علت خروج باد از واژن چیست؟ + درمان و پیشگیری مؤثر

وسط یک مهمانی رسمی نشسته‌اید و ناگهان احساس می‌کنید توده کوچکی از هوا در کانال واژن شما حبس شده و در حال حرکت به‌سمت بیرون از واژن است. نگرانی تمام وجودتان را می‌گیرد چون تصور می‌کنید مانند باد شکم پُر از سروصدا و بدبو خواهد بود. اما این گازی که از واژن خارج می‌شود هیچ شباهتی به باد شکم ندارد. خروج باد از واژن به‌دلایل مختلفی رخ می‌دهد. اگر هوا به‌صورت تصادفی وارد واژن شود، مشکلی ایجاد نمی‌کند اما نباید هوا عمدا و با فشار وارد واژن شود چون باعث گیرافتادن هوا در رگ‌های خونی و آمبولی هوا خواهد شد. باتوجه‌به اینکه محبوس شدن هوا در واژن زنان با فعالیت جنسی بالا زیاد رخ می‌دهد و گاهی این مشکل نشانه‌ای از یک بیماری زمینه‌ای و جدی است، در این مقاله از مجله سلامت دکترساینا به بررسی علت خروج باد از واژن و روش‌های پیشگیری و درمان آن می‌پردازیم.

منظور از خروج باد از واژن چیست؟

خروج باد از واژن که به آن گاز واژن (Vaginal Gas)، نفخ واژن (Vaginal Flatulence) و کوفینگ (Queefing) نیز می‌گویند زمانی است که گاز از واژن دفع می‌شود. صدایی که در این شرایط می‌شنوید در واقع هوای به‌دام‌افتاده است که از واژن خارج می‌شود. این عملکرد غیرارادی بدن شما است و نمی‌توانید آن را کنترل کنید. این موضوع می‌تواند خجالت‌آور باشد اما بسیار رایج است. خروج باد از واژن معمولا عوارضی ندارد و بنا به دلایل مختلفی رخ می‌دهد که در ادامه بررسی خواهند شد. اما لازم است بدانید در برخی مواقع، خروج گاز از واژن که با علائم جدی‌تری همراه است می‌تواند نشانه‌ای از بیماری زمینه‌ای باشد.

خروج باد از واژن چه احساسی دارد؟

علامت اصلی خروج گاز واژن، شنیدن و احساس خروج هوا از واژن است که شبیه به صدای خروج باد از راست‌روده خواهد بود. حتی ممکن است چند ثانیه قبل از خروج گاز، آن را در واژن خود احساس کنید که محبوس شده است. برخلاف باد شکم، گاز واژن تنها چند ثانیه طول می‌کشد و هیچ بویی ندارد چون به سیستم گوارش شما مربوط نمی‌شود.

آیا گاز واژن می‌تواند باعث درد شود؟

گاز محبوس‌شده در واژن معمولا باعث درد نمی‌شود اما اگر همراه با خروج باد از واژن درد داشته باشید، می‌تواند نشانه‌ای از ابتلا به یک بیماری زمینه‌ای مانند فیستول واژن باشد. بنابراین اگر همراه با خروج باد در واژن خود احساس درد دارید یا یکی از علائم فیستول واژینال را تجربه می‌کنید، باید با پزشک متخصص زنان مشورت کنید.

فیستول واژن که نوعی حفره یا سوراخ در واژن است در ادامه بررسی خواهد شد. در این بخش به بررسی علائم فیستول می‌پردازیم تا در صورت مشاهده آن‌ها سریع‌تر به پزشک مراجعه کنید:

• نشت مدفوع به ادرار؛
• بوی نامطبوع ادرار؛
• بوی نامطبوع ترشحات واژن؛
• واژینیت یا عفونت مکرر مجاری ادراری؛
• بی‌اختیاری ادرار؛
• بی‌اختیاری مدفوع؛
• اسهال؛
• ناراحتی یا درد در اطراف واژن و راست‌روده؛
• رابطه جنسی دردناک؛
• حالت تهوع؛
• درد شکم.

