آزمایش پروژسترون

آزمایش پروژسترون میزان هورمون پروژسترون شما را در زمان انجام آزمایش نشان می‌دهد. برای انجام این آزمایش به آمادگی خاصی نیاز ندارید، ولی بهتر است زمان شروع آخرین دوره قاعدگی‌تان را یادداشت کنید. این آزمایش یک آزمایش خون ساده است. یک فرد باتجربه از کادر درمان سوزنی را وارد رگ بازوی شما می‌کند و برای انجام آزمایش مقداری خون می‌گیرد. معمولا کل فرایند کمتر از پنج دقیقه طول می‌کشد.

شاید پزشک از شما بخواهد تا قبل از انجام آزمایش پروژسترون نکات خاصی را رعایت کنید. بعضی داروها مثل قرص‌های ضدبارداری و مکمل‌های پروژسترون می‌توانند در نتیجه آزمایش اثر بگذارند. همچنین بعضی از داروها مثل داروهای رقیق‌کننده‌ خون می‌توانند خطر عوارض ناشی‌از خون‌گیری را افزایش دهند. بنابراین در مورد تمام داروهای مصرفی‌تان با پزشک صحبت کنید. ممکن است پزشک از شما بخواهد قبل از آزمایش مصرف برخی داروها را متوقف کنید.

خطر آزمایش پروژسترون

خطر آزمایش خون بسیار کم و ناچیز است. ممکن است در زمان خون‌گیری کمی احساس درد یا سوزش داشته باشید و بعد از خارج شدن سوزن، خونریزی کوتاهی اتفاق بیفتد. همچنین ممکن است در ناحیه خونگیری دچار کبودی شوید. بعضی افراد ممکن است عوارض نادر اما جدی‌تر خون‌گیری مثل غش‌کردن، التهاب رگ و عفونت محل نمونه‌گیری را تجربه کنند. اگر اختلال خونریزی دارید، خطرات خون‌گیری بیشتر است. در این مورد با پزشک صحبت کنید.

محدوده نرمال آزمایش پروژسترون

سطح پروژسترون سرمی شما به‌صورت نانوگرم بر دسی‌لیتر (ng/dl) یا نانوگرم بر میلی‌لیر (ng/ml) گزارش می‌شود. نتیجه آزمایش می‌تواند با توجه به جنسیت، سن، چرخه قاعدگی و باردار بودن یا نبودن شما متفاوت باشد.

محدوده نرمال آزمایش پروژسترون در زنان

در خانم‌ها، باید سطح پروژسترون خون در ابتدای هر چرخه قاعدگی پایین باشد و چند روز بعد از تخمک‌گذاری به اوج خود برسد. اگر فرد باردار نباشد، باید دوباره مقدار پروژسترون به میزان پایین خود برگردد. بنابراین، رنج نرمال پروژسترون سرم خانم با توجه به چرخه قاعدگی در محدوده‌های مختلفی قرار می‌گیرد، ازجمله:

  • ابتدای چرخه قاعدگی: برابر یا کمتر از ۰/۸۹ نانوگرم بر میلی‌لیتر؛
  • وسط چرخه قاعدگی: بین ۱٫۸ تا ۲۴ نانوگرم بر میلی‌لیتر؛
  • بعد از یائسگی: برابر یا کمتر از ۰/۲ نانوگرم بر میلی‌لیتر.

محدوده‌های مرجع برای پروژسترون ممکن است بین آزمایشگاه‌ها و با توجه به عوامل خطر فردی و چرخه قاعدگی شما متفاوت باشد.

محدوده نرمال پروژسترون در مردان

مقدار طبیعی پروژسترون در مردان ۰/۲ تا ۱/۳ نانوگرم در میلی‌لیتر است.

