علت عقب افتادن پریود | ترشحات سفید و مدت تأخیر طبیعی

عقب افتادن پریود یکی از نگرانی‌های بزرگ زنان در سنین باروری است، چون آن را اولین نشانه بارداری می‌دانند. اما نکته مهم اینجاست که عقب افتادن قاعدگی تنها به‌دلیل بارداری رخ نمی‌دهد؛ بسیاری عوامل دیگر در این موضوع نقش دارند که یکی از شایع‌ترین آن‌ها استرس جسمی و روحی است؛ بنابراین زمانی که پریود شما عقب می‌افتد به‌جای نگرانی باید به‌دنبال علت آن باشید. شاید تأخیر در پریود نشانه‌ ابتلا به بیماری باشد و شما بتوانید با درمان به‌موقع از شدت‌گرفتن آن جلوگیری کنید. پس به‌جای اینکه با هر بار عقب افتادن پریود ترس تمام وجودتان را بگیرد، بهتر است با دلایل آن آشنا شوید تا زودتر درمان را شروع کنید. در این مقاله از مجله سلامت دکترساینا، علل تأخیر در پریود را بررسی و روش‌های متداول درمان آن را ارائه می‌کنیم.

عقب افتادن پریود تا چند روز طبیعی است؟

خیلی‌ها می‌خواهند بدانند عقب افتادن پریود تا چند روز طبیعی است. لازم است بدانید که تأخیرهای جزئی در پریود معمولا نشانه مشکل یا بیماری نیست. برخی از زنان قادر به پیش‌بینی دقیق شروع قاعدگی خود در روز مشخص هستند، اما برخی دیگر سیکل‌های چندان منظمی ندارند. اگر هیچ بیماری‌ مشخصی ندارید که روی چرخه قاعدگی تأثیر بگذارد، بسته به چرخه معمول، قاعدگی باید ظرف مدت ۲۴ تا ۳۸ روز از آخرین قاعدگی شما شروع شود. در نتیجه اگر ۷ روز از سررسید شروع قاعدگی گذشته باشد، عقب افتادن پریود در نظر گرفته می‌شود.

علت عقب افتادن پریود چیست؟

عقب افتادن پریود ممکن است به‌دلایل مختلفی رخ دهد که شامل ابتلا به بیماری، استرس یا حتی رژیم لاغری سنگین باشد. بنابراین سؤال برخی از زنان این است که آیا رژیم لاغری باعث عقب افتادن پریود میشه یا این نشانه‌ای از بیماری و… است. در ادامه تمامی دلایل تأخیر در پریود بررسی خواهند شد.

۱. استرس

استرس فیزیکی (خستگی ناشی از انجام بیش از حد فعالیت‌های بدنی) یا عاطفی می‌تواند تعادل هورمون‌های بدن را به هم بریزد یا تولید آن‌ها را مختل کند. بنابراین ممکن است تولید هورمون‌های آزادکننده گنادوتروپین (GnRH) قطع شود. این هورمون مسئول تنظیم تخمک‌گذاری و چرخه قاعدگی است. باید بدانید به‌طورکلی، استرس روزمره روی قاعدگی شما تأثیر نمی‌گذارد اما استرس شدید از دلایل عقب افتادن پریود میتواند باشد.

چرخه منظم پریود ممکن است بعد از اتمام موقعیت استرس‌زا یا زمانی‌که شروع به مدیریت استرس می‌کنید به حالت طبیعی بازگردد. ورزش‌ منظم و تمرینات تنفسی می‌تواند به آرامش شما و مدیریت استرس کمک کند.  

۲. کاهش وزن شدید

کاهش بیش‌ از حد یا ناگهانی وزن می‌تواند یکی از دلایل عقب افتادن پریود یا متوقف شدن آن باشد. بدنی با وزن پایین دارای چربی ناکافی است و مواد مغذی لازم را ندارد. این شرایط مانع از تولید هورمون‌ها به‌طور طبیعی خواهد شد؛ بنابراین روی چرخه قاعدگی تأثیر می‌گذارد. شاید با افزایش وزن بتوان به تنظیم چرخه قاعدگی کمک کرد.

