معرفی انواع قرص یائسگی برای کاهش علائم: از گرگرفتگی تا تعریق

زنان با نزدیک‌شدن به سنین یائسگی، معمولا علائم مختلفی را تجربه می‌کنند و این علائم می‌توانند بر کیفیت زندگی و رفاه کلی آنها تأثیر بگذارند. خبر خوب اینکه انواع مختلفی از قرص‌ها و مکمل‌های گیاهی وجود دارند که می‌توانند این علائم را کاهش دهند و مدیریت کنند. در این مقاله درباره انواع مختلف داروی یائسگی می‌گوییم. با ما همراه باشید. 

قرص‌های یائسگی و کاربردهایشان در یک نگاه

۱. استرادیول

استرادیول با جایگزینی استروژن طبیعی در بدن عمل می‌کند. از جمله خواص مصرف این قرص می‌توانیم به کاهش گرگرفتگی و تعریق شبانه، درمان خشکی واژن، کاهش تغییرات خلقی، بهبود کیفیت خواب، تقویت سلامت استخوان‌ها اشاره کنیم. همانند هر داروی دیگر، استرادیول با عوارض جانبی خفیفی مانند حالت تهوع، حساسیت پستان‌ها به لمس، اسپاسم عضلانی و ناراحتی معده و نفخ همراه است.

۲. دیدروژسترون

طبق تحقیقات و پژوهش‌هایی که بر روی زنان یائسه انجام شده است، مصرف قرص هورمونی دیدروژسترون، کاهش گرگرفتگی‌های رایج این دوران را به دنبال دارد. حفظ سلامت کلی بدن و بهبود کیفیت زندگی، سایر فواید این قرص محسوب می‌شوند. از جمله عوارض جانبی دیدروژسترون می‌توانیم به لكه‌بينی، خون‌ريزی‌های بی‌دلیل، تغيير اشتها و ورم قوزک پا اشاره کنیم.

۳. مدروکسی پروژسترون

قرص مدروکسی پروژسترون مانند پروژسترون طبیعی عمل می کند، اما اثرات قوی‌تری دارد. این قرص هورمونی برای کاهش خطرات سرطان رحم و علائمی مانند گرگرفتگی و تعریق شبانه مفید است. از جمله عوارض جانبی رایج ناشی از مصرف این قرص می‌توانیم به سردرد، تورم و درد پستان‌ها، اختلالات گوارشی و احساس بی‌حالی اشاره کنیم.

قرص‌های غیرهورمونی برای یائسگی

گاهی ممکن است بسته به علائم فرد، پزشک داروهای غیرهورمونی مختص این دوران را برایش تجویز کند.

۱. گاباپنتین

گرگرفتگی ناشی از یائسگی به‌قدری رایج و آزاردهنده است که برای درمان آن چندین نوع قرص تولید و تجویز می‌شود. یکی از داروهای موثر در کاهش گرگرفتگی یائسگی، قرص گاباپنتین است. جالب است بدانید که طبق تحقیقات، مصرف گاباپنتین در دُزهای بالا، به‌اندازه استروژن در کاهش شدت و دفعات گرگرفتگی موثر است. مصرف گاباپنتین در دُزهای پایین عوارض جانبی خاصی ندارد و مصرف آن در دُزهای بالاتر ممکن است با عوارضی همچون خواب‌آلودگی، سرگیجه و اختلالات گوارشی همراه باشد.

۲. کلونیدین

کلونیدین یکی دیگر از داروهایی است که برای کاهش علائمی نظیر گرگرفتگی و تعریق شبانه تجویز می‌شود. از جمله عوارض رایج این دارو می‌توانیم به خواب آلودگی، سردرد، خستگی، سرگیجه، خشکی دهان و تحریک خفیف پوستی اشاره کنیم.

