آزمایش VDRL (سفلیس): تفاوت با RPR، نحوه انجام و تفسیر

سفلیس یکی از رایج‌ترین بیماری‌های مرتبط با سلامت جنسی است که رحم ندارد! مدت‌ها در بدن خاموش می‌ماند، قدرت می‌گیرد، ناگهان به نواحی اطراف دهان و دستگاه تناسلی حمله می‌کند و باعث پدید‌آمدن زخم‌های بدون درد، تورم، بثورات پوستی و خستگی غیرعادی می‌شود. فقط درصورتی می‌توان درمانش کرد که در مراحل اولیه، زمانی که باکتری هنوز قدرتمند نشده، وجودش در بدن را تشخیص دهیم. اینجاست که انجام آزمایش VDRL به‌صورت دوره‌ای اهمیت ویژه‌ای پیدا می‌کند. چون اگر دست نجنبانید، آسیب جدی به قلب و عروق خونی در یک‌قدمی شماست! اینجا به بررسی کامل کاربردها و نکات مهم آزمایش VDRL پرداخته‌ایم و از تفاوتش با RPR برایتان می‌گوییم. 

آزمایش VDRL یا آزمایش سفلیس چیست؟

آزمایش VDRL تست غربالگری بیماری سفلیس است. البته سازوکارش بررسی عامل سفلیس در بدن (باکتری‌های ترپونما پالیدوم) نیست! بلکه آنتی‌بادی‌هایی را اندازه می‌گیرد که بدن در پاسخ به این باکتری‌ها تولید کرده است. اگر آنتی‌بادی‌های ضد سفلیس در خون وجود داشته باشند، نتیجه تست مثبت و نشان‌دهنده ابتلا به عفونت سفلیس است. البته پزشکان دکترساینا برای تأیید نتایج تست VDRL آزمایش‌های بیشتر مثل تست FTA-ABS را تجویز می‌کنند. این‌طوری نتایج کاملا درست و قابل‌اطمینان خواهد بود.

نکته: برای درستی و دقت نتایج تست vdrl لازم نیست علائم سفلیس آشکار شده باشند! وجود باکتری در بدن و تولید آنتی‌بادی‌ توسط سیستم‌ایمنی، حتی در مرحله نهان بیماری، نتیجه را مثبت می‌کند.

کاربرد آزمایش VDRL چیست؟

این آزمایش برای تشخیص و درمان عفونت سفلیس کاربرد دارد و یکی از تست‌های روتین قبل از تولد نوزاد برای مادر باردار است. مهم‌ترین کاربردش تشخیص زودهنگام سفلیس و جلوگیری از انتقال این عفونت مقاربتی به دیگران است.

متخصصان زمانی آزمایش VDRL را برای شما تجویز می‌کنند که یکی از شرط‌های زیر در مورد وضعیت فعلی‌تان درست باشد:

• باردار هستید و خطر انتقال عفونت به جنین وجود دارد؛
• تحت‌درمان دیگر بیماری‌های مقاربتی مثل سوزاک هستید؛
• زندگی جنسی پرخطر دارید؛
• قبلا مبتلا به سفلیس بوده‌اید و حالا می‌خواهید از سلامت‌تان مطمئن شوید؛
• به ایدز مبتلا هستید؛
• شاهد ظهور علائم سفلیس هستید.

پزشکان ما درباره علائم سفلیس با شما صحبت می‌کنند. این بیماری در مراحل اولیه با علائمی مثل زخم‌های کوچک و بدون درد، بثورات پوستی بدون خارش و تورم در غدد لنفاوی نزدیک زخم آشکار می‌شود. به‌تدریج و با پیشرفت بیماری، علائم ثانویه در قالب بثورات قرمز و قهوه‌ای رنگ در سراسر بدن، گلودرد، ریزش مو سکه‌ای، دردهای عضلانی، کاهش وزن، خستگی، تب و زخم‌های زگیل‌مانند در نواحی دهان، مقعد و دستگاه تناسلی ظاهر خواهند شد. در بدترین حالت ممکن، زمانی که آزمایش تشخیص سفلیس را بیش‌از‌حد به تأخیر می‌اندازید، احتمال آسیب به رگ‌های خونی، مفاصل، قلب، استخوان‌ها و کبد و تورم لثه یا بافت نرم وجود دارد.

نکات مهم قبل از آزمایش سفلیس چیست؟

برای آزمایش سیفلیس نیازی به رعایت ناشتایی یا قطع مصرف هیچ دارویی نیست. البته ممکن است پزشک در مورد مصرف داروهای رقیق‌کننده خون مثل آسپرین به شما هشدار دهد و محدودیت یا قطع مصرف دارو را توصیه کند. به همین خاطر، پیشنهاد می‌کنیم پیش از تست، یک جلسه مشاوره با پزشکان ما در دکترساینا داشته باشید تا دستورالعمل‌های دقیق آمادگی برای تست سفلیس را بشنوید و متخصص را در جریان تمام داروهای مصرفی‌تان قرار دهید. 