تغییرات سطح پروژسترون در دوران بارداری

میزان پروژسترون در ماه‌های مختلف بارداری تغییر می‌کند و به مروز افزایش می‌یابد، ازجمله:

  • سه‌ماهه اول بارداری: بین ۱۱ تا ۴۴ نانوگرم بر میلی‌لیتر؛
  • سه‌ماهه دوم بارداری: بین ۲۵ تا ۸۳ نانوگرم بر میلی‌لیتر؛
  • سه‌ماهه سوم بارداری: بین ۵۸ تا ۲۱۴ نانوگرم بر میلی‌لیتر.
آزمایش پروژسترون-تغییرات سطح پروژسترون در دوران بارداری

تفسیر نتایج آزمایش پروژسترون

تفسیر نتایج آزمایش پروژسترون به دلیل انجام آزمایش و زمان انجام آزمایش در دوره قاعدگی بستگی دارد. سطح پروژسترون زمانی افزایش می‌یابد که تخمک از تخمدان آزاد شود. این سطح برای چند روز بالا می‌ماند و با شروع بارداری اولیه همچنان افزایش می‌یابد. اگر بارداری در کار نباشد، میزان پروژسترون کم می‌شود و قاعدگی اتفاق می‌افتد.

اگر سطح پروژسترون ماهانه افزایش و کاهش نداشته باشد، ممکن است تخمک‌گذاری در کار نباشد یا دوره‌های قاعدگی نامنظمی داشته باشید که این موضوع می‌تواند موجب ناباروری شود.

برای تفسیر دقیق نتایج آزمایش پروژسترون میتوانید از خدمات تفسیر آنلاین نتایج آزمایش دکتر ساینا استفاده کنید و تفسیر نتایج آزمایش خود را از بهترین متخصصان دریافت کنید.

تأثیرات بالا و پایین بودن پروژسترون

اگر نتیجه آزمایش شما خارج از محدوده‌های طبیعی باشد، غیرطبیعی در نظر گرفته می‌شود. سطح پروژسترون می‌تواند حتی در طول یک روز هم به‌طور قابل توجهی نوسان داشته باشد. به همین دلیل، در بعضی موارد، ممکن است نتیجه غیرطبیعی آزمایش نشان‌دهنده تغییرات طبیعی سطح پروژسترون باشد اما در موارد دیگر، سطح خیلی بالا یا پایین پروژسترون ممکن است نشانه‌‌ یک مشکل زمینه‌ای باشد.

معمولا سطح بالای پروژسترون اثر منفی بر سلامتی ندارد، اما در موارد نادر می‌تواند نشانه‌ای از سرطان تخمدان یا غدد فوق کلیه باشد. علاوه بر بارداری، پروژسترون می‌تواند در موارد دیگری هم بالا باشد، ازجمله:

  • کیست تخمدان؛
  • بارداری مولار یا وجود توموری که علائم بارداری را ایجاد می‌کند؛
  • هایپرپلازی مادرزادی آدرنال (گروهی از اختلالاتی که غده فوق کلیه را تحت تأثیر قرار می‌دهند).
آزمایش پروژسترون-تاثیرات بالا و پایین بودن پروژسترون

کمبود پروژسترون می‌تواند به شیوه‌های مختلف بدن شما را تحت تأثیر قرار دهد و گاهی‌اوقات علائم قابل‌توجهی ایجاد می‌کند. سطح پایین پروژسترون ممکن است در موارد مختلفی اتفاق بیفتد، ازجمله:

  • بی‌نظمی قاعدگی؛
  • عدم قاعدگی؛
  • مشکل در باردار شدن؛
  • تغییرات خلق‌وخو، اضطراب یا افسردگی؛
  • مشکلات خواب؛
  • گرگرفتگی؛
  • عدم تخمک‌گذاری؛
  • بارداری خارج رحمی؛
  • سقط جنین؛
  • مرگ جنین.

اگر چند مرحله آزمایش‌ نشان دهد که سطح پروژسترون شما ماهانه به شکل طبیعی افزایش و کاهش ندارد، ممکن است تخمک‌گذاری یا قاعدگی منظم نداشته باشید که این موضوع ممکن است باردار شدن را دشوار کند.

بالا بودن پروژسترون در آزمایش مردان

افزایش سطح پروژسترون در مردان می‌تواند به دلایل مختلفی اتفاق بیفتد و ممکن است با علائم و مشکلات سلامتی همراه باشد. به همین دلیل شناخت دلایل افزایش پروژسترون، علائم و گزینه‌های درمانی احتمالی اهمیت زیادی دارد.