۳. رالوکسیفن

پوکی استخوان و دردهای استخوانی یکی دیگر از علائم رایج در زنان یائسه محسوب می‌شود. رالوکسیفن دارویی است که برای پیشگیری از پوکی استخوان در دوران یائسگی تجویز می‌شود. این دارو با تأثیرگذاری مطلوب بر استحکام استخوان‌ها و کندکردن روند پوکی آن‌ها، مانع از شکستگی استخوان در زنان یائسه می‌شود. جالب است بدانید که این دارو احتمال ابتلای زنان یائسه به سرطان مهاجم پستان را نیز کاهش می‌دهد. از جمله عوارض جانبی ناشی از مصرف رالوکسیفن می‌توانیم به درد مفاصل، اسپاسم عضلانی و گرگرفتگی اشاره کنیم.

۴. تاموکسیفن

تاموکسیفن یکی از مؤثرترین داروهایی است که با حفظ تراکم مواد معدنی استخوان‌ها، از پوکی استخوان در زنان یائسه پیشگیری می‌کند. گرچه بیشتر بیماران تحت درمان با تاموکسیفن عوارض جانبی خاصی را گزارش نداده‌اند، خشکی واژن و حالت تهوع از جمله عوارض جانبی کمتر رایج این دارو محسوب می‌شوند.

قرص‌های ضدافسردگی و اضطراب یائسگی

تغییرات خلقی و اضطراب و افسردگی بخشی مهم از علائم دوران یائسگی را تشکیل می‌دهند. در این شرایط، تجویز داروهای ضدافسردگی یکی از بهترین روش‌های درمانی محسوب می‌شود.

۱. فلوکستین

فلوکستین در دسته داروهای ضدافسردگی از گروه مهارکننده‌های بازجذب سروتونین (SSRIs) قرار دارد. طبق تحقیقات، این دارو تأثیر زیادی بر کاهش شدت و دفعات گرگرفتگی ناشی از یائسگی دارد. احساس خستگی و کوفتگی، سوءهاضمه، سردرد و تغییرات خلقی از جمله عوارض جانبی رایج مرتبط با این دارو به شمار می‌روند.

۲. سیتالوپرام

سیتالوپرام یکی دیگر از داروهای ضد افسردگی یائسگی است که برای تسکین افسردگی و اضطراب و گرگرفتگی‌های رایج و آزاردهنده دوران یائسگی بسیار مفید است. اختلالات گوارشی نظیر حالت تهوع، سوءهاضمه، یبوست یا اسهال، از جمله عوارض جانبی رایج ناشی از مصرف سیتالوپرام هستند، به‌ویژه در ابتدای مصرف این دارو. با مصرف وعده‌های غذایی سبک و مصرف آب به مقدار کافی، می‌توانید این عوارض را تا حدود زیادی مهار کنید.

۳. ونلافاکسین

یکی از شکایات همیشگی خانم‌هایی که در سنین یائسگی به سر می‌برند، گرگرفتگی‌های مداوم است. ونلافاکسین یکی از داروهای ضدافسردگی است که در دسته داروهای مهارکننده بازجذب سروتونین و نوراپی‌نفرین قرار می‌گیرد و برای کاهش گرگرفتگی‌های رایج مرتبط با یائسگی برای خانم‌ها تجویز می‌شود. از جمله عوارض رایج این قرص می‌توانیم به خواب‌آلودگی، سرگیجه، تهوع، خشکی دهان و ضعف عضلانی اشاره کنیم.

۴. بیزوپرولول

قرص بیزوپرولول در دسته داروهای مسدودکننده بتا قرار دارد است و به‌عنوان دارویی مهم در درمان برخی از مشکلات قلبی و عروقی و کنترل فشار خون مورد استفاده قرار می‌گیرد. طبق پژوهش‌هایی که بر زنان یائسه انجام شد، مصرف این قرص تأثیر مثبتی بر تسکین علائم یائسگی، به‌خصوص در زنان یائسه مبتلا به بیماری عروق کرونر دارد. از جمله عوارض جانبی بیزوپرولول می‌توانیم به سردرد، احساس خستگی، حالت تهوع و اختلالات خواب اشاره کنیم.

مکمل‌های گیاهی و طبیعی یائسگی

مکمل‌های گیاهی همان محصولات مفیدی هستند که به‌لطف عناصر تشکیل‌دهنده‌شان، می‌توانند بسیاری از علائم آزاردهنده دوران یائسگی را تسکین دهند. اثربخشی بسیاری از این مکمل‌های گیاهی نیز در پژوهش‌های مختلف به اثبات رسیده است.