لازم است بدانید که اختلالات خوردن مانند بی‌اشتهایی می‌تواند منجر به عدم تعادل هورمونی و پریودهای نامنظم یا ازدست‌رفتن پریود شود. از طرفی بدن ممکن است این وضعیت را وضعیتی استرس‌زا تلقی کند که این موضوع می‌تواند تأثیر منفی بیشتری روی قاعدگی داشته باشد و باعث عقب افتادن پریود یا توقف آن شود.

۳. جلوگیری از بارداری

روش‌های کنترل بارداری هورمونی ممکن است باعث نامنظم شدن یا قطع پریودی شود. در این روش، هورمون‌های مصنوعی وارد بدن زنان می‌شوند و بر تعادل هورمونی و چرخه قاعدگی تأثیر می‌گذارند. زمانی‌که مصرف نوع جدیدی از قرص‌های ضدبارداری را شروع یا متوقف کنید، بدن شما شروع به تطبیق با تغییرات هورمونی خواهد کرد. در نتیجه، در این چرخه قاعدگی جدید، حفظ و ریزش دیواره رحم توسط هورمون‌های مصنوعی کنترل خواهد شد.

نکته مهم اینکه برخی از روش‌های جلوگیری از بارداری مانند قرص پروژسترون، داروهای تزریقی و دستگاه هورمونی داخل‌رحمی (IUS) می‌توانند باعث توقف پریود شوند اما زمانی که استفاده از این روش‌ها را متوقف کنید، دوره‌های قاعدگی به حالت عادی برمی‌گردند.

۴. بیماری‌های مزمن

برخی از بیماری‌های مزمن روی چرخه قاعدگی تأثیر می‌گذارند و باعث عقب افتادن پریود می‌شوند. به‌عنوان‌مثال، بیماری سلیاک می‌تواند به‌طور قابل‌توجهی روی سلامت دستگاه تناسلی زنان تأثیر بگذارد. این بیماری باعث مشکلات زیر در زنان خواهد شد:

• آمنوره (فقدان قاعدگی)؛
• بی‌نظمی قاعدگی؛
• ناباروری.

علاوه‌براین، زنان مبتلا به دیابت نوع ۱ بیشتر در معرض خطر پریودهای نامنظم و عقب افتادن پریود قرار دارند. نکته مهم اینکه حتی اگر بیماری‌های مزمن مانند سلیاک و دیابت نوع ۱ بر قاعدگی تأثیر نگذارند، قطعا داروهایی که برای درمان آن‌ها تجویز می‌شود باعث بی‌نظمی پریود خواهند شد.

از جمله دیگر بیماری‌های مزمنی که باعث پریودهای نامنظم و عقب‌ افتادن پریود می‌شوند می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• بیماری‌های غدد فوق کلیوی؛
• کیست تخمدان؛
• اختلال عملکرد کبد؛
• تومورهای هیپوفیز.

۵. نارسایی اولیه تخمدان

نارسایی اولیه تخمدان (POI) زمانی اتفاق می‌افتد که تخمدان‌ها قبل از ۴۰سالگی به‌صورت طبیعی کار نکنند. برخی از زنان مبتلا به نارسایی اولیه تخمدان ممکن است قبل از ۴۰سالگی پریودهای نامنظم داشته و قدرت باروری آن‌ها نیز کاهش پیدا کند. ممکن است این وضعیت از دوران نوجوانی آن‌ها نیز شروع شود. برخلاف یائسگی زودرس، زنان مبتلا به POI می‌توانند هنوز دوره‌های پریودی گاه‌به‌گاه را داشته و حتی باردار شوند.

