بهترین آنتی‌بیوتیک و قرص برای درمان عفونت ریه و سرفه‌های خلط‌دار
عفونت ریه یا پنومونی یکی از بیماری‌های شایع تنفسی است که هم کودکان و هم بزرگ‌سالان ممکن است به آن مبتلا شوند. این بیماری معمولا منشأ باکتریایی یا ویروسی دارد و بیشتر اوقات با سرفه‌های خلط‌دار، تب و لرز، تنگی نفس و احساس سنگینی در قفسه سینه همراه است. بسیاری از افرادی که چنین علائمی دارند اغلب می‌خواهند بدانند که بهترین آنتی‌بیوتیک برای درمان عفونت ریه چیست. پاسخ به این پرسش، قبل از هر چیز به عامل ایجاد عفونت بستگی دارد. در این مقاله، درباره بهترین آنتی‌بیوتیک‌ها برای عفونت ریه در بزرگ‌سالان و کودکان صحبت می‌کنیم.
هشدار
یادآوری مهم: لطفا از مصرف خودسرانه آنتی‌بیوتیک‌ها خودداری کنید. اگر عفونت ریه شما به‌خاطر باکتری نباشد، آنتی‌بیوتیک کمکی به درمان آن نخواهد کرد. پزشک بهتر از هرکسی می‌تواند تشخیص دهد که چه دارویی باید مصرف کنید.
قوی‌ترین آنتی‌بیوتیک‌ها برای درمان عفونت ریه کدام‌اند؟
آنتی‌بیوتیک‌ها برای درمان عفونت‌های باکتریایی ریه طراحی شده‌اند. انواع متعددی از آنتی‌بیوتیک‌ها وجود دارد که هر دسته، مکانیزم عملکرد خاصی برای ازبین‌بردن باکتری‌ها دارند. پزشکان هنگام انتخاب آنتی‌بیوتیک برای درمان عفونت ریه، به‌جای تمرکز بر قوی‌ترین گزینه، به میزان اثربخشی آن دربرابر نوع باکتری عامل عفونت و شدت علائم شما توجه می‌کنند تا بهترین نتیجه درمانی حاصل شود.
به‌طور کلی، قوی‌ترین آنتی‌بیوتیک‌ها برای ریه که باعث بهبودی سریع‌تر بیمار می‌شوند، شامل موارد زیر هستند:
۱. آموکسی‌سیلین (Amoxicillin)
آموکسی‌سیلین یکی از آنتی‌بیوتیک‌های دسته پنی‌سیلین است و معمولا اولین گزینه پزشکان برای درمان عفونت باکتریایی ریه به شمار می‌رود. اغلب این دارو را برای بزرگ‌سالان یا کودکانی تجویز می‌کنند که به خانواده پنی‌سیلین‌ها حساسیت ندارند.
آموکسی‌سیلین می‌تواند باکتری‌هایی مثل استرپتوکوک پنومونی، استافیلوکوک اورئوس و هموفیلوس آنفلوانزا را از بین ببرد.
این دارو به شکل‌های مختلفی ازجمله قرص، کپسول یا سوسپانسیون خوراکی موجود است.
دوز معمول برای بزرگ‌سالان: ۵۰۰میلی‌گرم سه بار در روز (هر ۸ ساعت) و به‌مدت ۵ تا ۷ روز.
۲. آزیترومایسین (Azithromycin)
آزیترومایسین یکی از آنتی‌بیوتیک‌های دسته ماکرولید (Macrolide) است که با بسیاری از باکتری‌های ایجادکننده عفونت ریه ازجمله لژیونلا پنوموفیلا و مایکوپلاسما پنومونی مبارزه میکند. این دارو هم به‌شکل خوراکی (قرص و سوسپانسیون) و هم به‌صورت تزریقی (داخل وریدی) وجود دارد.
دوز معمول برای بزرگ‌سالان: اگر به‌صورت تزریقی باشد، ۵۰۰میلی‌گرم و یک بار در روز کافی است. در این صورت طول درمان با آن ۳ روز خواهد بود. اگر به‌صورت خوراکی باشد، ۵۰۰میلی‌گرم در روز اول و سپس ۲۵۰میلی‌گرم برای ۴ روز بعد (جمعا ۵ روز) کافی است.
۳. کلاریترومایسین (Clarithromycin)
کلاریترومایسین یکی دیگر از آنتی‌بیوتیک‌های خانواده ماکرولید است که مانند آزیترومایسین باکتری‌های مایکوپلاسما و لژیونلا را از بین می‌برد. این دارو برای سرفه‌های خلط‌دار ناشی از برونشیت باکتریایی مفید است. معمولا به‌صورت خوراکی و در اشکال قرص یا سوسپانسیون وجود دارد.
دوز معمول برای بزرگ‌سالان: ۲۵۰میلی‌گرم دوبار در روز یا ۵۰۰میلی‌گرم یک‌بار در روز. بسته به نظر پزشک ممکن است لازم باشد ۵ تا ۱۰ روز درمان را ادامه دهید.
۴. لووفلوکساسین (Levofloxacin)
لووفلوکساسین ازجمله آنتی‌بیوتیک‌های خانواده فلوروکینولون است که برای درمان عفونت ریه ناشی از چندین باکتری ازجمله باکتری‌های استرپتوکوک پنومونیِ مقاوم به پنی‌سیلین تجویز می‌شود. این دارو به‌صورت قرص روکش‌دار خوراکی و با نام‌های تجاری تاوانکس، تافکس و ولاتریکس در دسترس است.