۱. ایزوفلاون سویا

ایزوفلاون سویا ترکیبی گیاهی است که به‌خاطر شباهت ساختاری به استروژن، در دسته فیتواستروژن‌ها قرار می‌گیرد. این ترکیبات گیاهی از سه ایزوفلاون اصلی جنیستئین، دایدزئین و گلی‌سیتئین تسکیل شده‌اند و در تسکین گرگرفتگی‌های رایج دوران یائسگی بسیار مؤثر واقع می‌شوند.

۲. منوفیکس

منوفیکس نوعی فراورده گیاهی متشکل از ایزوفلاون سویا و عصاره کوهوش سیاه، یربا ماته و چای سبز است. مصرف این فراورده گیاهی از پوکی استخوان ناشی از یائسگی پیشگیری می‌کند و گرگرفتگی و تعریق شبانه را کاهش می‌دهد. اثرات فیتواستروژنی این محصول برای حفظ تعادل هورمونی بسیار مفید است. عوارض جانبی خاصی به این فراورده گیاهی نسبت داده نشده است و در موارد محدود ممکن است افراد با مصرف آن دچار عوارض گوارشی، سردرد و حساسیت شوند.

۳. قرص منو اورت

کلسیم، ویتامین D، ایزوفلاون‌های سویا و اینولین مواد تشکیل‌دهنده این مکمل محسوب می‌شوند. قرص منو اورت با تأمین کلسیم موردنیاز بدن، به حفظ سلامت استخوان‌ها کمک می‌کند. به‌لطف ایزوفلاون‌های سویای موجود در این قرص، گرگرفتگی ناشی از یائسگی نیز بسیار کاهش خواهد یافت. این قرص عارضه جانبی خاصی به همراه ندارد. در صورت بروز عوارض گوارشی پس از مصرف این مکمل، قرص را بعد غذا و با معده پر مصرف کنید.

۴. قرص آگنوگل

آگنوگل فراورده گیاهی متشکل از عصاره خشک گیاه پنج انگشت است. طبق پژوهش‌ها این ترکیب گیاهی برای تسکین برخی اختلالات دوران یائسگی نظیر گرگرفتگی، اختلالات روحی و مشکلات خواب بسیار مفید است. خارش و اختلالات گوارشی از جمله عوارض جانبی کمتر رایج این محصول به شمار می‌روند.

۵. قرص ایزومکس

ترکیبات اصلی قرص ایزومکس عبارت‌اند از: ایزوفلاون سویا، کلسیم، ویتامین دی و منیزیم. از جمله فواید قرص ایزومکس برای زنان یائسه می‌توانیم به حفظ سلامت استخوان، کمک به کاهش اسپاسم و گرفتگی عضله، کاهش اختلالات خلقی و پیشگیری از گرگرفتگی و تعریق شبانه اشاره کنیم. مصرف این قرص در برخی از افراد ممکن است باعث حالت تهوع، نفخ، اسهال و یا یبوست گردد.

۶. قرص منوپیس

منوپیس نوعی مولتی‌ویتامین اختصاصی برای خانم‌های سنین یائسگی محسوب می‌شود. وجود ایزوفلاون سویا موجود در این مولتی‌ویتامین، علائمی نظیر گرگرفتگی رایج در زنان یائسه را کاهش می‌دهد و ویتامین‌ها و مواد معدنی موردنیاز در این دوران را تأمین می‌کند. در صورت مصرف این قرص در دُز تجویزشده، عوارض جانبی خاصی نخواهید داشت.

۷. کلیمادینون

این مکمل از عصاره خشک گیاه کوهوش سیاه تشکیل شده است. این مکمل با اثرات شبه‌استروژنی می‌تواند در تسکین علائمی نظیر تعریق بیش از حد، گرگرفتگی و تغییرات خلقی رایج مختص دوران یائسگی مؤثر باشد. از جمله عوارض جانبی این مکمل می‌توانیم به واکنش های پوستی نظیر کهیر، خارش، اگزما و مشکلات گوارشی نظیر اختلالات سوءهاضمه و اسهال اشاره کنیم.