۶. تنبلی تخمدان یا سندرم تخمدان پلی‌ کیستیک

سؤال بسیاری از زنان این است که آیا تنبلی تخمدان باعث عقب افتادن پریودی میشود؟ باید بدانید که زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) تعادل هورمونی ندارند و همین موضوع باعث پریودهای نامنظم و عقب افتادن پریود می‌شود. PCOS باعث ایجاد کیست‌های کوچک متعددی در تخمدان‌ها خواهد شد؛ در نتیجه فولیکول‌ها نمی‌توانند به اندازه‌ای رشد کنند که باعث تخمک‌گذاری شوند؛ بنابراین عدم تعادل در سطوح استروژن، پروژسترون، هورمون لوتئینه‌کننده (LH) و هورمون‌های محرک فولیکول (FSH) باعث تأخیر در چرخه قاعدگی و عقب افتادن قاعدگی می‌شوند.

برای درمان این بیماری، پزشک متخصص زنان معمولا داروهای ضدبارداری خوراکی و متفورمین تجویز خواهد کرد. علاوه‌براین، زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک برای درمان باید رژیم غذایی متعادلی داشته باشند، به‌صورت منظم ورزش کنند و به‌طور منظم غربالگری های سلامتی انجام دهند.

۷. مشکلات تیروئیدی

بیماری تیروئید شامل پُرکاری تیروئید (هورمون تیروئید بیش از حد) و کم‌کاری تیروئید (هورمون تیروئید بسیار کم) می‌شود. این هورمون‌ها در تنظیم چرخه قاعدگی نقش بسیار مهمی دارند. در صورت نامتعادل بودن سطح هورمون تیروئید، ممکن است قاعدگی نامنظم یا متوقف شود. بنابراین مشکلات تیروئید یکی از عوامل و دلایل عقب افتادن پریود در زنان است. پزشک متخصص ابتدا برای تشخیص این بیماری، آزمایش و پس از مشخص شدن پُرکاری یا کم‌کاری تیروئید، داروی مناسب تجویز می‌کند.

۸. پیش‌یائسگی

پیش‌یائسگی مرحله‌ای بعد از ۴۰سالگی است که در آن مرحله گذار به یائسگی شروع می‌شود. در این زمان ممکن است دوره‌های پریود نامنظم شوند و حتی کاهش پیدا کنند. دوره پیش از یائسگی معمولا ۳ تا ۴ سال طول می‌کشد. برخی از زنان ممکن است به‌صورت ناگهانی پریود نشوند و برخی دیگر ممکن است تا سال‌ها پریودهای نامنظم داشته باشند.

۹. یائسگی

یائسگی در سنی رخ می‌دهد که بدن شما دیگر تخمک‌گذاری نمی‌کند و پریود نمی‌شوید. میانگین سن یائسگی زنان حدود ۵۱سالگی است اما یائسگی زودرس در زنانی با سن کمتر از ۴۰ و معمولا بین ۴۰ تا ۴۵سالگی رخ می‌دهد. یائسگی زودرس معمولا به‌طور طبیعی یا براثر جراحی برداشتن رحم و روش‌های درمان سرطان با شیمی‌درمانی نیز رخ می‌دهد.

۱۰. جراحی

بعد از برخی عمل‌های جراحی، الگوی قاعدگی شما به هم می‌خورد. این موضوع کاملا طبیعی است و جای نگرانی نخواهد بود. اگر بعد از عمل جراحی چند روزی را در حال استراحت باشید، وزن شما تغییراتی خواهد داشت و ممکن است چربی بیشتری در ناحیه شکم تجمع پیدا کند. این امر باعث تولید بیشتر هورمون استروژن شده که نتیجه آن عقب افتادن پریود و فاصله افتادن بین چرخه‌های قاعدگی است.

علت عقب افتادن پریود و ترشحات سفید چیست؟

هم‌زمانی عقب افتادن پریود، ترشحات سفید و درد زیر شکم می‌تواند از نشانه‌های بارداری باشد اما بروز این دسته از علائم همیشه به‌معنای بارداری نخواهد بود. رنگ ترشحات واژن و بافت آن‌ها در طول چرخه قاعدگی تغییرات زیادی دارد. بنابراین چند روز قبل از شروع پریود، ممکن است زنان ترشحات واژن کدر یا سفیدرنگ داشته باشند.