دوز معمول برای بزرگ‌سالان: ۵۰۰میلی‌گرم به‌صورت تک‌دوز در روز. بسته به نظر پزشک باید به‌مدت ۷ تا ۱۴ روز باید درمان را ادامه دهید.
۵. داکسی سایکلین (Doxycycline)
داکسی سایکلین یکی دیگر از انواع چرک خشک‌کن ریه است که به خانواده تتراسایکلین‌ها تعلق دارد. این آنتی‌بیوتیک از متابولیسم باکتری‌های عامل عفونت ریه جلوگیری میکند تا پخش نشوند. معمولا برای افرادی تجویز می‌شود که به پنی‌سیلین‌ها یا ماکرولیدها حساسیت دارند. داکسی سایکلین به‌صورت قرص موجود است.
دوز معمول برای بزرگ‌سالان: طبق دستور پزشک ۱۰۰میلی‌گرم دوبار در روز یا ۲۰۰میلی‌گرم یک‌بار در روز کافی است.
۶. سفتریاکسون (Ceftriaxone)
سفتریاکسون سدیم یکی از قوی‌ترین آنتی‌بیوتیک‌های خانواده سفالوسپورین است و معمولا در بیمارستان به‌صورت داخل وریدی تزریق می‌شود.
دوز معمول برای بزرگ‌سالان و کودکان بالای ۱۲ سال: ۱ تا ۲ گرم سفتریاکسون به‌صورت تک‌دوز (هر ۲۴ساعت یک‌بار) تزریق می‌شود. بااین‌حال، ممکن است گاهی پزشک لازم بداند دوز این دارو به‌صورت تقسیم‌شده و دوبار در روز تزریق شود. مانند همه داروهای دیگر، تعیین طول درمان با سفتریاکسون هم برعهده پزشک است.
۷. وانکومایسین (Vancomycin)
وانکومایسین یکی از آنتی‌بیوتیک‌های تزریقی برای درمان عفونت شدید ریه است و باکتری‌های گرم مثبت ایجادکننده عفونت ریه، ازجمله استافیلوکوک اورئوس مقاوم به داروهایی مثل متی‌سیلین را از بین می‌برد. وانکومایسین باید به‌صورت داخل وریدی در بیمارستان تزریق شود.
توضیح: متی‌سیلین یکی از آنتی‌بیوتیک‌های خانواده پنی‌سیلین (زیرمجموعه بتالاکتام‌ها) است.
دوز معمول برای بزرگ‌سالان: ۲ گرم در روز که به چهار دوز ۵۰۰میلی‌گرمی (هر ۶ساعت یک‌بار) یا دو دوز ۱ گرمی (هر ۱۲ساعت یک‌بار) تقسیم می‌شود. مدت‌زمان مصرف آن به شدت عفونت بستگی دارد و پزشک باید آن را تعیین کند.
۸. مروپنم (Meropenem)
مروپنم یکی از آنتی‌بیوتیک‌های خانواده کارباپنم (زیرمجموعه بتالاکتام‌ها) است که از مهم‌ترین و قوی‌ترین داروهای آنتی‌بیوتیک به شمار می‌روند. پزشکان این دسته داروها را برای درمان عفونت بسیار شدید و خطرناک ریه تجویز می‌کنند.
مروپنم قادر است باکتری‌های گرم مثبت یا گرم منفی ازجمله استافیلوکوک اورئوس را که به داروهای دیگر مقاومت نشان داده است از بین ببرد. این دارو باید در بیمارستان و به‌صورت داخل وریدی تزریق شود.
دوز معمول برای بزرگ‌سالان: تا ۲ گرم هر ۸ساعت یک‌بار تزریق می‌شود.
جدول آنتی‌بیوتیک‌های رایج برای درمان عفونت ریه در بزرگ‌سالان، بزرگ‌سالان بستری و کودکان
در این جدول همه آنتی‌بیوتیک‌های رایج برای درمان عفونت ریه در بزرگ‌سالان، بزرگ‌سالان بستری و کودکان را مرتب کرده‌ایم:
برای بزرگ‌سالان عادی
| نام آنتی‌بیوتیک | توضیحات |
| آموکسی‌سیلین | برای افراد غیربستری مبتلا به عفونت ریه خفیف تا متوسط |
| آموکسی‌کلاو | ترکیبی از آموکسی‌سیلین و پتاسیم کلاولانات. برای درمان عفونت ریه در افرادی که سیگار می‌کشند، بیماری‌های دیگری هم دارند یا در ۳ ماه گذشته به هر دلیلی از آنتی‌بیوتیک استفاده کرده‌اند |
| کو-آموکسی‌کلاو یا آگمنتین | داروی ترکیبی حاوی آموکسی‌سیلین و کلاولانیک اسید. برای درمان عفونت ریه در افرادی که سیگار می‌کشند یا بیماری‌های دیگری هم دارند |
| داکسی سایکلین | ترکیبی از آگمنتین و ویبرامایسین. برای درمان عفونت ریه در افرادی که سیگار می‌کشند یا بیماری‌های دیگری دارند. گاهی همراه با آموکسی‌سیلین برای بزرگ‌سالان سالم زیر ۶۵ سال که فقط عفونت ریه دارند تجویز می‌شود |
| آزترئونام (با نام تجاری آزاکتام یا کایستون) | برای بزرگ‌سالانی تجویز می‌شود که نمی‌توانند پنی‌سیلین مصرف کنند |
| سفالوسپورین‌ها | سفالوسپورین‌های نسل سوم، چهارم یا پنجم برای بزرگ‌سالانی تجویز می‌شود که نمی‌توانند پنی‌سیلین مصرف کنند |
| کلیندامایسین | برای درمان عفونت ریه ناشی از آسپیراسیون تجویز می‌شود |