دلایل افزایش پروژسترون در مردان

عوامل مختلفی موجب افزایش پروژسترون در مردان می‌شود، ازجمله:

  • مشکلات غدد فوق‌کلیه: غده فوق‌کلیه دو غده کوچک است که بالای کلیه‌ها قرار دارند و مقدار کمی پروژسترون تولید می‌کنند. اختلالاتی مانند هیپرپلازی (بزرگ شدن غیرطبیعی) یا تومورهای غده فوق‌کلیه می‌تواند موجب افزایش بیش از حد پروژسترون شوند.
  • داروها: بعضی از داروها، به‌خصوص داروهای درمان هورمونی، ممکن است سطح پروژسترون را افزایش دهند.
  • عدم تعادل هورمونی: عدم تعادل سایر هورمون‌ها مثل هورمون کورتیزول می‌تواند به طور غیرمستقیم در میزان پروژسترون اثر بگذارد.
  • شرایط نادر: بعضی بیماری‌های ژنتیکی نادر هم ممکن است باعث افزایش پروژسترون شوند.

علائم افزایش پروژسترون در مردان

افزایش پروژسترون در مردان ممکن است علائم مختلفی ایجاد کند، ازجمله:

  • ژنیکوماستی: بزرگ‌شدن بافت سینه در مردان؛
  • خستگی: احساس خستگی زیاد و کمبود انرژی؛
  •  افزایش وزن: به‌خصوص در ناحیه شکم؛
  • کاهش میل جنسی: کاهش تمایل به فعالیت جنسی؛
  • اختلال نعوظ: مشکل در رسیدن یا حفظ نعوظ؛
  • تغییرات خلقی: افسردگی، اضطراب یا تغییرات ناگهانی در حالت روحی.

درمان افزایش پروژسترون در مردان

درمان‌های مختلفی ممکن است برای تنظیم میزان پروژسترون در مردان پیشنهاد شود، ازجمله:

  • هورمون‌درمانی: استفاده از دارو برای حفظ تعادل سطح هورمون‌ها؛
  •  جراحی: ممکن است درصورت وجود تومور یا مشکلات غده فوق‌کلیه انجام شود؛
  • تغییر سبک زندگی: اصلاح رژیم غذایی و ورزش برای کمک به تنظیم سطح هورمون‌ها؛
  • مشاوره یا روان‌درمانی: برای مقابله با تغییرات خلقی یا مشکلات روانی؛
  • پایش منظم: چکاپ‌های دوره‌ای و آزمایش خون برای کنترل سطح هورمون‌ها.

افزایش پروژسترون در مردان تقریبا نادر است و باید توسط یک متخصص بهداشتی ارزیابی شود. درمان بر اساس علت زمینه‌ای و شدت علائم هر فرد تنظیم می‌شود.

پایین بودن پروژسترون در آزمایش مردان

با افزایش سن در مردان، سطح تستوسترون کم می‌شود و سطح استروژن شروع به افزایش می‌کند. همزمان با افزایش استروژن، سطح پروژسترون در مردان به شدت کاهش می‌یابد که این موضوع می‌تواند علائم مختلفی ایجاد کند، ازجمله:

  • کاهش میل جنسی؛
  • ریزش مو؛
  • افزایش وزن؛
  • خستگی؛
  • افسردگی؛
  • اختلال در نعوظ؛
  • ناتوانی جنسی؛
  • کاهش تراکم استخوان؛
  • کاهش توده عضلانی.
ریزش مو از علائم پایین بودن پروژسترون در آزمایش مردان

علاوه بر این، مردانی که سطح پروژسترون پایینی دارند، در معرض ابتلا به بیماری‌های جدی‌تری هستند، ازجمله:

  • پوکی استخوان؛
  • آرتریت (التهاب مفاصل)؛
  • پروستاتیت (التهاب غده پروستات)؛
  • سرطان پروستات.