۸. کپسول زیلپا

زیلپا نوعی فراورده گیاهی متشکل از گياهان پنج انگشت، شبدر قرمز، کوهوش سیاه، یام وحشی و ترکیب ایندول-۳-کاربینول است. مصرف این فراورده گیاهی برای تسکین علائمی نظیر گرگرفتگی و تعریق شبانه مفید است. به‌لطف ترکیبات فیتواستروژن موجود در کپسول زیلپا، بهبود تعادل هورمونی زنان یائسه نیز حفظ می‌شود. مصرف این کپسول در دُزهای تجویزشده ایمن است و عوارض جانبی خاصی ندارد، مگر افرادی به ترکیبات آن حساسیت داشته باشند. حساسیت افراد به ترکیبات کپسول زیلپا خودش را با تهوع، استفراغ، اسهال و مشکلات معده نشان می‌دهد.

۹. قرص سالویگل گل دارو

قرص سالویگل نوعی فراورده گیاهی حاوی عصاره مریم گلی از شرکت معتبر گل‌دارو است. از جمله خواص این قرص برای دوران یائسگی می‌توانیم به کاهش گرگرفتگی و تعریق شبانه اشاره کنیم. در صورت مصرف صحیح و و رعایت دُز مصرفی تجویزشده، این محصول عوارض جانبی خاصی به همراه ندارد.

۱۰. قرص ویتاگنوس پورسینا

قرص ویتاگنوس از گیاه پنج انگشت تشکیل شده است. مصرف این قرص برای تسکین علائم رایج یائسگی نظیر گرگرفتگی، تعریق شبانه، تغییرات خلقی و اختلالات خواب مفید است. کارآزمایی‌های بالینی متعدد و معتبر گواه اثربخشی این محصول است. قرص ویتاگنوس فراورده‌ای ایمن به شمار می‌رود و عوارض جانبی خاصی ندارد.

۱۱. کپسول منو هلپ باریج اسانس

کپسول منو هلپ باریج از عصاره‌ گیاهان کوهوش سیاه، سویا، باباآدم، پنج‌انگشت و سیب‌زمینی شیرین تشکیل شده است. از جمله فواید مصرف این کپسول در دوران یائسگی، می‌توانیم به کاهش گرگرفتگی و تعریق شبانه و پیشگیری از پوکی استخوان اشاره کنیم. ممکن است با مصرف این دارو دچار عوارضی مختصر همچون سرگیجه، سردرد خفیف و خشکی دهان شوید.

ویتامین‌های مفید برای کاهش علائم یائسگی

یائسگی یکی از دوران‌های چالش‌برانگیز زندگی زنان به شمار می‌رود و با علائمی نظیر گرگرفتگی، بی‌خوابی، خشکی واژن، تعریق شبانه و تغییراتی در میل جنسی و خلق‌وخو خودش را نشان می‌دهد. مصرف برخی ویتامین‌ها در این دوران باعث می‌شود علائم رایج و آزاردهنده تسکین یابند و سلامت کلی بدن حفظ شود.

۱. ویتامین A

ویتامین A یکی از ویتامین‌های مهم و ضروری است که به حفظ سلامت استخوان‌ها پس از یائسگی کمک می‌کند. شما می‌توانید با خوردن میوه‌ها و سبزیجات نارنجی و زردرنگ ویتامین A موردنیاز بدن‌تان را تأمین کنید.

۲. ویتامین ب-۱۲

ویتامین ب-۱۲ نوعی ویتامین محلول در آب است که در بسیاری از غذاها یافت می‌شود. وجود این ویتامین برای سلامت استخوان‌ها، تولید DNA، عملکرد عصبی و ایجاد گلبول های قرمز لازم و ضروری است. شما می‌توانید با مصرف مکمل ویتامین ب-۱۲ و خوردن غذاهای غنی‌شده، نیاز بدن به این ویتامین مهم را در دوران یائسگی تأمین کنید.