| فلوروکینولون‌ها | برای بزرگ‌سالانی تجویز می‌شود که نمی‌توانند کو-آموکسی‌کلاو مصرف کنند |
| وانکومایسین | برای بزرگ‌سالانی تجویز می‌شود که نمی‌توانند پنی‌سیلین مصرف کنند |
| اوماداسایکلین | برای بزرگ‌سالانی تجویز می‌شود که نمی‌توانند آگمنتین مصرف کنند یا عفونتشان نسبت به تتراسایکلین مقاوم شده است |
| تری متوپریم سولفامتوکسازول | داروی ترکیبی که برای انواع خاصی از عفونت ریه و افراد مبتلا به HIV تجویز می‌شود |
| لفامولین | برای بزرگ‌سالانی که نمی‌توانند آگمنتین مصرف کنند تجویز می‌شود |
| آزیترومایسین | برای بزرگ‌سالان سالم زیر ۶۵ سال، اغلب در ترکیب با آموکسی‌سیلین تجویز می‌شود |
برای بزرگ‌سالان بستری
گاهی اوقات عفونت ریه افراد به‌حدی شدید است یا حالت مزمن پیدا کرده است که چاره‌ای جز بستری‌کردن آنها نیست. برای مثال می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- افرادی که عفونت آنها ناشی از استافیلوکوک اورئوس مقاوم به متی‌سیلین (MRSA) است؛
- افرادی که بیماری مزمن ریوی مانند فیبروز کیستیک دارند؛
- بیمارانی که به‌دلیل استفاده از کاتتر، ونتیلاتور یا سایر دستگاه‌های تنفسی به باکتری سودوموناس آئروژینوزا که نوعی باکتری اکتسابی بیمارستانی است آلوده شده‌اند.
این بیماران برای درمان به آنتی‌بیوتیک‌های خاصی نیاز دارند. پزشک معالج باتوجه‌به نوع باکتری ایجادکننده عفونت، آنتی‌بیوتیک مناسب را انتخاب میکند. برخی از این داروها را در جدول زیر مرتب کرده‌ایم:
| نام آنتی‌بیوتیک | توضیحات |
| بتاکتام ضد سودومونال به‌همراه یک فلوروکینولون ضد سودومونال | برای بزرگ‌سالان بستری مبتلا به سودوموناس و کسانی که به‌تازگی آنتی‌بیوتیک داخل وریدی (IV) دریافت کرده‌اند |
| بتاکتام به‌همراه یک ماکرولید | درمان ترکیبی برای بزرگ‌سالان بستری که علت عفونت آنها باکتری دیگری به‌جز MRSA و سودوموناس است |
| بتاکتام به‌همراه ویبرامایسین | درمان ترکیبی برای بزرگ‌سالان بستری که علت عفونت آنها باکتری دیگری به‌جز MRSA و سودوموناس است |
| فلوروکینولون استنشاقی | درمان ترکیبی برای بزرگ‌سالان بستری که علت عفونت آنها باکتری دیگری به‌جز MRSA و سودوموناس است |
| روسفین (سفتریاکسون) | برای بزرگ‌سالان بستری مبتلا به عفونت شدید ریه |
| وابومر (مروپنم وابورباکتام) | برای درمان عفونت ریه شدید به‌ویژه پنومونی مرتبط با ونتیلاتور |
| وانکومایسین | برای بزرگ‌سالان بستری که علت عفونت آنها MRSA است یا قبلا به آن آلوده بوده‌اند |
| زایوکس (لینزولید) | برای بزرگ‌سالان بستری آلوده به باکتری MRSA، سابقه آلودگی به MRSA یا مشکوک به آلودگی با این باکتری |
قوی‌ترین آنتی‌بیوتیک برای کودکان
نوزادان و کودکان معمولا آنتی‌بیوتیک‌هایی را دریافت می‌کنند که باتوجه‌به سن آنها خطرناک نباشد. فهرستی از آنتی‌بیوتیک‌های قوی برای درمان عفونت باکتریایی ریه در کودکان را در جدول زیر مشاهده می‌کنید:
| نام آنتی‌بیوتیک | توضیحات |
| آمینوگلیکوزید | برای نوزادان |
| آموکسی‌سیلین و سایر آنتی‌بیوتیک‌های بتالاکتام | برای نوزادان و کودکان بالای ۳ ماه |
| آمپی‌سیلین | برای نوزادان |
| آزیترومایسین | اولین گزینه برای کودکان بالای ۵ سال |
| سفالوسپورین‌های نسل سوم | برای نوزادان |
| کلاریترومایسین | برای کودکان بالای بالای ۵ سال و برای نوزادان ۱ تا ۳ ماهه که عفونت ریه آنها غیرمعمول و شدید است |
| کلیندامایسین | برای کودکانی که عفونت ریه آنها ناشی از MRSA است |
| اریترومایسین | برای کودکان بالای ۵ سال و برای نوزادان بین ۱ تا ۳ ماهه که ذات‌الریه شدید دارند |
| وانکومایسین | برای کودکان آلوده به باکتری MRSA |
برخی از کودکان که علاوه بر عفونت ریه به بیماری‌های دیگری ازجمله بیماری‌های زمینه‌ای مبتلا هستند، ممکن است به آنتی‌بیوتیک‌هایی مثل کلافران (سفوتاکسیم)، وانکومایسین، ماکرولیدها و پیپراسیلین نیاز داشته باشند.