علت خروج باد از واژن چیست؟

هوا به روش‌های مختلفی داخل کانال واژن حبس می‌شود. کانال واژن یا کانال زایمان ناحیه‌ای عضلانی است که در طول دوره قاعدگی در آن تامپون یا کاپ قاعدگی قرار می‌دهید. در این شرایط، هوای حبس‌شده جایی برای خروج ندارد و در نتیجه صدایی که می‌شنوید، صدای هوایی است که از واژن شما خارج شده است. عوامل متعددی باعث به‌دام‌افتادن هوا در داخل واژن می‌شوند. در ادامه برخی از رایج‌ترین علت خروج باد از واژن بررسی خواهد شد.

رابطه جنسی

داشتن رابطه جنسی یکی از اصلی‌ترین علت خروج باد از واژن است. هنگامی‌که رابطه جنسی دارید، هوا می‌تواند به داخل کانال واژن فشار وارد کند و در نهایت با اتمام رابطه جنسی، هوا از واژن آزاد خواهد شد. گاز واژن در برخی موارد خاص به‌ویژه زمانی‌که حین رابطه جنسی تغییر وضعیت داشته باشید بیشتر خواهد شد. به‌عبارت ساده‌تر حرکت آلت تناسلی مردانه به داخل و خارج از واژن گاهی می‌تواند باعث ورود هوا و به‌دام‌افتادن آن شود. زمانی‌که عضلات شما به‌دلیل ارگاسم منقبض می‌شوند یا وقتی آلت تناسلی خارج می‌شود، گاز آزاد می‌شود که با صدایی شبیه باد شکم همراه است.

در برخی موارد، رابطه جنسی می‌تواند باعث جمع شدن و حبس هوا در دیافراگم شود. در این شرایط ممکن است درد قفسه سینه یا درد در بالای شکم را تجربه کنید.

ورزش

برخی از انواع ورزش‌ها مانند یوگا و دویدن باعث گیرافتادن هوا داخل واژن خواهند شد چون حین این فعالیت‌های ورزشی، واژن کمی باز و کشیده می‌شود.

بارداری یا یائسگی

برخی از زنان در ماه‌های اول بارداری ممکن است خروج باد از واژن را تجربه کنند. این شرایط بنا‌ به دلایل متعددی رخ می‌دهد که به شرح زیر هستند:

• تغییرات هورمونی؛
• فشار روی واژن و لگن؛
• ضعف عضلات لگن؛
• ابتلا به عفونت باکتریایی.

یائسگی نیز می‌تواند باعث تجمع باد در واژن شود که علت اصلی آن نیز تغییرات هورمونی و افزایش فشار روی ناحیه لگن و واژن است.

محصولات بهداشتی بانوان

فشار دادن تامپون یا کاپ قاعدگی به داخل واژن نیز مانند رابطه جنسی ممکن است باعث ورود هوا به کانال واژن شود. بنابراین وقتی تامپون یا کاپ قاعدگی را بردارید، صدایی شبیه به خروج باد از واژن خود می‌شنوید.

اختلال عملکرد عضلات کف لگن

اختلال عملکرد عضلات کف لگن یا ضعیف شدن عضلات کف لگن می‌تواند علت خروج باد از واژن باشد. عواملی مانند یائسگی، زایمان و اختلال در عملکرد کف لگن احتمال نفخ واژن را افزایش می‌دهد زیرا عضلات کف لگن شما ضعیف شده‌اند.

فیستول واژن

فیستول واژن مجرایی غیرطبیعی و توخالی شبیه به سوراخی بین کانال واژن و اندام داخلی شکم یا لگن، اندام‌های ادراری یا گوارشی مانند مثانه و روده است. فیستول می‌تواند عاملی بالقوه برای آزاد شدن گاز واژن باشد اما نکته مهم اینکه هیچ‌گونه ارتباط مستقیمی با فعالیت جنسی ندارد. فیستول واژن انواع مختلفی دارد که بر اساس اینکه سوراخ یا پارگی در کجای واژن رخ داده و به کدام‌یک از اعضا متصل است متفاوت خواهد بود. درمان خروج باد از واژن به‌دلیل فیستول باید توسط پزشک متخصص زنان انجام شود.

فیستول واژینال اغلب به‌عنوان فیستول وزیکوواژینال شناخته می‌شود. سوراخ این نوع فیستول بین مثانه و واژن قرار دارد. در ادامه لیستی از انواع فیستول و محل ایجاد سوراخ یا پارگی در واژن آمده است.