آزمایش vdrl چگونه انجام می‌شود؟

تست سفلیس vdrl بر روی خون یا مایع مغزی ـ نخاعی انجام می‌شود. همکاران ما برای دریافت نمونه خون به منزل شما می‌آیند و ظرف چند دقیقه، نمونه کوچکی از خون ورید (معمولا ناحیه بازو) را می‌گیرند. بعد از خون‌گیری، نمونه خون شما برای تجزیه‌و‌تحلیل، در ظروف امن و بهداشتی به نزدیک‌ترین آزمایشگاه معتبر و طرف‌ قرارداد دکترساینا ارسال می‌شود. بعد از تحلیل نمونه و بررسی خون شما ازنظر وجود آنتی‌بادی‌های مربوط به سفلیس، نتیجه آزمایش آماده می‌شود.

اگر نتیجه تست نشان‌دهنده پیشرفت عفونت سفلیس به مغز باشد، احتمال بررسی مایع مغزی ـ نخاعی برای سنجش وضعیت مغز و سیستم عصبی مرکزی وجود دارد. این تست در منزل قابل‌انجام نیست. پزشک مایع مغزی ـ نخاعی را با کشیدن آن از ستون فقرات (پونکسیون کمری یا LP) جمع‌آوری می‌کند و برای تحلیل به آزمایشگاه می‌فرستد.

نگران این نباشید که آزمایش vdrl چگونه انجام میشود! روزی که با شما هماهنگ می‌کنیم در خانه بمانید و آماده انجام تست به‌کمک تکنیسین‌های زبده دکترساینا باشید.

نتایج و تفسیر آزمایش VDRL چگونه است؟

تست VDRL دو جواب دارد: مثبت (Positive) یا منفی (Negative). جواب منفی یعنی فرد به سفلیس مبتلا نیست اما اگر پاسخ تست مثبت باشد، احتمال ابتلا وجود دارد و تشخیص قطعی نیازمند آزمایش‌های تکمیلی و تأییدی است. 

پاسخ تست سفلیس همیشه دقیق نیست. اگر پاسخ تست‌تان مثبت شده و می‌خواهید بدانید vdrl در آزمایش خون چیست؟ باید از احتمال نتایج مثبت کاذب در این آزمایش باخبر باشید. ابتلا به بیماری‌های سل، ایدز، لایم، مالاریا، پنومونی، لوپوس، مصرف برخی داروها و ماندگارشدن آنتی‌بادی‌ها حتی پس از درمان سفلیس می‌تواند منجر به پاسخ مثبت کاذب در این تست شود.

احتمال نتیجه منفی کاذب هم وجود دارد. اگر از زمان ابتلا به سفلیس کمتر از ۳ ماه گذشته باشد، ممکن است نتیجه تست VDRL منفی کاذب شود. چون احتمالا بدن هنوز فرصت کافی برای تولید آنتی‌بادی علیه باکتری عامل عفونت نداشته است. حتی در مراحل پیشرفته سفلیس احتمال نتیجه منفی کاذب وجود دارد.

تست‌های مرتبط با آزمایش VDRL چیست؟

VDRL یک تست اختصاصی برای تشخیص سفلیس است؛ اگر نتیجه‌اش مثبت شود، پزشکان ما برای اطمینان از صحت نتیجه و ابتلا به بیماری، تست دیگری برای شما تجویز می‌کنند: FTA-ABS یا MHA-TP. این دو آزمایش در تشخیص عامل بیماری سفلیس فوق‌العاده حساس‌اند و نتایج دقیقی در اختیار پزشک می‌گذارند.

• FTA-ABS: آزمایش جذب پادتن ترپونمال فلورسنت بر حضور آنتی‌بادی‌های علیه باکتری ترپونما پالیدوم در بدن مهر تأیید می‌زند. این آزمایش ممکن است از‌طریق خون‌گیری یا نمونه‌برداری از مایع مغزی ـ نخاعی باشد.
• MHA-TP: تست آزمایشگاهی تجسس بیماری‌های آمیزشی به‌سرعت آنتی‌بادی‌های ترپونما پالیدوم را شناسایی می‌کند. پزشکان ما درصورت مثبت‌شدن آزمایش‌های قبلی، این تست را تجویز می‌کنند.

تفاوت آزمایش RPR و تست VDRL چیست؟ 

تست rpr همانند تست VDRL از‌طریق خون‌گیری انجام می‌شود و وضعیت ابتلا به عامل بیماری سفلیس را بررسی می‌کند، با این تفاوت که آزمایش rpr پیشرفته‌تر و در مراحل اولیه ابتلا به بیماری حساس‌تر است! یعنی تا زمانی که هنوز سیستم عصبی مرکزی درگیر نشده، تست لخته‌سازی RPR نتایج دقیق و درستی ارائه می‌دهد. اما در مراحل پیشرفته بیماری، زمانی که پای سیستم عصبی مرکزی به میان بیاید و بیمار دچار نوروسفلیس شود، برای تشخیص قطعی فقط می‌توان به نتایج VDRL با بررسی مایع مغزی ـ نخاعی استناد کرد.

سؤالات متداول