نوزادان زیر ۹۰ روز و کودکان مبتلا به نقص سیستم ایمنی یا هر بیماری مزمن زمینه‌ای مثل کم‌خونی داسی‌شکل یا فیبروز کیستیک، درصورت ابتلا به عفونت ریه احتمالا باید در بیمارستان بستری شوند.
عوامل تعیین‌کننده در انتخاب آنتی‌بیوتیک
همه آنتی‌بیوتیک‌ها با ازبین‌بردن باکتری‌ها عفونت ریه را درمان می‌کنند اما مکانیزم عملکرد آنها برای این کار کمی متفاوت است. علاوه بر آن، ممکن است برخی باکتری‌ها قوی‌تر و برخی ضعیف‌تر باشند. برای انتخاب آنتی‌بیوتیک، پزشک عوامل مختلفی را در نظر می‌گیرد تا آنتی‌بیوتیکی را که از همه مؤثرتر است ولی کمترین عوارض جانبی را دارد برایتان تجویز کند. برخی از این عوامل عبارت‌اند از:
عامل عفونت
پزشک برای اینکه دقیقا بداند آیا عفونت شما باکتریایی است یا ویروسی، آزمایش‌هایی برایتان تجویز میکند. این آزمایش‌ها نوع باکتری را هم مشخص می‌کنند تا پزشک بتواند بهترین آنتی‌بیوتیک را برای ازبین‌بردن آن توصیه کند.
بازه سنی
افراد ۶۵ سال به بالا و کودکان زیر ۱۲ سال بیشتر از دیگران ممکن است در معرض خطر عوارض شدید ناشی از عفونت‌های باکتریایی ریه قرار بگیرند. پزشک باید هنگام انتخاب آنتی‌بیوتیک مناسب سن شما را بررسی کند.
سابقه پزشکی و سبک زندگی
پزشک به اطلاعاتی درباره سابقه پزشکی شما مثل اعتیاد به سیگار، ابتلا به بیماری‌های ریوی یا سایر بیماری‌هایی که ممکن است بر توانایی شما در مبارزه با عفونت‌ها تأثیر بگذارد نیاز دارد. با این اطلاعات، او بهتر می‌تواند آنتی‌بیوتیک مناسب را برایتان تجویز کند. موارد زیر را به پزشک اطلاع دهید:
- ابتلا به بیماری‌های مزمن قلبی یا کلیوی؛
- ابتلا به بیماری‌های مزمن ریوی مانند بیماری انسدادی مزمن ریوی (COPD)؛
- نداشتن طحال؛
- سرطان؛
- دیابت؛
- اعتیاد به الکل؛
- اعتیاد به سیگار.
تجربه قبلی با آنتی‌بیوتیک
اگر به دارویی حساسیت دارید یا قبلا نسبت به آنتی‌بیوتیک‌ها واکنش شدیدی نشان داده‌اید، به پزشک اطلاع دهید. برخی از آنتی‌بیوتیک‌ها در افراد واکنش‌های آلرژیک ایجاد می‌کنند.
آلرژی به پنی‌سیلین
حدود ۱ تا ۱۰ درصد از افراد به پنی‌سیلین آلرژی دارند که این میزان در مقایسه با سایر آنتی‌بیوتیک‌ها ازجمله ماکرولیدها بیشتر است. پنی‌سیلین آنتی‌بیوتیک ارزشمندی است اما واکنش‌های آلرژیک شدید آن ازجمله آنافیلاکسی می‌تواند خطرناک باشد. به همین دلیل، پزشکان قبل از تجویز پنی‌سیلین سابقه حساسیت شما را بررسی می‌کنند و در صورت لزوم تست آلرژی انجام می‌دهند. اگر حساسیت داشته باشید، برایتان جایگزین‌های پنی‌سیلین را در نظر می‌گیرند.
حساسیت آنتی‌بیوتیکی باکتری
گاهی اوقات پزشک معالج شما برای انتخاب بهترین آنتی‌بیوتیک، باید بداند که باکتری‌های عامل عفونت ریه شما به کدام آنتی‌بیوتیک‌ها حساس یا مقاوم هستند. این کار در آزمایشگاه انجام می‌شود.
برای عفونت ریه چه آنتی‌بیوتیکی بخوریم؟
همان‌طور که گفتیم انتخاب آنتی‌بیوتیک به عوامل مختلفی بستگی دارد. بااین‌حال، براساس نوع علائم عفونت ریه می‌توان آنتی‌بیوتیک‌های مختلفی را پیشنهاد داد:
- در حالتی که علائم خفیف‌اند و سرفه‌های خلط‌دار با خلط سبز یا زرد دارید، آموکسی‌سیلین و آموکسی‌کلاو و آگمنتین بهترین آنتی‌بیوتیک برای سرفه‌های خلط‌دار هستند.
- اگر تب بالا و تنگی نفس دارید و ریه‌هایتان التهاب دارد، بهترین قرص برای التهاب ریه آزیترومایسین یا داکسی‌سیکلین است. گاهی ممکن است نیاز به ترکیب دو دارو یا آنتی‌بیوتیک تزریقی نیاز باشد.
- در موارد شدید، بستری‌شدن در بیمارستان و استفاده از داروهای قوی‌تر مانند سفتریاکسون یا لووفلوکساسین ضروری است.
- بهترین قرص برای عفونت ریه برای کودکان شامل مکرولیدهایی مانند آزیترومایسین است.