اثرات پایین بودن پروژسترون بر بارداری

در دوران بارداری پروژسترون پوشش رحم را حفظ می‌کند تا جنین بتواند رشد کند. بنابرین تا زمان زایمان باید میزان پروژسترون بالا باقی بماند. در صورت کمبود این هورمون، ممکن است نگه‌داشتن بارداری را سخت شود و ممکن است با موارد مختلفی مواجه شوید، ازجمله:

  • بارداری خارج رحمی؛
  • سقط جنین؛
  • زایمان زودرس.

تأثیر شیاف پروژسترون و آمپول پروژسترون بر آزمایش

شیاف پروژسترون و آمپول پروژسترون هر دو موجب افزایش سطح پروژسترون در خون می‌شوند، اما تأثیر آن‌ها روی آزمایش پروژسترون ممکن است تفاوت‌هایی داشته باشد، ازجمله:

  • شیاف پروژسترون: شیاف پروژسترون معمولا به صورت موضعی جذب می‌شود و سطح پروژسترون خون را افزایش می‌دهد، اما این افزایش ممکن است کمتر از آمپول باشد. همچنین، میزان افزایش با توجه به دوز و زمان نمونه‌گیری متفاوت است.
  • آمپول پروژسترون: آمپول‌های تزریقی پروژسترون، سطح پروژسترون خون را به شکل قابل توجه و طولانی‌مدتی افزایش می‌دهند. به همین دلیل، با انجام آزمایش ممکن است میزان پروژسترون بسیار بالاتر از حد نرمال باشد که این موضوع ناشی از مصرف دارو است. از طرفی، بعد از تزریق آمپول پروژسترون، سطح پروژسترون برای چند روز بالا باقی می‌ماند، بنابراین آزمایش پروژسترون در این دوره چندان قابل تفسیر نیست.

آزمایش‌های مرتبط با پروژسترون

اگر پزشک در کنار آزمایش پروژسترون، آزمایش‌های دیگری هم تجویز کند، ازجمله:

  • سایر آزمایش‌های خون برای بررسی توانایی شما برای بارداری؛
  • آزمایش‌ خانگی ادرار که با بررسی محصولات جانبی پروژسترون، تخمک‌گذاری را نشان می‌دهند؛
  • سونوگرافی رحم و تخمدان برای اندازه‌گیری ضخامت پوشش رحم؛
  • آزمایش خونی خاصی در زمان بارداری، برای بررسی وجود مشکلات احتمالی در بارداری.

کلام آخر دکترساینا

آزمایش پروژسترون نوعی آزمایش خون برای ارزیابی میزان سرمی هورمون پروژسترون است. پزشک با توجه به نتایج به دست آمده از این آزمایش در کنار آزمایش‌های دیگر می‌تواند به علت زمینه‌ای مشکل شما پی ببرد و درمان‌های مناسب را تجویز کند. اگر توضیحات پزشک برایتان کافی نبود یا هر سؤال دیگری در مورد آزمایش پروژسترون داشتید می‌توانید با تیم حرفه‌ای دکترساینا تماس بگیرید. همچنین می‌‌توانید برای انجام آزمایش پروژسترون از خدمات آزمایش در منزل دکترساینا استفاده کنید.

سؤالات رایج درباره آزمایش پروژسترون

۱. آیا آمپول پروژسترون در آزمایش بارداری تاثیر دارد؟

خیر، آمپول پروژسترون به طور مستقیم بر نتیجه آزمایش بارداری تأثیر نمی‌گذارد. آزمایش بارداری (چه آزمایش خون و چه آزمایش ادرار) میزان هورمون گنادوتروپین جفتی انسان (hCG)‌ را اندازه می‌گیرد و نتیجه آن براساس میزان پروژسترون نیست. این هورمون بعد از لانه‌گزینی جنین در رحم ترشح می‌شود.

۲. آیا شیاف پروژسترون در آزمایش بارداری تأثیر دارد؟

خیر، شیاف پروژسترون هم مثل آمپول پروژسترون، هورمون پروژسترون را وارد بدن می‌کند که در تنظیم چرخه قاعدگی و حفظ بارداری نقش دارد. اما آزمایش بارداری میزان هورمون گنادوتروپین جفتی را اندازه می‌گیرد. بنابراین استفاده از شیاف پروژسترون تأثیری بر نتیجه آزمایش بارداری ندارد.