در این شرایط، ترشحات سفید واژن، درد شکمی و گرفتگی عضلات با عقب افتادن پریود رخ خواهد داد. اگر وجود این ترشحات سفید اتفاقی جدید است و جزئی از علائم همیشگی چرخه قاعدگی شما نیست، ممکن است به‌دلیل عفونت‌های قارچی یا باکتریایی باشد. این عفونت‌ها معمولا با سوزش ادرار، درد حین رابطه جنسی و خارش واژن همراه هستند. بنابراین لازم است سریعا به پزشک متخصص زنان مراجعه کنید.

آیا علت عقب افتادن پریودم بارداری است؟

هر زن فعالی از نظر جنسی با عقب افتادن پریود باید احتمال بارداری را در نظر بگیرد. بارداری در واقع اولین فرضیه برای زنانی است که حتی حین رابطه جنسی از کاندوم و قرص‌های ضدبارداری استفاده می‌کنند. بنابراین قطع قاعدگی اولین علامت بارداری خواهد بود. با این حال، حدود یک‌سوم از زنان باردار در طول سه‌ماهه اول، لکه‌بینی خفیف را تجربه می‌کنند و بسیاری از زنان ممکن است تصور کنند که پریود آن‌ها طبق معمول شروع می‌شود.

بنابراین اگر پریود شما چند روز تأخیر داشته باشد و بعد از آن نوعی خون‌ریزی واژینال متفاوت از دوره‌های قاعدگی قبلی داشته باشید، به احتمال زیاد باردار هستید. البته عقب افتادن پریود به‌دلیل بارداری علائم دیگری نیز دارد و تشخیص بارداری ارتباط مستقیمی با تعداد روزهای تأخیر در قاعدگی ندارد؛ پس بهتر است از بیبی‌چک استفاده کنید. اگر نتیجه تست بارداری شما منفی بود، تأخیر در پریود به‌دلیل یکی از عواملی رخ داده است که در بالا بررسی شده‌اند.

چه داروهایی باعث عقب افتادن پریود می‌شوند؟

برخی از داروها ممکن است باعث عقب افتادن پریود شوند. به عنوان مثال بسیاری از زنان می‌خواهند بدانند آیا قرص لاغری باعث عقب افتادن پریود میشه؟ در ادامه مجموعه‌ای از داروهایی معرفی می‌شوند که یکی از دلایل عقب افتادن پریود هستند.

• داروهای تیروئید؛
• داروهای هورمونی؛
• داروهای تنظیم فشار خون؛
• داروهای شیمی‌درمانی؛
• داروهای ضدالتهابی استروئیدی.

پزشک چگونه علت عقب افتادن پریود را تشخیص می‌دهد؟

در اولین مرحله باید تاریخ شروع پریودهای خود را ثبت کنید تا الگوی آن مشخص شود. از طرفی باید در طول چرخه قاعدگی و دوره پریود علائمی مانند سطح گرگرفتگی، خون‌ریزی بین قاعدگی و حتی وجود لخته‌های بزرگ را نیز یادداشت کنید. این موارد به پزشک کمک می‌کند تا تشخیص درست‌تری داشته باشد. در ادامه، برای تشخیص دلایل عقب افتادن پریود و قاعدگی نامنظم، پزشک علاوه‌بر معاینه فیزیکی لگن، آزمایش‌های زیر را نیز تجویز خواهد کرد:

• سونوگرافی لگن: سونوگرافی لگن می‌تواند خون‌ریزی نامنظم ناشی از ابتلا به فیبروم رحم، پولیپ و کیست تخمدان را تشخیص دهد.
• بیوپسی آندومتر: پزشک متخصص در این روش نمونه‌ای از بافت پوشش داخلی رحم را برمی‌دارد. بیوپسی آندومتر به تشخیص اندومتریوز، عدم تعادل هورمونی یا بررسی سلول‌های سرطانی کمک می‌کند.
• هیستروسکوپی: در این روش، پزشک متخصص زنان داخل رحم را برای تشخیص علت خاصی از خون‌ریزی غیرطبیعی بررسی خواهد کرد.