۳. ویتامین ب-۶

ویتامین ب-۶ به تولید سروتونین (ماده شیمیایی مسئول انتقال سیگنال‌های مغزی) کمک می کند. با افزایش سن زنان، سطح سروتونین کاهش می‌یابد. طبق تحقیقات، نوسانات سطح سروتونین بدن، ممکن است عاملی مؤثر برای نوسانات خلقی و افسردگی رایج در دوران یائسگی باشد. مصرف مکمل ویتامین ب-۶ در دوران یائسگی از علائم ناشی از سطوح پایین سروتونین مانند ازدست‌دادن انرژی و افسردگی پیشگیری می‌کند.

۴. ویتامین D

بدن پس از قرارگرفتن در معرض نور خورشید ویتامین D می‌سازد. کمبود ویتامین D ممکن است خطر شکستگی استخوان، دردهای استخوانی و استئومالاسی (نرم‌شدن استخوان‌ها) را افزایش دهد. زنان مسن به‌ویژه آنهایی که به‌خاطر خانه‌نشینی در معرض نور خورشید نیستند، در معرض کمبود ویتامین D قرار دارند.

غذاهای حاوی ویتامین D عبارت‌اند از:

• پنیر؛
• ماهی چرب؛
• زرده تخم‌مرغ؛
• روغن کبد ماهی.

۵. ویتامین E

ویتامین E نوعی آنتی‌اکسیدان است که با رادیکال‌های آزاد آسیب‌رسان سلولی در بدن مقابله می‌کند. همچنین این ویتامین ضروری برای کاهش التهاب بدن نیز مفید است. طبق تحقیقات، ویتامین E استرس اکسیداتیو و احتمال بروز افسردگی را کاهش می‌دهد. برای افزایش ویتامین E در دوران یائسگی، مکمل ویتامین E مصرف کنید و غذاهای غنی از ویتامین E مانند بادام، فندق، آووکادو، کلم بروکلی، کدو حلوایی، تخمه آفتابگردان و اسفناج را در برنامه غذایی‌تان بگنجانید.

چه کسانی باید (و نباید) قرص‌های یائسگی مصرف کنند؟

زنان با نزدیک‌شدن به دوران یائسگی، علائم آزاردهنده‌ای را تجربه می‌کنند که ممکن است بر کیفیت زندگی و رابطه‌شان با اطرافیان تأثیر منفی بگذارد. یکی از بهترین روش‌ها برای تسکین این علائم و حفظ سلامت کلی بدن، مراجعه به پزشک و مصرف قرص‌های مختص این دوران است.

برخی افراد به دلایل پزشکی مختلف، مجاز به مصرف قرص‌ها و داروهای یائسگی نیستند. از جمله شرایطی که افراد را از مصرف قرص‌های یائسگی باز می‌دارند، عبارت‌اند از:

• ابتلا به دیابت؛
• فشار خون بالا؛
• سابقه حمله قلبی؛
• ابتلا به مشکلات کبدی؛
• میگرن یا سردردهای شدید؛
• خون‌ریزی واژینال بدون علت؛
• ابتلا به سرطان سینه یا وجود سابقه خانوادگی ابتلا به این بیماری؛
• ابتلا به ترومبوفیلی (وضعیتی که خطر لخته‌شدن خون را افزایش می‌دهد)؛
• حساسیت و واکنش آلرژیک به استروژن موجود در قرص، چسب، ژل یا اسپری حاوی استروژن.

اهمیت مشاوره پزشکی قبل از مصرف قرص‌های یائسگی

هرگز خودسرانه و بدون مراجعه به پزشک اقدام به مصرف قرص‌های یائسگی نکنید. وقتی به پزشک مراجعه می‌کنید، پزشک با بررسی شرایط بالینی و سابقه پزشکی شما و همچنین درنظرگرفتن تمام جوانب مثبت و منفی مصرف دارو برای شرایط فعلی شما، داروهایی برای تسکین علائم یائسگی تجویز خواهد کرد. ازآنجاکه با مصرف خودسرانه قرص یائسگی، توجهی به تداخلات دارویی و شرایط بالینی‌تان نمی‌کنید، ممکن است دچار عوارض جانبی جبران‌ناپذیری شوید.

سؤالات متداول