همان‌طور که می‌بینید، هیچ پاسخ واحدی وجود ندارد و داروی هر بیمار باید متناسب با شرایط او تعیین شود. همیشه دوره کامل دارو را مصرف کنید تا مقاومت باکتریایی ایجاد نشود.
چه زمانی نیاز به مصرف آنتی‌بیوتیک برای عفونت ریه داریم؟
آنتی‌بیوتیک‌ها فقط برای عفونت‌های باکتریایی ریه تجویز می‌شوند و برای عفونت‌های ویروسی مثل آنفلوانزا یا کرونا مؤثر نیستند. معمولا برای عفونت ریه زمانی به مصرف آنتی‌بیوتیک نیاز دارید که موارد زیر وجود داشته باشند:
- علائم شدید مانند تب بالای ۳۸٫۵ درجه؛
- سرفه خلط‌دار مداوم بیش از ۷ روز؛
- درد قفسه سینه و تنگی نفس؛
- بوی بد خلط؛
- تشخیص عفونت ریه باکتریایی از طریق عکس‌برداری یا آزمایش خون؛
- ابتلا به بیماری‌های زمینه‌ای مانند COPD.
عوارض آنتی‌بیوتیک‌ها در درمان عفونت ریه چیست؟
آنتی‌بیوتیک‌ها داروهای مهمی هستند ولی می‌توانند عوارض جانبی ناخوشایندی داشته باشند. این عوارض جانبی شامل موارد زیر هستند:
- ناراحتی دستگاه گوارش: حالت تهوع، استفراغ، اسهال، ناراحتی معده، ازدست‌دادن اشتها، مدفوع به رنگ خاک رس و درد معده؛
- مشکلات پوستی: کهیر، عفونت‌های قارچی (از جمله برفک دهان)، واکنش‌های آلرژیک (بثورات پوستی)، آنژیوادم (تورم پوست) و حساسیت به نور خورشید.
در صورت بروز هرگونه عارضه جانبی، به پزشک خود اطلاع دهید. برخی از عوارض جانبی می‌توانند شدید و تهدیدکننده زندگی باشند.
نحوه مصرف آنتی‌بیوتیک برای عفونت ریه
اگر عفونت ریه شما عادی است، احتمالا مصرف یک دوره آنتی‌بیوتیک به‌مدت ۵ تا ۷ روز برای درمان آن کافی است. چنانچه در این مدت عفونت شروع به بهبود نکرد یا به داروها پاسخ نداد، ممکن است بیش از یک دوره مصرف آنتی‌بیوتیک برای درمان نیاز باشد.
منظور از عفونت عادی ریه، عفونتی است که برای درمان نیازی به بستری‌شدن در بیمارستان ندارد، عامل آن باکتری سودوموناس نیست و عوارضی مانند افیوژن یا نارسایی تنفسی در شما ایجاد نکرده است.
احتمالا یک تا سه روز بعد از شروع مصرف آنتی‌بیوتیک احساس می‌کنید بهتر شده‌اید. در چنین شرایطی به هیچ عنوان مصرف دارو را قطع نکنید زیرا بهبود علائم به‌معنای رفع کامل آنها نیست. پزشک معالج شما دوز آنتی‌بیوتیک و طول درمان را باتوجه‌به نوع و شدت علائم شما در نظر گرفته است. بنابراین، اگر دوره درمان را کامل نکنید و اجازه ندهید عفونت به‌طور کامل از بین برود، دربرابر آنتی‌بیوتیک‌ها مقاوم می‌شود. اگر عوارض جانبی دارید، به پزشک بگویید تا چاره‌ای برای آن بیندیشد.
چرا نباید خودسرانه آنتی‌بیوتیک مصرف کنیم؟
بدن ما درکنار باکتری‌های مضر، باکتری‌های خوب و مفید زیادی هم دارد که میکروبیوم نامیده می‌شوند. این باکتری‌ها به هضم غذا کمک می‌کنند و در پشتیبانی از سیستم ایمنی بدن ما نقش مهمی دارند. متأسفانه آنتی‌بیوتیک‌ها تفاوتی بین باکتری‌های خوب و بد قائل نمی‌شوند و هر نوع باکتری را که پیدا کنند از بین می‌برند. بنابراین، وقتی بدون اطلاع از اینکه منشأ سرفه‌هایتان ویروس است یا باکتری، شروع به خوردن آنتی‌بیوتیک می‌کنید، این دارو ناگزیر باکتری‌های مفید را می‌کشد. جای خالی میکروبیوم‌ها را باکتری‌های مضر پر می‌کنند و بدن دربرابر عفونت‌های باکتریایی آسیب‌پذیر می‌شود.