چه زمانی از پزشک کمک بگیریم؟

بسیاری از زنان می‌خواهند بدانند که در صورت عقب افتادن پریود و ترشحات سفید چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنند. اگر با قاعدگی نامنظم هر یک از علائم زیر را تجربه می‌کنید، باید از پزشک متخصص زنان کمک بگیرید.

• درد شدید (گرفتگی) در طول قاعدگی یا بین‌قاعدگی؛
• خون‌ریزی شدید و غیرمعمول (خیس شدن پد بهداشتی یا تامپون هر ساعت یا ۲ تا ۳ ساعت یک بار)؛
• عبور لخته‌های بزرگ؛
• ترشحات بدبو از واژن؛
• دوره‌های طولانی‌تر از ۷ روز؛
• خون‌ریزی واژینال یا لکه‌بینی بین دوره‌های قاعدگی یا بعد از یائسگی؛
• حالت تهوع و استفراغ در طول دوره قاعدگی؛
• علائم سندرم شوک سمی (TSS) مانند تب، اسهال، استفراغ، سرگیجه یا غش.

درمان عقب افتادن پریود چیست؟

دو دسته درمان برای عقب افتادن پریود وجود دارد که به شرح زیر هستند:

۱. درمان دارویی

داروها اغلب اولین روش درمان عقب افتادن پریود هستند اما این داروها حتما باید توسط پزشک متخصص زنان و پس از بررسی دلایل تأخیر در قاعدگی تجویز شوند:

• داروهای کنترل بارداری هورمونی؛
• برخی آنتی‌بیوتیک‌ها؛
• داروهای آزادکننده گنادوتروپین.

۲. درمان خانگی

برخی از درمان‌های خانگی برای عقب افتادن پریود مؤثر هستند اما ممکن است ریشه علمی نداشته باشند؛ بنابراین بهتر است با مشورت پزشک از این روش‌های درمانی استفاده کنید:

• دمنوش زنجبیل؛
• دمنوش زعفران؛
• دمنوش دارچین؛
• دمنوش رازیانه؛
• آب انار؛
• آب انبه.

عوارض عقب‌افتادن پریود چیست؟

باتوجه‌به اینکه علت عقب افتادن پریود چیست، این شرایط می‌تواند عوارض متفاوتی در زنان ایجاد کند. بسیاری از زنان علائم زیر را تجربه می‌کنند:

• گرفتگی خفیف رحم؛
• درد و حساس شدن سینه‌ها؛
• حالت تهوع و استفراغ؛
• یبوست؛
• بواسیر؛
• خستگی و نوسانات خلقی؛
• درد یا گرفتگی شدید عضلات؛
• خون‌ریزی یا لکه‌بینی بین قاعدگی؛
• خون‌ریزی یا لکه‌بینی بعد از رابطه جنسی؛
• وجود لخته خون؛
• تغییر در متابولیسم بدن.

عقب‌افتادن پریود و بزرگ شدن شکم

یکی از مشکلات عقب افتادن پریود در برخی از زنان، بزرگ شدن شکم است. ورم و نفخ شکم معمولا یک هفته قبل از شروع قاعدگی بروز می‌کند. در دوره نزدیک شدن پریود، بدن آب را در خود محبوس می‌کند و این موضوع باعث تورم شکم خواهد شد. البته بزرگ شدن شکم ممکن است به دلایل دیگری مانند حاملگی خارج‌ازرحمی، سندرم روده تحریک‌پذیر یا مسمومیت غذایی نیز رخ دهد.

سؤالات متداول