فیستول اورتروواژینال

این فیستول بین واژن و حالب‌ها (لوله باریک اتصال مثانه به کلیه) ایجاد می‌شود که ادرار را از کلیه‌ها به مثانه منتقل می‌کنند.

فیستول وزیکوواژینال

فیستول وزیکوواژینال دستگاه مجاری ادراری را درگیر می‌کند و حفره در مجرایی که واژن و مثانه را به‌یکدیگر متصل می‌کند ایجاد خواهد شد.

فیستول رکتوواژینال

این فیستول بین واژن و راست‌روده (نزدیک به انتهای کولون) ایجاد می‌شود و ممکن است حین زایمان اتفاق بیفتد. البته ایجاد این نوع فیستول واژن می‌تواند به‌دلیل موارد زیر نیز باشد:

• جراحی لگن؛
• سرطان لگن؛
• پرتودرمانی‌های اطراف لگن برای درمان سرطان لگن؛
• بیماری کولون یا کولیت اولسراتیو (نوعی بیماری التهابی روده).

فیستول انتروواژینال

این نوع فیستول بین روده کوچک و واژن ایجاد می‌شود.

فیستول کولوواژینال

فیستول کولوواژینال بین کولون و واژن ایجاد شده و نوع نادری از فیستول است که اغلب به‌دلیل ابتلا به بیماری دیورتیکولار (ایجاد کیسه در امتداد دستگاه گوارش به‌ویژه روده بزرگ) ایجاد خواهد شد.

همان‌طور که می‌بینید، انواع فیستول واژن نتیجه تروما، جراحی یا سایر بیماری‌ها است. علائم این مشکل غیر از خروج باد از واژن می‌تواند شامل ترشح ادرار، ادرار بدبو و بی‌اختیاری مدفوع باشد.

معاینات واژن

احساس اضطراب در مراجعه به متخصص زنان و زایمان شاید یکی از دلایلی باشد که باعث ایجاد گاز واژن می‌شود. به‌صورت کلی، ورود هر وسیله خارجی مانند انگشتان دست پزشک متخصص یا اسپکولوم (ابزار پزشکی برای گشاد کردن واژن و معاینه آن) ممکن است باعث حرکت هوا به داخل واژن و در نهایت خروج باد از واژن شود.

علت خروج باد از واژن در دختر باکره چیست؟

خروج باد از واژن دختر باکره طبیعی است و می‌تواند به‌دلیل انجام برخی ورزش‌ها و تمرینات بدنی مانند تمرینات کششی باشد. لازم است بدانید که خروج گاز از واژن دختر باکره در دوران پریود امری طبیعی است و جای نگرانی نخواهد بود. این اتفاق معمولا با تغییرات هورمونی در دوره پریود رخ می‌دهد.

انجام تمرینات کگل می‌تواند به رفع این مشکل در دختران کمک کند اما اگر خروج گاز از واژن با سوزش واژن، ترشحات رنگی و بدبو و تکرر ادرار همراه باشد باید هر چه سریع‌تر به پزشک متخصص زنان مراجعه کنید.

عوارض خروج باد از واژن چیست؟

خروج گاز از واژن امری طبیعی است و معمولا با خطری برای سلامتی زنان همراه نخواهد بود اما در برخی موارد نادر، اگر خروج باد با علائم دیگری همراه باشد (که در بخش بعدی بررسی می‌شود)، باید به پزشک متخصص مراجعه کنید چون در برخی موارد، خروج باد از واژن نشانه‌ای از ابتلا به فیستول واژن است که باید سریع برای درمان آن اقدام شود.

چه زمانی از پزشک کمک بگیریم؟

خروج گاز از واژن حین رابطه جنسی و ورزش طبیعی است و جای نگرانی نخواهد بود اما اگر به‌صورت منظم، گاز از واژن شما دفع می‌شود و رابطه جنسی نداشته باشید، باید با پزشک متخصص زنان مراجعه کنید. پزشک برخی معاینات لگنی را انجام می‌دهد و به‌دنبال علائم فیستول واژن و موارد مشابه می‌گردد. اگر بیماری زمینه‌ای یا فیستول واژن باعث نفخ واژن شده باشد، پزشک درمان را شروع خواهد کرد.