آیا درمان‌های سنتی در پاکسازی عفونت ریه مؤثرند؟
عفونت ریه یک بیماری جدی است و درمان‌های سنتی یا طبیعی نمی‌توانند جایگزین آنتی‌بیوتیک‌ها برای عفونت باکتریایی باشند. بااین‌حال، می‌توان برخی از علائم عفونت ریه را با این روش‌ها مدیریت کرد. در زمانی که با دارو درحال درمان عفونت ریه هستید، روش‌های زیر را امتحان کنید:
عفونت ریه یک بیماری جدی است و درمان‌های سنتی یا طبیعی نمی‌توانند جایگزین آنتی‌بیوتیک‌ها برای عفونت باکتریایی شوند. بااین‌حال، می‌توان درکنار دارو از درمان‌های طبیعی و سنتی برای پاکسازی ریه و مدیریت علائم کمک گرفت. در ادامه روش‌هایی برای کاهش شدت سرفه، تب‌ولرز و تسکین تنگی نفس را توضیح داده‌ایم:
کاهش شدت سرفه
سرفه خلط دار یکی از علائم عفونت باکتریایی ریه است. پزشکان موافق سرکوب‌کردن سرفه نیستند؛ زیرا وقتی ریه‌های شما به‌خاطر عفونت به‌عنوان یک واکنش ایمنی مخاط اضافی تولید می‌کنند، باید با سرفه‌کردن آنها را از ریه خارج کنید. بااین‌حال، می‌توانید تا حدودی شدت سرفه را کاهش دهید. روش‌های زیر را امتحان کنید:
۱. مصرف چای نعنا یا اکالیپتوس: اینچای برای تجزیه مخاط و کاهش درد و التهاب ناشی از عفونت ریه مفید است. حین دم‌کشیدن، بخار آن را عمیقا استنشاق کنید تا به پاکسازی مجاری بینی کمک کند.
۲. عسل: عسل خاصیت ضدباکتریایی دارد. کمی عسل به چای کمرنگ اضافه کنید و مقداری آب‌لیمو در آن بریزید؛ به تسکین سرفه خلط‌دار کمک میکند.
۳. دمنوش آویشن و زنجبیل: ترکیب این دو به‌خاطر داشتن خاصیت ضدالتهابی، می‌تواند سرفه را کاهش دهد.
۴. غرغره آب‌نمک: بهترین درمان برای خارج‌کردن مخاط و تسکین سوزش گلو، غرغره‌کردن آب‌نمک ولرم است. آب‌نمک نباید شور باشد؛ معمولا یک قاشق چای‌خوری نمک در یک لیوان آب ولرم کافی است.
۵. نوشیدن آب فراوان: آب به‌اندازه کافی بنوشید. این کار باعث رقیق‌شدن خلط و بهبود عملکرد سیستم ایمنی می‌شود.
تسکین تنگی نفس
عفونت ریه اغلب با تنگی نفس همراه است. روش‌های زیر می‌توانند به شما کمک کنند راحت‌تر نفس بکشید:
۶. نوشیدن مایعات کافئین‌دار: مصرف قهوه به‌خاطر کافئین می‌تواند به بازشدن مجاری هوایی شما در ریه‌ها کمک کند. وقتی می‌خواهید آن را بنوشید، کمی از بخار آن را به درون ریه استنشاق کنید.
۷. استنشاق بخار هوای گرم و مرطوب: نفس‌کشیدن هوای گرم و مرطوب بهراحت‌ترکردن تنفس و جلوگیری از خشک‌شدن گلو کمک میکند. هنگام خواب، از دستگاه بخور استفاده کنید و کمی روغن اکالیپتوس یا نعنا در آن بریزید. این کار هم به پاکسازی خلط و کاهش التهاب ریه کمک میکند و هم برای تسکین تنگی نفس مفید است.
۸. چای زنجبیل تازه یا زردچوبه: درد قفسه سینه ناشی از سرفه‌های مداوم و تنگی نفس را کاهش می‌دهد. البته اگر داروی رقیق‌کننده خون مصرف می‌کنید، باید زردچوبه را با احتیاط مصرف کنید. بهتر است از پزشکتان درباره مصرف زردچوبه بپرسید.
۹. استراحت: فعالیت بدنی زیاد، تنگی نفس ناشی از عفونت ریه را تشدید میکند. بیشتر استراحت کنید و فعالیت بدنی را به حداقل برسانید. البته انجام تمرینات سبک و تنفس عمیق اشکالی ندارد زیرا برای بهبود فرایند گردش هوا در ریه‌ها مؤثر است.
۱۰. اجتناب از دود: از سیگار کشیدن، استنشاق دود سیگار دیگران، دود اسپند، بوی غذا و هر نوع دود دیگری اجتناب کنید. همه این موارد به تنگی نفس منجر می‌شوند.
رفع تب
تب، واکنش طبیعی بدن هنگام عفونت است. بااین‌حال، دمای بدن نباید بالا بماند و باید با روش‌های مختلف آن را کاهش دهید. اگر تب در حد ۳۸ تا ۳۸٫۵ درجه است روش‌های سنتی زیر می‌توانند مفید باشند:
۱۱. خنک‌کردن بدن از درون: خودتان را هیدراته نگه دارید. نوشیدنآب خنک به‌همراه الکترولیت‌ها به جلوگیری از کم‌آبی بدنتان کمک میکند. الکل باعث کم‌آبی بیشتر بدن می‌شود، از نوشیدن آن خودداری کنید.
۱۲. خنک‌کردن بدن از بیرون: دوش آب ولرم بگیرید. اگر توان حمام‌کردن ندارید، لباس‌های اضافی را از تن خارج کنید و با حوله و آب ولرم بدنتان را از بیرون خنک نگه دارید. برای این کار، کمی آب ولرم در ظرفی بریزید و حوله را در آن خیس کنید. آب اضافی حوله را بگیرید و سپس آن را روی پیشانی، پشت گوش‌ها، ناحیه گردن، روی شکم و هر ناحیه دیگری از بدن بگذارید یا به‌آرامی حرکت دهید. هربار که حوله گرم می‌شود دوباره آن را بشویید. از آب سرد استفاده نکنید زیرا تغییر ناگهانی دما می‌تواند باعث لرز شود. اگر امکانش را دارید، در یک ظرف بزرگ‌تر دست‌وپاشویه کنید.