۳. چه زمانی آزمایش پروژسترون انجام می‌شود؟

این آزمایش معمولا حدود روز ۲۱ تا ۲۳ چرخه قاعدگی (۷ روز بعد از تخمک‌گذاری) یا هفته ۷ تا ۱۰ بارداری انجام می‌شود.

۴. پروژسترون چه تأثیری روی بدن من دارد؟

پروژسترون کارهای مختلفی انجام می‌دهد، ازجمله:
ضخیم کردن پوشش رحم برای لانه‌گزینی تخمک بارورشده؛
تنظیم خونریزی در دوران قاعدگی؛
حمایت از بارداری پس از لقاح تخمک؛
کمک به بهبود حالت روحی؛
حمایت از عملکرد تیروئید؛
حمایت از تولید شیر (شیردهی).

۵. بدن چطور پروژسترون تولید می‌کند؟

پروژسترون توسط غده‌ای به نام جسم زرد تولید می‌شود. جسم زرد، غده‌ای موقت است که بعد از تخمک‌گذاری (آزاد شدن تخمک از تخمدان) تشکیل می‌شود. این غده مسئول حفظ سطح پروژسترون بعد از لقاح و در دوران بارداری است تا از بارداری حمایت کند. غده فوق کلیوی و جفت هم پروژسترون تولید می‌کنند.

۶. چه زمانی باید پروژسترون مصرف کنید؟

بعضی خانم‌ها نیاز دارند که از مکمل‌های پروژسترون استفاده کنند. این مکمل‌ها ممکن است در موارد مختلفی تجویز شوند، ازجمله:
رفع علائم پیش از یائسگی؛
تنظیم چرخه قاعدگی؛
برای جلوگیری از بارداری.

۷. آیا پروژسترون باعث افزایش وزن می‌شود؟

افزایش وزن از عوارض جانبی مستقیم پروژسترون نیست. هرچند هورمون‌ها می‌توانند بر اشتها و وزن بدن تأثیر بگذارند، اما معمولا میزان زیاد یا کم پروژسترون به‌تنهایی باعث افزایش وزن نمی‌شود.

۸. هزینه آزمایش پروژسترون چقدر است؟

هزینه آزمایش پروژسترون به عوامل مختلفی مثل محل انجام آزمایش و اینکه آیا بیمه سلامت دارید یا خیر بستگی دارد. وقتی این آزمایش توسط پزشک تجویز می‌شود، معمولا بیمه هزینه آن را پوشش می‌دهد، اما ممکن است مجبور باشید بخشی از هزینه را خودتان بپردازید.

۹. آزمایش پروژسترون باید چند باشد؟

رنج نرمال آزمایش پروژسترون در مردان ۰/۲ تا ۱/۳ نانوگرم در میلی‌لیتر است و در خانم‌ها با توجه به زمان انجام آزمایش در طول چرخه قاعدگی یا ماه‌های مختلف بارداری متفاوت است.

۱۰. آزمایش پروژسترون سرم چیست؟

همان آزمایش پروژسترون است که مقدار هورمون پروژسترون خون را اندازه‌گیری می‌کند.

۱۱. آزمایش پروژسترون قبل از انتقال جنین چیست؟

این آزمایش خون معمولا یک یا چند روز قبل از انتقال جنین در روش‌های کمک باروری انجام می‌شود. برای این که رحم بتواند جنین را به خوبی بپذیرد و نگه دارد، سطح پروژسترون باید در حد مناسب باشد. اگر سطح پروژسترون پایین باشد، ممکن است پزشک دوز داروهای پروژسترونی مثل قرص یا آمپول پروژسترون را تغییر دهد.

اطلاعات این مقاله صرفاً برای افزایش آگاهی شماست. به‌هیچ‌عنوان بدون مشورت با پزشک اقدام به خوددرمانی نکنید.