اگر همراه با خروج گاز از واژن یکی از علائم زیر را دارید، باید به پزشک متخصص زنان مراجعه کنید:

• درد حین رابطه جنسی شامل درد در واژن، فرج یا پرینه (فضای بین واژن و مقعد)؛
• بوی بد واژن؛
• درد، سوزش و خارش واژن؛
• زخم و تورم در واژن؛
• نشت چرک یا مدفوع از واژن؛
• جراحی‌های زنان شامل جراحی لگن و شکم؛
• نشت ادرار یا افزایش ترشحات واژن؛
• مشاهده خون؛
• التهاب یا تورم بافت‌های واژن؛
• زایمان به‌ویژه زایمان اخیر یا زایمان پیچیده؛
• عفونت‌های مکرر دستگاه ادراری.

به‌صورت کلی می‌توان گفت که اگر گاز واژن در طول روز ایجاد شده و ارتباطی به فعالیت جنسی و ورزش نداشته باشد، باید به پزشک متخصص زنان مراجعه کنید و یا از خدمات ویزیت آنلاین دکتر ساینا استفاده کنید.

راه‌های درمان خروج باد از واژن چیست؟

نفخ واژینال یا همان خروج باد از واژن طبیعی است و در بیشتر موارد نیازی به درمان ندارد چون معمولا به‌دلیل فعالیت جنسی و ورزش رخ می‌دهد. خودداری از این فعالیت‌ها یا کاهش آن‌ها می‌تواند به درمان خروج باد از واژن کمک کند.

از آنجایی‌که ضعف عضلات لگن یکی از دلایل شایع خروج گاز واژن است، انجام تمرینات قدرتی می‌تواند به تقویت و سفت‌ کردن عضلات لگن کمک کرده و تعداد دفعات خروج گاز را کاهش دهد. از جمله بهترین تمرینات برای تقویت این عضلات، ورزش کگل است. در این ورزش، ماهیچه‌هایی که برای توقف ادرار استفاده می‌شوند منقبض خواهند شد.

لیست روش‌های درمان خروج باد از واژن

• انجام روزانه ورزش یوگا برای جلوگیری از به‌دام‌افتادن هوا داخل کانال واژن؛
• انجام تمرینات کگل برای تقویت عضلات کف لگن؛
• استفاده از پد بهداشتی به‌جای تامپون و کاپ قاعدگی؛
• فیزیوتراپی برای تقویت عضلات کف لگن؛
• استفاده از پساری واژن (Vaginal Pessary) برای حمایت از اندام‌های لگنی زنان.

در ادامه برخی از روش‌های درمانی پُرخطر نیز ارائه می‌شود که تنها در صورت تشخیص پزشک متخصص باید انجام شوند.

• قطع دهانه رحم؛
• هیسترکتومی واژینال (عمل برداشتن رحم بدون برش روی شکم)؛
• کولپوپرینورافی قدامی و خلفی (عمل کم‌تهاجمی بازسازی و تقویت دیواره واژن بعد از فتق مثانه‌ای، افتادگی اندام لگن و رکتوسل)؛
• واژینوپلاستی (عمل بهبود استحکام واژن با رفع ناهنجاری‌ها و پارگی دستگاه تناسلی زنان)؛
• پرینورافی (عمل تقویت دیواره‌های واژن برای جلوگیری از خروج باد).

چگونه می‌توان از خروج باد از واژن پیشگیری کرد؟

برای پیشگیری یا جلوگیری از خروج باد از واژن راه‌حل‌های زیادی وجود ندارد. این گاز معمولا نشانه‌ای از شرایط مختلف مانند فعالیت جنسی است اما اگر گاز واژن به‌دلیل فیستول باشد، می‌توانید با راهنمایی پزشک متخصص زنان برای جراحی اقدام کنید.

اگر از تامپون و کاپ قاعدگی استفاده می‌کنید و خروج گاز از واژن دارید، بهتر است پدهای بهداشتی را جایگزین این محصولات کنید. از طرفی برای تقویت عضلات لگن نیز می‌توانید ورزش کگل را انجام دهید. با تقویت ماهیچه‌های کف لگن، احتمال خروج باد از واژن نیز کاهش پیدا می‌کند. این روش می‌تواند بهترین راهکار برای پیشگیری از خروج گاز از واژن باشد.

سؤالات متداول