۱۳. مصرف مسکن: مسکن‌های بدون نسخه مثل استامینوفن ۵۰۰ و ایبوپروفن برای کاهش تب و درد مفید هستند.
رفع لرز
لرز علامت ثانویه تب است و برای رفع آن، روش‌های زیر کارساز هستند:
۱۴. نوشیدن مایعات گرم: مایعات گرم مثل چای نعنا بنوشید. اگر چای نعنا دوست ندارید، یک لیوان آب گرم یا چای ساده گرم بخورید. یک کاسه سوپ گرم، آب‌مرغ و نوشیدنی‌های غنی‌شده با الکترولیت هم می‌تواند شما را از درون گرم کند. این غذاها به جبران مایعات در بدن کمک می‌کنند و چون سرشار از مواد مغذی هستند به شما انرژی می‌دهند.
کلام آخر دکترساینا
در این مطلب برخی از آنتی‌بیوتیک‌های قوی برای درمان عفونت ریه را معرفی کردیم. همان‌طور که گفتیم، آنتی‌بیوتیک فقط می‌تواند عفونت باکتریایی ریه را درمان کند زیرا مکانیزم این داروها برای کشتن باکتری‌ها یا جلوگیری از تکثیر آنها طراحی شده است. بنابراین، اگر عفونت ریه ناشی از ویروس باشد، آنتی‌بیوتیک نقش خاصی در بهبود سریع‌تر بیماری شما نخواهد داشت. درمان‌های سنتی خانگی هم می‌توانند مؤثر باشند اما به‌شرطی که در کنار مصرف دارو از آن روش‌ها کمک بگیرید. بنابراین، قبل از اینکه به داروخانه بروید و برای درمان سرفه‌های خود آنتی‌بیوتیک بخرید، بهتر است به پزشک مراجعه کنید. متخصصان و پزشکان باتجربه دکترساینا در کنار شما هستند تا با توجه به شرایط‌تان بتوانید بهترین تصمیم را بگیرید.
سؤالات متداول
۱. قوی‌ترین آنتی‌بیوتیک برای درمان عفونت ریه چیست؟
آموکسی‌سیلین، آزیترومایسین و اریترومایسین اغلب اولین آنتی‌بیوتیک‌های انتخابی پزشک برای درمان عفونت ریه هستند. این داروها قادرند طیف گسترده‌ای از میکروب‌های ایجادکننده عفونت ریه را نابود کنند.
۲. آیا برای درمان عفونت ریه همیشه باید آنتی‌بیوتیک بخوریم؟
خیر. اگر درمان عفونت ریه باکتریایی نباشد، آنتی‌بیوتیک کمکی به بهبودی آن نمی‌کند.
۳. چرا نباید آنتی‌بیوتیک را خودسرانه مصرف کرد؟
وقتی بدن نیازی به آنتی‌بیوتیک نداشته باشد، مصرف آن می‌تواند باعث ازبین‌بردن باکتری‌های مفید (میکروبیوم) بدن شود.
اطلاعات این مقاله صرفاً برای افزایش آگاهی شماست. به‌هیچ‌عنوان بدون مشورت با پزشک اقدام به خوددرمانی نکنید.
باسلام من کلا از اول آسم داشتم بطوریکه در ۲۵سالگی یک دود سیگارکشیدم سرفه میکردم در۳۴سالگی د ریک مراسم دخانیات باعث سرفه وتنگی نس شد ومتخصص منع اکرد چند وقت پیش یک سرماخوردگی شدید گرفتم وسینه وریه ام عفونت کرد واکنون تنگی نفس خس خس بسیارشدید بطوریکه سمت راست قفسه سینه ازبس سرفه کردم دردمیکند پزشک عمومی رفتم داروی خواصی ندادن اسپری وتئوفیلن مصرف میکنم عفونت زیاد درریه وجوددارد
سلام. احتمالا پزشک تشخیص حساسیت داده که داروی خاصی نداده. احتمالش زیاده که مشکلتون ناشی از حساسیت باشه. اما عفونت مزمن یا برخی مشکلات دیگه ریه هم میتونه این علائم رو ایجاد کنه. اگر علائمتون بهتر نشد با یک متخصص ریه مشورت کنید.
سلام ، عرض ادب واحترام
بند حدودا دوماهی هست که سرفه های شدید همراه با خلط دارم و داروهای سرماخوردگی و گیاهی استفاده کرده ام هیج تاثیری نداشته خواستم راهنمایی بفرمایید چه دارویی مصرف کنم که زودتر بهبودی حاصل بشه . سپاسگزارم
سلام. دوست عزیز، باید ابتدا علت سرفه‌های شما مشخص بشه و بعد درمان متناسب با علت رو دریافت کنید. سرفه همراه خلط میتونه ناشی از انواع عفونت شامل عفونت ویروسی، قارچی یا باکتریایی باشه، یا میتونه ناشی از مشکلات مزمن ریه باشه. توصیه می‌کنیم با یک متخصص ریه یا عفونی مشورت کنید.
ایا قرص روکشدارتیووکسا،لووفلوکساسین برای درمان عفونت ریه موثر میباشد؟ چون آسم دارم خواستم بدونم مشکلی واسم پیش نمیاد،
دوست گرامی، لووفلوکساسین میتونه عوارض جانبی مختلفی داشته باشه. توصیه می‌کنیم حتماً زیر نظر متخصص ریه این دارو رو مصرف کنید.
عرض سلام و خسته نباشید
اینجانب حدود یک هفته پیش دچار شبهه آنفولانزا شدم . یعنی تب و لرز و کمردرد .رفتم دکتر .چهار تا آمپول زدم .توی داروها انتی بیوتیک آزیتروسپت(آزیترومایسین) ۵۰۰ داده . الان بعد چند روز هنوز بوی عفونت ریه را حس میکنم.نیازه آنتی بیوتیک عوض کنم.مثلا سفکسیم بخورم
تا آنجا که یادم میاد بخاطر عفونت ریه سفکسیم می‌خوردم درمان میشدم.
ممنون از راهنمایی شما بزرگواران
سلام. به‌هیچ وجه وسط دوره آنتی‌بیوتیک رو عوض نکنید. حتماً دوره درمان رو با آزیترومایسین تمام کنید. اگر خوب نشدید دوباره از پزشک کمک بگیرید. با آرزوی سلامتی برای شما
ایا میتوانم از قرص لووفلوکساسین برای درمان عفونت ریه استفاده کنم؟احساس خس خس وتنگی نفس اذیتم میکند،
دوست گرامی، حتماً قرص رو زیر نظر پزشک مصرف کنید. ممکنه خس خس سینه شما علت دیگه‌ای داشته باشه.
سلام من چند روزی هست سرما خوردم و سرفه دارم موقع سرفه مخصوصا صب خلط سبز رنگ و سفت از سینه ام جدا میشه و موقع سرفه درد دارم میخواستم بدونم ریه ام عفونت کرده و آیا نیاز به آنتی بیوتیک دارم
سلام. هم عفونت ویروسی و هم باکتریایی می‌تونن باعث این علائم بشن. سرماخوردگی ویروسی با درمان‌های روتین سرماخوردگی مثل قرص سرماخوردگی و مصرف مایعات بهبود پیدا میکنه؛ اگر وضعیتتون بدتر شد یا اگر تب داشتید حتماً از پزشک کمک بگیرید تا گلوتون رو معاینه کنند و در صورت نیاز آنتی‌بیوتیک تجویز کنند.
سلام ببخشید خواستم بدونم کسی که سرما خوردگی داره و میخواد دو روز دیگه عمل بشه عملش هم بیهوشی هست،آیا میتونه بیهوشی بگیره و عمل کنه یا باید بمونه تا سرماخوردگیش خوب بشه؟
سلام. دوست گرامی بستگی به شدت بیماری و علائمتون داره. حتماً جراح رو در جریان قرار بدید. ممکنه نیاز باشه عمل رو عقب بندازید.
سلام خدا قوت فرد قطع نخاع هستم ریه عفونت دارد قبلان یک نوع قرص مثل پودر میکشید داخل ریه بی زحمت اسم ان کفسول چی است با تشکر
سلام. ممکنه توبرامایسین استنشاقی بوده. حتما پیش از مصرف با پزشک مشورت کنید.
با سلام عرض ادب و احترام سیگار می کشم تنگی نفس دارم وقتی که راه میروم خسته میشوم حتی مسیر کوتاه
سلام. دوست گرامی، مشکل شما میتونه مربوط به سیگار باشه، یا ممکنه علل دیگه‌ای داشته باشه. مثلاً به یک بیماری ریه دچار شده باشید. بهتره با یک متخصص ریه مشورت کنید و اگر پزشک صلاح دونست تست و تصویربرداری ریه انجام بدید.
بادرود. فراوان شهربنده متخصص باتجربه ندارد ۶۵سالمهستت سیگاریهستم ریه بنده عفونت دارد ومدت۱۵روزایزوتترمایسین خوردم احساس میکنم تنگینفسم خوب نشده توان مالی رفتن بجای را ندارم چه داروی تجویز می کنید مرسی
دوست گرامی، باید علائم و شرح حالتون بررسی و مشخص بشه آیا عفونت برطرف شده یا خیر. اگر امکان مراجعه حضوری ندارید می‌تونید از مشاوره آنلاین کمک بگیرید. دکترساینا هم این خدمات رو ارائه میده. از اینجا می‌تونید با لیست متخصصین ریه دکترساینا رو ببینید.
سلام پدرم ۹۶سالشه ریه اش خلط داره وهمش شربتهای گیاهی چندوقت یکباربهش میدیم چندین ساله که ریه اش ضعیف شده سرفه هم داره دکترشم گفت که به دلیل تریاکی که میکشه اینجوریه ولی خیلی اذیتش میکنه حالاشمامیشه یه چرک خشک کن قوی بگین تابراش بخریم؟ ممنون میشم
سلام. با توجه به مواردی که گفتید، علت سرفه‌های ایشون عفونت نیست و نیازی به چرک‌خشک‌کن ندارند. باید زیر نظر پزشک متخصص ریه درمانشون رو شروع کنند.
سلام یک ماه پیش سرماخوردم نمیدونم انلوانزابود یا کرونا بشدت سرفه میکردم بی وقفه فقط شربت ضدسرفه خوردم دکتر نرفتم انتی بیوتیک مصرف نکردم حالا چند روزه که سمت چپ سینم درد میکنه وقتی نفس عمیق میکشم سرفه میکنم خم میشم تیر میکشه خیلی داره اذیتم میکنه ولی دیگه سرفه ای هم ندارم
نمیدونم مشکل از ریه اس از قلبه چیه?
سلام. دوست عزیز این حالت شما احتمالاً نیاز به معاینه داره. از پزشک کمک بگیرید. می‌تونید در درجه اول سراغ پزشک عمومی برید تا پزشک با توجه به علائم شما و تشخیص احتمالی که میده به متخصص ارجاعتون بده.